، بیش از یک ماه و نیم از اجرای موفقیت آمیز عملیلت هفتم اکتبر( طوفان الاقصی ) و متعاقبا آغاز کارزار نظامی گسترده رژیم اشغالگر قدس علیه نوار غزه می گذرد. با این حال، این رویدادها همچنان در صدر توجه و پوششِ جریان های سیاسی و رسانه ای منطقه ای و بین المللی هستند.  

تقریبا اغلب ناظران و تحلیلگران مسائل امنیتی و راهبردی بر این نکته تاکید دارند که عملیات طوفان الاقصی، ضربات جدی و کاری را بر پیکره رژیم صهیونیستی وارد کرده و عملا این رژیم را به وضعیتی دچار کرده که می‌توان گفت اسرائیل پس از عملیات هفتم اکتبر، دیگر اسرائیلِ سابق نخواهد شد. در این چهارچوب، باید توجه داشت که عملیات طوفان الاقصی و متعاقبا نبرد سنگین گروه های مقاومت فلسطینی با ارتش اسرائیل در قالب جنگ غزه، جدای از اینکه مجموعه ای از شوک های اطلاعاتی و البته شکست های امنیتی را به رژیم اشغالگر قدس تحمیل کرده، در عین حال، در دیگر حوزه ها به ویژه در عرصه اقتصادی نیز چالش های قابل توجهی را برای دشمن صهیونیست ایجاد کرده است.

چالش هایی که به زعم بسیاری از ناظران و تحلیلگران، سبب شده اند تا رژیم صهیونیستی در موقعیتِ به شدت شکننده ای قرار گیرد. در این رابطه، به طور خاص می توان به 4 چالش عمده و محوری جنگ غزه برای اقتصاد رژیم صهیونیستی اشاره کرد.

1: ایجاد بحران در زنجیره های تدارکاتی اقتصاد رژیم صهیونیستی

بیراه نیست اگر بگوییم در یک ماه و نیم گذشته، زنجیره های تدارکاتی اقتصاد رژیم اشغالگر قدس، به دلیل حملات گسترده موشکی جریان مقاومت فلسطین و حزب الله لبنان به اراضی اشغالی و همچنین تشدید درگیر‌های میدانی و جنگ در نوار غزه، به کل فلج شده‌اند. از این رو، شاهد آن بوده ایم که مثلا حوزه حمل و نقل و ترابری در اقتصادِ صهیونیست ها با بحران رو به رو شده و جدای از تعطیلی مکرر فرودگاه های مهم رژیم صهیونیستی نظیر فرودگاه بن گورین و یا ایجاد مشکلات جدی برای حمل و نقل زمینی و حتی ایجاد چالش برای حمل و نقل دریاییِ این رژیم، بسیاری از فعالیت‌های تجاری در اراضی اشغالی نیز به حالت تعلیق درآمده اند.

از این منظر، بخش های تولیدی در اقتصاد رژیم اسرائیل، با بحرانی جدی در تامین مواد اولیه خود رو به رو شده‌اند که این موضع متعاقبا تاثیرات منفی خود را در بخش های توزیع و مصرف نیز نشان داده است. به بیان ساده تر، عملیات طوفان الاقصی و متعاقبا جنگ غزه، موجب شده اند تا نوعی آشفتگی و هرج و مرج در فضای کلی اقتصاد رژیم صهیونیستی ایجاد شود که یکی از عینی ترین نمودهای این مساله، در تغذیه اقتصاد اسرائیل به واسطه زنجیره های تدارکاتی این رژیم قابل مشاهده بوده است.

موضوعی که خود چالش های جدی و عمیقی را در فضای کلی اقتصادِ این رژیم ایجاد کرده است. کافی است توجه داشته باشیم که ارزیابی های محافل صهیونیست حاکی از این هستند که تداوم جنگ غزه، روزانه چیزی در حدود 300 میلیون دلار خسارت روی دست صهیونیست ها و اقتصاد آن ها می گذارد. البته که این جدای از خسارت تقریبا 5 میلیارد دلاری است که عملیات طوفان الاقصی به اقتصادِ صهیونیست ها تحمیل کرده و تخمین زده می‌شود که اگر صهیونیست‌ها وارد جنگ فرسایشی با نوار غزه شوند، بایستی متحمل 50 میلیارد دلار خسارت در  اقتصاد خود باشند.

2: فرار سرمایه ها از اراضی اشغالی

پس از عملیات طوفان الاقصی و متعاقبا اوج گیری جنگ غزه، فرار سرمایه ها از اراضی اشغالی، سرعت قابل توجهی به خود گرفته است. در این راستا، شرکت های معتبر غربی که در بخش های مختلف اقتصاد رژیم‌صهیونیستی نظیر بخش انرژی این رژیم، سرمایه گذاری و فعالیت دارند، عملا قراردادهای خود با صهیونیست‌ها را به حالت تعلیق درآورده اند و اراضی اشغالی را ترک کرده اند. به طور خاص درمدت اخیر گزارش های مختلفی دال بر این مساله منتشر شده که شرکت های نفتی و گازی غربی، مذاکرات خود با رژیم اسرائیل جهت توسعه میادین انرژی این رژیم در آب های دریای مدیترانه را تعلیق کرده اند و البته که قراردادهای جاری آن ها با صهیونیست‌ها نیز در حالت تعطیلی قرار گرفته است.

