، رئیس هیات ‌مدیره انجمن تخصصی تولیدکنندگان نبات، قند و شکر خراسان رضوی افزود: ۲۰ واحد تولیدی نبات صنعتی در استان فعال است اما به دلیل تعدد واحدهای صنفی بی ضابطه تولید نبات، بازار این واحدها کساد شده است.

احمد کامیاب اظهار کرد: سالانه ۳۰ میلیون زائر به خراسان رضوی بویژه مشهد سفر می‌کنند اما به دلیل وجود واحدهای زیرپله‌ای، واحدهای صنعتی نبات و آب‌نبات سهمی از این بازار ندارند و تنها ۱۰ درصد ارزش افزوده به تولیدکنندگان صنعتی می‌رسد، تولیدکنندگان صنفی بازار را از ما می‌گیرند.

وی با اشاره به کرایه حمل ۲۳ هزار تا ۲۴ هزار ریالی برای صنعت قند و نبات و تاثیر آن در قیمت تمام شده کالا اضافه کرد: حدود ۴۰ درصد شکر مصرفی تولیدکنندگان نبات، وارداتی و خام است و هزینه حمل آن از بندر تا استان باید پرداخت شود، این در حالی است که واحدهای مستقر در جنوب کشور این هزینه را نمی‌دهند.

رئیس هیات ‌مدیره انجمن تخصصی تولیدکنندگان نبات، قند و شکر خراسان رضوی اضافه کرد: از آنجا که قیمت شکر مصوب ستاد تنظیم بازار است، پنج تا ۶ ماه درگیر فرآیند حمل و تخصیص شکر از گمرک می‌شویم و این موضوع رقابت را برای تولیدکنندگان دشوار کرده است، با وجود این مشکلات، همچنان نبات به آسیای میانه صادر می‌شود.

کامیاب ادامه داد: استفاده از زعفران با قیمت بالا در تولید نبات، باعث شده که محصول نهایی رقابت خود را در بازارهای دیگر از دست بدهد در حالی‌که نبات تولید داخل خراسان رضوی کیفیت بالایی دارد، چنانچه استاندارد اجباری برای این محصول صادر و شناسنامه دار شود، ظرفیت صادراتی به آسیای میانه و اروپا محفوظ خواهد ماند.

دبیر انجمن صنایع همگن قند، شکر و نبات خراسان رضوی نیز در این نشست با اشاره به محدودیت‌های تامین شکر گفت: کارخانجات خوزستان براساس مصوبه‌ یا بخشنامه‌ای، شکر با قیمت مصوب را در همان استان نگه داشته‌اند لذا امکان انتقال آن به استان‌های دیگر از جمله خراسان رضوی محدود شده است. این مساله باعث می‌شود واردکننده هزینه مابه‌التفاوت کرایه حمل شکر را نتواند در قیمت تمام شده محصول محاسبه کند لذا مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان استان بار این هزینه را متحمل شوند.

رضا بایسته‌توسن افزود: پیگیری‌هایی برای این موضوع در سال ۱۴۰۲ انجام و مصوبه اصلاح شد، اما پارسال دوباره محدودیت‌ها بازگشت، در صورت تداوم این وضعیت و عدم حل فوری این موضوع، ظرف ۱۰ روز آینده با بحران شکر مواجه و مجبور به سهمیه‌بندی خواهیم بود، این محدودیت، هرچند کوچک، اثرگذاری بسیار بالایی بر تولید دارد.

وی با اشاره به چالش‌های صادرات نبات نیز اظهار کرد: در گمرک، بحث استاندارد اجباری نبات را به‌ صورت جدی دنبال می‌کنیم و کنترل‌های سختگیرانه در کارخانه‌های استان به‌خوبی انجام می‌شود، اما هم‌اکنون نبات بدون هیچ برند و مشخصاتی از گمرک صادر می‌شود. انتظار می‌رود نبات بدون برند صادر نشود.

