،  در حالی که جهان با بحران‌های فزاینده‌ای چون جنگ‌های منطقه‌ای، تهدیدهای هسته‌ای و نابرابری‌های جهانی دست و پنجه نرم می‌کند، مسعود پزشکیان، روز سه‌شنبه (۱ مهر) عازم نیویورک می‌شود تا در هشتادمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد  شرکت کند. این سفر، نه تنها نمادی از دیپلماسی فعال جمهوری اسلامی ایران به شمار می‌رود، بلکه فرصتی کلیدی برای طرح مواضع تهران در برابر چالش‌های جهانی و منطقه‌ای ارزیابی می‌شود. طبق زمان‌بندی ارائه شده، زمان سخنرانی پزشکیان عصر چهارشنبه به وقت تهران خواهد بود.

از منظر تاریخی، روسای جمهور ایران از زمان انقلاب اسلامی، مجمع عمومی را تریبونی برای دفاع از حقوق ملت ایران و انتقاد از سیاست‌های یک‌جانبه‌گرایانه غرب، به ویژه ایالات متحده، به کار برده‌اند. سفر پزشکیان نیز در حالی رخ می‌دهد که ایران با چالش‌های اقتصادی ناشی از تحریم‌ها روبرو است. در همین راستا کارشناسان هم نیز این سفر را فرصتی طلایی برای کسب اعتبار بین‌المللی اعلام کردند.

براین اساس این دومین سخنرانی پزشکیان در مجمع عمومی سازمان ملل است. سال قبل وی در سخنانش بر آمادگی ایران برای تعامل سازنده با جهان و دفاع از حقوق ملت ایران در برابر فشارهای خارجی تأکید کرد و دومین سفر پزشکیان در شرایطی که ایران تحت فشار بازگشت تحریم‌های شورای امنیت است، به عنوان بخشی از «دیپلماسی حداکثری» توصیف شده است که در شرایطی متفاوت انجام می‌شود. ایران در یک سال گذشته با چالش‌های متعددی مواجه بوده که مهمترین آن جنگ ۱۲ روزه و فعال شدن مکانیسم ماشه است. این تحولات، حضور پزشکیان را به آزمونی برای توانایی او در حفظ منافع ملی از طریق دیپلماسی تبدیل کرده است.

طبق برنامه‌ریزی‌های انجام شده، رئیس جمهوری کشورمان در این سفر علاوه بر این سخنرانی، دیدارهایی با رهبران کشورها، دبیرکل سازمان ملل، روئسای اندیشکده‌ها و ایرانیان مقیم آمریکا و همچنین گفتگو با رسانه‌های خارجی خواهد داشت. پزشکیان همچنین در اجلاس جانبی «میثاق برای آینده» سخنرانی خواهد کرد که در آن، رهبران جهان درباره توسعه پایدار و صلح گفت‌وگو می‌کنند.

به طور کلی اهداف این سفر را می‌توان در چند مورد خلاصه کرد:

۱.تأکید بر نقش ایران به عنوان عامل ثبات در خاورمیانه.

۲.تقویت دیپلماسی اقتصادی در مواجهه با تحریم‌های فزاینده.

۳.تلاش برای جلب حمایت کشورهای غیرمتعهد و پیشبرد چندجانبه‌گرایی در نظام بین‌الملل.

۴.جلب حمایت ایرانیان مقیم خارج که این اقدام در جهت بازگشت سرمایه‌های انسانی به کشور صورت می‌گیرد.

براین اساس موضوع مهم در دستور کار پزشکیان در این سفر با اهمیت شامل این موارد است:

الف) اشاره به بحران خاورمیانه و مسئله غزه: پزشکیان در این سفر به تجاوزات رژیم صهیونیستی با حمایت آمریکا اشاره خواهد کرد و خواستار آتش‌بس فوری در غزه و توقف نسل‌کشی خواهد شد.

ب) پرونده هسته‌ای و تحریم‌ها: با توجه به فعال شدن مکانیسم ماشه و بازگشت احتمالی تحریم‌های شورای امنیت در کمتر از یک هفته، پزشکیان از این تریبون برای دفاع از حقوق ایران در برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز و انتقاد از نقض تعهدات برجام توسط غرب استفاده خواهد کرد.

ج) چالش‌های جهانی: همچنین پزشکیان همچنین به موضوعاتی مانند جنگ اوکراین، نابرابری‌های اقتصادی، و لزوم اصلاح ساختار سازمان ملل برای مقابله با یک‌جانبه‌گرایی آمریکا اشاره خواهد کرد.

سخنرانی پزشکیان در مجمع عمومی، به عنوان دومین حضور او، می‌تواند تأثیرات چندگانه‌ای داشته باشد. از یک سو، این سخنرانی فرصتی است برای تقویت جایگاه ایران به عنوان کشوری صلح‌طلب که خواستار عدالت جهانی است. سخنان پزشکیان می‌تواند سیگنالی برای آمادگی ایران برای مذاکرات هسته‌ای و کاهش تنش‌ها باشد.

با توجه به تصمیم اخیر شورای امنیت برای بازگرداندن تحریم‌ها از طریق مکانیسم ماشه، پزشکیان در موقعیت حساسی قرار دارد. او می‌تواند از این تریبون برای جلب حمایت بین‌المللی علیه این اقدام و تأکید بر آمادگی ایران برای مذاکره استفاده کند.

دیدارهای حاشیه‌ای با نمایندگان اروپا و کشورهای غیرمتعهد، فرصتی برای مذاکرات غیرمستقیم و کاهش فشارهای تحریمی فراهم می‌کند. بنابراین این سفر را «آخرین پنجره باز» برای دیپلماسی در آستانه بازگشت تحریم‌ها باید دانست.