در این فضا، هم سرمایه گذاران خارجی و هم شهروندان ساکن در اراضی اشغالی که در حوزه سرمایه گذاری و فعالیت های اقتصادی و تجاری فعال هستند، تا حد زیادی سرمایه های خود را از اراضی اشغالی خارج کرده و به دلیل ریسک های بالای فعالیت اقتصادی در این اراضی در وضعیت کنونی، به خارج از آن مهاجرت کرده اند. توجه داشته باشیم که حتی قبل از عملیات طوفان الاقصی و اوج گیری جنگ غزه نیز، محافل تحقیقاتی و حکمرانی رژیم‌صهیونیستی، هشدار های فراوانی را در مورد تشدید روند مهاجرت ساکنان فلسطین اشغالی به خارج مطرح می کردند. کما اینکه مثلا به طور خاص گفته می شد که روند مهاجرت شهروندان صهیونیست به کشور پرتغال، عملا آن ها را در صدر جوامع متقاضی مهاجرت به این کشور قرار داده است.

با این حال، عملیات طوفان الاقصی و جنگ غزه، تا حد زیادی این روندِ مهاجرتی را سرعت بخشیده اند و البته که در این مسیر، سرمایه های قابل توجهی نیز از اراضی اشغالی خارج می شود که این مساله خود حامل ضربه ای مهلک به اقتصادِ صهیونیست ها است.

3: بحران در تامین نیروی انسانی برای اقتصاد رژیم صهیونیستی

بر اساس آمارهای نهادهای حکمرانی رژیم اشغالگر قدس، جنگ غزه سبب شده تا چیزی معادل با 18 درصد از نیروی کار فعال اقتصادی رژیم صهیونیستی، در قالب نیروهای ذخیره ارتش این رژیم، عازم میدان های جنگ غزه شوند. البته که در کنار این 18 درصد، بخش قابل ملاحظه ای از فعالان اقتصادی رژیم صهیونیستی نیز از فضای کسب و کار و فعالیت اقتصادی دور شده اند.

در این شرایط، ظرفیت های قابل توجهی در چهارچوب کلی اقتصاد رژیم اشغالگر قدس از دسترسِ این رژیم خارج شده اند که این موضوع خود تاثیرات عینی و مخربش را در شاخص های مهم اقتصاد رژیم صهیونیستی، به نمایش می گذارد. به طور خاص، بحران در حوزه نیروی انسانی، در بخش صنعتِ فناوری رژیم صهیونیستی که از جمله بخش های مهم و درآمدزا برای اقتصاد این رژیم است، جلوه های جدی تری را به خود گرفته است.

حوزه اقتصادی(صنعت فناوری رژیم اشغالگر قدس) که درآمدزایی سالانه چیزی در حدود 22 میلیارد دلار را برای اقتصاد رژیم اشغالگر قدس به همراه دارد و اکنون با اُفت و سقوطی قابل توجه در این زمینه به دلیل بحران در روابط خارجی و تامین نیروی انسانی اقتصاد رژیم صهیونیستی رو به رو شده است.

4: تشدید عدم قطعیت ها و ابهام در اقتصاد رژیم اشغالگر قدس

در نهایت باید گفت که عملیات طوفان الاقصی و جنگ غزه، تا حد زیادی فضای اطمینان را در اقتصاد رژیم اشغالگر قدس از بین برده اند و سیلی از عدم قطعیت و ابهام را به این اقتصاد، تحمیل کرده اند. در این چهارچوب، نوعی وضعیتِ بلاتکلیفی و آشفتگی، سرتاسر اقتصادِ صهیونیست ها را دربرگرفته است. در این شرایط، صهیونیست ها و به طور خاص فعالان اقتصادی آن ها، هیچ چشم انداز روشنی را در مورد آینده ندارند و در این وضعیت، قادر به برنامه ریزی های روشن و مشخصی نیز نیستند.

البته که در شرایطی که زنجیره های تدارکاتی اقتصاد رژیم اشغالگر قدس به نحوی جدی آسیب دیده اند و نیروهای فعال اقتصادی این رژیم نیز از فضای کسب و کارها فاصله گرفته اند و روندهای میدانی جنگ غزه نیز مطابق با میل صهیونیست ها پیش نمی روند و شمار قابل توجهی از ساکنان اراضی اشغالی در بخش های شمالی و جنوبی این اراضی، مجبور به ترک خانه ها و کسب و کارهای خود شده اند، شکل گیری فضای عدم قطعیت و ابهام در اقتصاد رژیم اشغالگر قدس، امری کاملا طبیعی و عادی به نظر می رسد.

معادله ای که در کلیت خود حاکی از این مساله است که رژیم صهیونیستی تا مدت ها باید با ضربات سنگینِ عملیات طوفان الاقصی و تحرکات فعال مقاومت فلسطین در بحبوحه جنگ غزه، دست و پنجه نرم کند و هیچ بعید نیست که با بحران های به مراتب بیشتر و گسترده تری نیز در ادامه راه رو به رو شود.