به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج همدان، طرح های جامع هر شهر همواره از اهمیتی بسیار برخوردار هستند و سیاست های کلی توسعه شهر را به مدت 10 سال تعیین می کنند و ویژگی  اصلی این طرح بر آن است که هر طرح دیگری در شهر باید با اصول جامع همان شهر همخوانی داشته باشد و  سیاستگذاری های شهری را با سهولت همراه سازد، درواقع بحث وجودی آن بر این امر است.

این طرح می پردازد به مواردی همچون: تعیین چگونگی استفاده از اراضی و منطقه‌بندی حوزه‌های مسکونی، صنعتی، بازرگانی، اداری و کشاورزی، و تأسیسات، تجهیزات، تسهیلات و نیازمندی‌های عمومی شهری و تنظیم خطوط کلی ارتباطی، محل قرارگرفتن مراکز انتهای خط (پایانه) ، فرودگاه‌ و. ... تعیین اولویت ها  و تدوین ضوابط و مقررات کالبدی و فضایی شهری.

حال باتوجه به نقش بی بدیلی که این طرح در آینده شهرها دارد، چرا درصد کمی از محتوای طرح های جامع هر شهر اجرایی می شود و اساسا چرا از ضمانت اجرایی برخوردار نیستند؟ در این زمینه با نرگس نوراله زاده، عضو شورای شهر همدان به گفتگو نشستیم که متن کامل آن را در ذیل می خوانید:

مأموریت مهم حال حاضر کمیسیون خود ( شهرسازی و معماری ) را چه می‌دانید؟

از موضوعات بسیار مهم که در دستورات کار کمیسیون قرار دارد انجام طرح جامع همدان از سوی مشاوران است که در حال حاضر بر روی طرح کار می‌کنند. بر اساس بخش‌نامه هر مرحله مطالعاتی مشاور بایستی به تصویب شورا برسد. بررسی وضع موجود شهر صورت گرفته و به شورا ارائه‌شده است و شورا نیز با استفاده از کارشناسان مرتبط مطالعات را بررسی و نقطه نظرات خود را در هر مرحله بیان می‌کند. این مهم‌ترین بخشی است که در حال حاضر در دست بررسی است و برای آینده شهر بسیار مهم است.

ضمانت اجرایی طرح جامع کدام است و تغییرات در طرح جامع با در نظر گرفتن چه نکاتی امکان‌پذیر است؟

ضمانت اجرایی طرح‌های جامع ما به قوانین موجود در این حوزه برمی‌گردد. طرح جامع طرحی جامع‌نگر است و پیرو آن طرح تفصیلی است که تمام کلیات و سیاست‌های طرح جامع را پیش‌بینی می‌کند، تغییرات اگر قانونی باشد و در طرح جامع پیش‌بینی‌نشده باشد به کمیسیون ماده 5 ارجاع داده می‌شود اما در اقدامات غیرقانونی بایستی طرح‌های جامع و تفصیلی مورد بازنگری قرار گرفته و نقاط ضعف موجود در آن‌ها آسیب‌شناسی شود و به بررسی این نکته بپردازیم که طرح‌های ما دارای  چه میزانی از ضمانت اجرایی و موفقیت بوده  است .

آیا آماری در این خصوص وجود دارد و بیانگر چیست؟

آماری که بر اساس پژوهش‌های انجام‌شده موجود است خبرازاین می دهد، روندِ طرح‌های جامع و تفصیلیِ طی شده تاکنون توانسته‌ است حدود 10 تا 15 درصد را پوشش دهد و این حکایت از ناموفق بودن این‌گونه طرح‌ها داشته است. تأمل بر این موضوع ما را به بازنگری در طرح‌ها، مشاوران، خدمات مشاوران و قوانین کشور و... سوق می‌دهد و راه و شهرسازی را بر آن می‌دارد تا این شرایط را تحلیل و بررسی کرده و اقدامات متناسب را اعمال کنند. روی‌هم‌رفته تجربه‌های موفقی در این حوزه نداشته‌ایم و مطلوب‌های مورد انتظار به دلایل اقتصادی، سیاسی و اجتماعی اتفاق نیفتاده است.

 متأسفانه ما در طرح‌های جامع بخشی از واقعیت‌ها را نمی‌بینیم، بخشی از آمارها دقیق نیست و بخشی مربوط به سیاست‌های اعمالی بر آن‌هاست که طرح‌هایی را با این شرایط شاهد هستیم.

اگر روال تهیه طرح‌های جامع به این صورت باشد، قطعاً موفق نخواهیم بود. طرح جامع باید تمامی ابعاد موضوع را در نظر بگیرد و پاسخگو باشد اولاً چه مشاوری انتخاب می‌شود، چه کسانی آن را راهبری می‌کنند، طرح از چه میزان برخورد منطقی و واقعی برخوردار بوده است و تحویل آن چگونه بوده است و ما با آن چگونه روبرو شدیم به این معنا، اگر طرحی را که منطبق با واقعیات است و اما به مزاج ما خوش نمی‌آید موردحمله قرار دهیم مسلماً طرح مطلوبی را شاهد نخواهیم بود.

آیا طرح‌های جامع ارائه شده منطبق بر واقعیات است؟

آن چیزی که در حوزه مطالعات وضع موجود به ما ارائه‌شده است متأسفانه ایرادات زیادی دارد.

زمانی که شما ایرادات را مطرح می‌کنید، می‌پذیرند و اصلاح می‌کنند؟

بر اساس بخش‌نامه‌ها، شورا در فرصتی یک‌ماهه باید ایرادات را بیان کند و بگوید قابل تصویب است یا خیر؟

و ما برحسب همین بخش‌نامه‌ها، ایرادهای طرح را به راه و شهرسازی منتقل می‌کنیم اما مشخص اینکه، مطالعاتی که مشاور ارائه کرده است فعلاً قابل‌قبول نیست و دارای اشکالات مختلفی است.

بودجه تدوین طرح چگونه بوده است؟

حدود 700 میلیون تومان است. اگر تناسب داشته باشد شرح خدمات و آنچه مشاور موظف به انجام آن است می‌توان گفت مبلغ زیای نبوده است.