بایسته توسن پیشنهاد انجمن تخصصی تولیدکنندگان نبات و قند و شکر خراسان رضوی را مبنی بر اینکه روز هشتم آبان هر سال به‌عنوان «روز ملی نبات» ثبت شود، اعلام و اضافه کرد: تحقق این موضوع و طرح آن در سطح ملی باعث خواهد شد که هر سال جشن آن را در خراسان رضوی برگزار کنیم و این محصول بیشتر در سطح جامعه شناخته شود.

رئیس کمیسیون صنعت اتاق بازرگانی خراسان رضوی نیز در این نشست به تولیدات غیراستاندارد و زیرپله‌ای اشاره و اظهار کرد: در این زمینه نیاز است نشستی بین اداره کل استاندارد، دستگاه‌های اجرایی و حتی بخش قضایی برگزار شود تا شرایط صادرات آن مشخص شود.

عبدالله یزدان‌بخش، با اشاره به دشواری کنترل بازار و فعالیت واحدهای تولیدی غیرمجاز، خواستار تغییر رویکرد حمایت‌ها به سمت تولید شد و پیشنهاد داد که حتی کارگاه‌های کوچک با یک کارگر نیز تحت نظارت سازمان استاندارد قرار گیرند تا ضمن ساماندهی، کیفیت محصولات حفظ شود.

او همچنین تمرکز تولیدکنندگان کارگاهی در شهرک‌های مشخص را راهکاری عملی برای بهبود نظارت و حمایت دانست.

مشاور سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی نیز در این نشست از توزیع ۱۷۰ هزار تن شکر در ۹ ماه گذشته میان اصناف و بخش صنعت استان خبر داد و گفت: استان در حال حاضر دارای ذخیره ۷۵ هزار تنی شکر است که پشتوانه خوبی برای تأمین نیازهای آتی محسوب می‌شود.

محمد میری دیسفانی با اشاره به اقدامات انجام شده برای مدیریت توزیع شکر، اظهار کرد: در ۹ ماه گذشته، ۱۷۰ هزار تن شکر میان اصناف و صنعت استان توزیع شده است.

وی با تأکید بر اینکه هدف‌گذاری اصلی در بخش توزیع بر عهده اصناف است، به وجود یک چالش سیستمی در این حوزه اشاره و اضافه کرد: مشکل خاصی در تأمین شکر نداریم، اما در حوزه اصناف با مشکلاتی در دسترسی به سامانه مواجه هستیم، برای رفع این مشکل، تاکنون حدود ۳۰ نفر از نمایندگان اصناف معرفی شده‌اند تا دسترسی آن‌ها به سامانه بازارگاه برقرار شود. امیدواریم این تعداد با افزایش چهار تا پنج نفر دیگر، به زودی مرتفع گردد و روند توزیع تسهیل شود.

مدیر کل استاندارد خراسان رضوی نیز در این نشست گفت: تعیین استاندارد اجباری برای نبات باید در شورای مربوطه طرح و تصویب شد و این مهم در استان میسر نیست، طرح این موضوع به تهران داده شده و پیگیر آن هستیم.

حامد محمدی افزود: با این حال به نظر می رسد باید تلاشهایی در جهت ثبت جهانی نبات خراسان رضوی انجام داد.

رئیس کمیسیون توسعه صادرات غیرنفتی اتاق بازرگانی خراسان رضوی نیز در این نشست تقاضا کرد که با توجه به اینکه اعتبارسنجی کارت‌های بازرگانی انجام شده و سازمان توسعه تجارت هم در این زمینه تصمیم درستی گرفته است، همزمان واحدهای شناسنامه‌دار و بازرگانان شناسنامه‌دار، مشمول نگاه حمایتی مشخص شوند.

حسین محمدیان افزود: پیشنهاد مشخص ما این است که بانک مرکزی برای این واحدها و بازرگانان شناسنامه‌دار، یک فرصت ۶ ماهه تا یک‌ساله برای رفع تعهد ارزی در نظر بگیرد؛ این واحدها در این سال‌ها فشارهای زیادی را تحمل کرده‌اند و این مهلت می‌تواند کمک کند کار خود را به شکل منطقی انجام دهند.

