، روز یکشنبه (30 اردیبهشت) ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور کشورمان به همراه تیمی از وزرای خود از جمله وزیر خارجه برای بهره برداری از طرح مشترک قیز قلعه سی با جمهوری آذربایجان، به استان آذربایجان شرقی سفر کرد. این پروژه عمرانی با حضور رئیسی و علی­اف افتتاح شد اما در جریان برگشت از محل سد به تبریز، بالگرد حامل رئیس جمهور و تیم همراهش دچار سانحه گردید که در نهایت منجر به شهادت آنها شد.

در پی وقوع این حادثه ناگوار، مطابق با قانون اساسی محمد مخبر، معاون اول رئیسی به مدت 50 روز مدیریت امور را در دست خواهد گرفت تا در این فاصله انتخابات جدید برگزار و رئیس جمهور انتخاب شود. بر این اساس روز 8 تیر، موعد برگزاری انتخابات چهاردهمین دوره ریاست جمهوری در کشور است.

زندگینامه ابراهیم رئیسی

ابراهیم رئیس‌الساداتی مشهور به ابراهیم رئیسی ۲۳ آذر ۱۳۳۹ در محله نوغان مشهد متولد شد. دوره مقدماتی علوم حوزوی را در مدرسه نواب و سپس در مدرسه آیت الله موسوی‌نژاد در مشهد گذراند و در سال ۱۳۵۴ جهت ادامه تحصیل به حوزه علمیه قم رفت. اعزام به مسجد سلیمان در سال ۱۳۵۸ که در پی بروز درگیری‌ها در این شهر انجام شد، اولین تجربه فعالیت اجرایی او پس از انقلاب در ایران بود.

 پس از انقلاب ایران در حالی که حدود بیست سال داشت (در سال ۱۳۵۹) دادیار شهرستان کرج و پس از مدتی دادستان این شهر منصوب شد. موفقیت در ساماندهی وضعیت پیچیده کرج باعث شد تا پس از دو سال در تابستان ۱۳۶۱ همزمان دادستانی شهر همدان را هم عهده دار شود. وی سال ۱۳۶۴ به تهران رفت و به عنوان جانشین دادستان انقلاب تهران منصوب و به این ترتیب، دوره مدیریت قضایی‌اش در تهران آغاز شد.

در همین راستا امام خمینی به دنبال موفقیتهای رئیسی در حل پرونده های قضایی پیچیده، او را برای رسیدگی به مشکلات اجتماعی در بعضی استانها از جمله لرستان، کرمانشاه و سمنان مامور کرد.

ابراهیم رئیسی با حکم رئیس قوه قضائیه وقت، به سمت دادستان تهران در بازه زمانی سالهای ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۳ منصوب شد و از سال ۱۳۷۳ به مدت ده سال رئیس سازمان بازرسی کل شد و بعد هم یک دهه (از سال ۱۳۸۳ تا سال ۱۳۹۳) معاون اول قوه قضائیه بود و یک سال هم دادستان کل جمهوری اسلامی ایران شد. در سابقه کاری رئیسی در دستگاه قضایی، ریاست دادگاه ویژه روحانیت نیز به چشم می‌خورد که این ریاست هم ده سال و تا سال ۱۴۰۰ طول کشید.

ابراهیم رئیسی در اسفند ۱۳۹۴ با حکم رهبر انقلاب به تولیت آستان قدس رضوی منصوب شد و سه سال در این جایگاه باقی‌ماند و در همین دوره بود که شانس خودش را برای ورود به ریاست جمهوری سال ۱۳۹۶ امتحان کرد که حائز کسب ۳۸ درصد آرا شد.

او سال ۱۳۹۷ به عنوان رئیس قوه قضاییه با انتخاب شعار «مبارزه با فساد» به محل خدمت سابق خود برگشت. محاکمه تعدادی از مسئولان ارشد قوه قضاییه از جمله اکبر طبری در راستای تحقق این شعار انجام شد.

رئیسی که چهار سال پیش از آن، با کسب حدود ۱۶ میلیون رای شکست خورده بود، برای بار دوم در قامت یک مقام ارشد قضایی و امنیتی توانست با کسب نزدیک به ۱۸میلیون رای، رئیس جمهور شود.