وی اظهار کرد: در شرایط فعلی که بازگشت ارز و تأمین منابع ارزی کشور اهمیت بالایی دارد، نباید به‌گونه‌ای عمل شود که تمام بانک‌ها و تسهیلات واحدها قفل شود.

رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی نیز در این نشست گفت: نامه‌ای خطاب به معاون اول رئیس‌جمهور ‌تهیه شده است که در آن، مشکلات حوزه صادرات به‌صورت کامل احصا شده و برای هرکدام پیشنهادات مشخص ارائه شده است.

فیروز ابراهیمی افزود: موضوع فقط بلاک شدن کارت‌های بازرگانی در صورت عدم رفع تعهد ارزی نیست، بلکه در این شرایط، ال‌سی‌های بانکی و همچنین تسهیلات بانکی واحدها نیز بسته می‌شود و عملاً فعالیت اقتصادی با اختلال جدی مواجه خواهد شد.

مدیرکل صنعت معدن و تجارت خراسان رضوی نیز در این نشست با اشاره به اینکه حداقل ۷۰ درصد رفع تعهد ارزی شرط ادامه‌ حیات اقتصادی واحدهاست، بر پیگیری فوری مسأله مسدود شدن کارت‌های بازرگانی تأکید کرد و خواستار تسهیل فرایندهای صادراتی با حفظ راستی‌آزمایی شد.

علی باخرد با تأکید بر لزوم حل و فصل موضوع مسدود شدن کارت‌های بازرگانی، اظهار کرد: این موضوع به‌صورت جدی در حال پیگیری است.

وی اضافه کرد: در حال حاضر، حداقل ۷۰ درصد رفع تعهد ارزی به عنوان شرط اصلی ادامه فعالیت اقتصادی تعیین شده است؛ عدم تحقق این حد نصاب، موجب قفل شدن تسهیلات بانکی و ال‌سی‌ها شده و زندگی اقتصادی واحدها را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

مدیرکل صمت استان بیان کرد: کارت‌های بازرگانی در حال حاضر اعتبارسنجی شده‌اند و تنها بازرگانان معتبر و تولیدکنندگان واقعی اجازه فعالیت خواهند داشت.

باخرد ضمن تأکید بر لزوم راستی‌آزمایی، افزود: این فرایند نباید مانع و متوقف‌کننده مسیر صادرات و فعالیت‌های مجاز اقتصادی شود.

وی هرگونه عرضه محصولی بدون پروانه ساخت یا شناسه نظارت را غیرمجاز خواند و افزود: کالاهای تولید کارگاهی یا بسته‌بندی شده در کارتن که فاقد شناسه نظارت هستند، امکان صادرات ندارند. تنها محصولاتی که دارای شناسه نظارت یا پروانه ساخت باشند، مجاز به عرضه چه برای فروش داخلی و چه صادرات هستند.

مدیرکل صمت خراسان رضوی خواستار بررسی و شفاف‌سازی وضعیت کارخانجات سیار شد و گفت: محدودیت‌های موجود باید به‌طور کامل احصا شده و دستگاه‌های مسوول در این زمینه مشخص شوند تا مجوزها و فرایندهای مربوط به ماشین‌آلات و کارخانجات سیار تسهیل شده و این واحدها بتوانند بدون بلاتکلیفی به فعالیت خود ادامه دهند.

استاندار خراسان رضوی نیز در پایان این نشست گفت: طرح‌های پژوهشی که در شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان تصویب می‌شوند، باید کابردی باشند لذا در حوزه کارخانجات سیار نیز لازم است تصمیم‌گیری مشخصی اتخاذ شود.

غلامحسین مظفری اظهار کرد: ۵۰ درصد تولید نبات کشور در خراسان رضوی انجام می‌شود و استان یکی از صادرکنندگان این محصول به منطقه و جهان است. این ظرفیت نباید دست‌کم گرفته شود.

وی افزود: باید کمیته ویژه‌ای برای ارتقای نبات تشکیل شود تا کیفیت تولید افزایش یابد و این ظرفیت‌ها جدی گرفته شوند و زمینه ثبت جهانی آن فراهم گردد.