کارنامه رئیسی در کسوت رئیس جمهور

کل دوران خدمت رئیسی در سمت ریاست جمهوری 33 ماه بود. براین اساس «سه سال» زمان زیادی در دنیای سیاست و روابط بین الملل به شمار نمی‌رود. با این حال وی در همین دوره کوتاه، فعالیت های قابل توجهی داشت. 28 سفر خارجی در این بازه زمانی بخشی از کارنامه کاری وی را تشکیل می دهد. براین اساس رئیس جمهور فقید کشورمان کمتر از هر دو ماه یک بار، یک سفر خارجی را در کارنامه خود ثبت کرد و شاید همین آمار کوتاه گویای دیپلماسی موفق دولت رئیسی باشد.

از مهمترین اقدامات دولت سیزدهم، برگزاری نخستین نشست بین‌المللی و منطقه‌ای با هدف مقابله با پدیده بود که در همین راستا توانست در ششمین مجمع جهانی محیط زیست که در کنیا برگزار شد، قطع‌نامه‌ای در این زمینه به تصویب برساند. با تصویب قطع‌نامه پیشنهادی ایران، کشور‌ها و دستگاه‌های بین‌المللی موظف شدند که در بحث گردوغبار تکالیف خودشان را انجام دهند.

دولت رئیسی علاوه بر اینکه تکلیف ۴۱۱ پروژه زیست‌محیطی را که سال‌ها بدون ارزیابی زیست‌محیطی شروع شده بود، مشخص و اجرای هر نوع طرح یا پروژه مشمول ارزیابی بدون مجوز از سازمان حفاظت محیط زیست را ممنوع کرد.

در سال‌های اخیر، تکلیف دو پروژه بزرگ و چالش‌برانگیز در مناطق حفاظت‌شده سازمان تعیین شد. بسته‌شدن پرونده پتروشیمی میانکاله یکی از دستاورد‌های مهم دولت سیزدهم در راستای حفظ محیط زیست است؛ پروژه‌ای که نزدیک به ۲ دهه موجب نگرانی دوست‌داران محیط‌ زیست شده بود، اما دولت مردمی صدای نگرانشان را شنید و با پایان‌دادن به این پروژه، برای همیشه این خطر زیست‌محیطی را از منطقه دور کرد. او همچنین دستور آغاز اجرای طرح گردشگری آشوراده را به‌عنوان تنهاجزیره ایرانی دریای خزر صادر کرد.

یکـی از دغدغه‌هـا در اجـرای قانـون هـوای پاک، عدم تأمین منابع مالی برای اجرای بند‌های این قانون اسـت. بر این اسـاس، با همکاری وزارت کشـور دولت رئیسی، ۶۲ حکم در زمینه قانون هوای پاک در دولت مطرح شد که ۲۸ حکم برای منابع متحرک، ۸ مورد مربوط به منابع ساکن و ۲۶ حکم مربوط به برنامه‌های عمومی بود. در این راستا تقسیم کاری انجام شد و میزان اعتبـار ایـن حکم‌هـا و زمـان اجـرای آن‌هـا نیز مشـخص و تاکنون ۳۵ حکم نهایی شـده است. در نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی، خارج‌کردن خودرو‌ها و موتورسیکلت‌های فرسـوده و ارتقـای سـوخت همـه نیازمنـد اعتبـار اسـت کـه در احکام ۶۲گانـه به این بخش‌ها پرداخته شده است.

همچنین انجام توافق با طالبان در زمینه رهاسازی آب رودخانه هیرمند و هریرود که نقش مهمی در زندگی ساکنین استان سیستان و بلوچستان دارد، یکی از دستاوردهای دولت سیزدهم بود.

عضویت ایران در سازمان های بریکس و شانگهای، قرارداد سوآپ گازی، ارتقای ۵ برابری روابط با یکی از کشورهای منطقه، حل بخشی از مشکلات تجاری و رفع برخی موانعِ بر سرراه بازرگانان، بازسازی روابط تهران-ریاض، سفر به قطر بعد از 11 سال و تقویت مناسبات با این کشور، تلاش برای توازن در سیاست خارجی و در اولویت قرار دادن روابط ایران با کشورهای همسایه به جای تمرکز بر کشورهای غربی از دیگر موارد مهم و برجسته در کارنامه دولت سیزدهم است.

همسویی رویکرد رئیسی و رهبر انقلاب در موضوعات مهم کشور

یکی از نکات قابل توجه در بررسی دولت سیزدهم و شخص ابراهیم رئیسی، اشتراک نظرش در موضوعاتی مانند حکومت دینی، زنان و خانواده، مذاکره با آمریکا و غرب، نگاه به شرق و اصول انقلابی با مقام معظم رهبری بود. همین مسئله در واقع مهمترین زمینه نزدیکی آنها در دوران پیش از انقلاب و در جریان مبارزات سیاسی بود.