خبرگزاری موج گزارش می دهد؛
حضور آمریکا در قفقاز جنوبی و اجاره ۹۹ ساله کریدور زنگزور چقدر واقعیت دارد؟
در روزهای اخیر خبری مبنی بر اجاره دالان زنگزور توسط آمریکا به عنوان عامل صلح بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان منتشر شده است. اما این خبر تا چه اندازه واقعی است؟

، در حالی که موضوع راه اندازی دالان زنگزور تحت نام «جاده ترامپ» این روزها در صدر اخبار رسانه های داخلی و بین المللی قرار گرفته است، اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه اعلام کرد مرز کوتاه چهل کیلومتری با ارمنستان داریم که یکی از امن ترین مرزهاست. ما در تماس نزدیک با آذربایجان و ارمنستان بودیم و هستیم. رویه بر این بوده در مورد تحولاتی که مستقیم و غیرمستقیم منافع جمهوری اسلامی ایران در آن درگیر شود، با آنها در تماس باشیم. اصل انعقاد توافق صلح، موضوع جدیدی نیست. این توافق میتواند نقطه عطفی برای ثبات در قفقاز جنوبی میتواند باشد. اما در جریان نشستی که در آمریکا برگزار شد، فقط متن بیانیه به امضا رسید که در آن بیانیه اعلام شد آذربایجان و ارمنستان متن توافق را پاراف کردند. بنابراین هنوز چیزی به توافق صلح وجود ندارد اما متن به مرحله نهایی شدن رسیده که ما هم از آن همواره حمایت کرده ایم.
نکته دیگری که وی بدان اشاره کرد این بود که ایران انسداد مرزی با ارمنستان را نمیپذیرد و بحث اجاره ۹۹ ساله این کریدور توسط آمریکا هم خبرسازی است و واقعیت ندارد.
با این حال این مسئله به قدری اهمیت داشت که روز دوشنبه رئیس جمهوری کشورمان با نخست وزیر ارمنستان درباره این تحولات گفتگوی تلفنی داشتند. در این تماس، پاشینیان اعلام کرد مسیرهای منطقهای در چارچوب اصول تمامیت ارضی، حق حاکمیت و حیطه قضایی کشورها و بر اساس عمل متقابل عمل خواهند کرد. در مقابل پزشکیان نسبت به اقدامات احتمالی طرف آمریکایی که ممکن است تحت پوشش سرمایه گذاری اقتصادی وادعای تأمین صلح، اهداف سلطه طلبانه ای را در قفقاز دنبال کند، هشدار داد.
بنابراین اظهار نظر پاشینیان می تواند به معنای عدم هیچگونه تغییری در مرزهای بین المللی باشد. از سویی آرارات میرزویان، وزیر امور خارجه ارمنستان، روز یکشنبه به خبرگزاری آرمن پرس گفته بود طرح «جاده ترامپ» که جمهوری آذربایجان را به نخجوان متصل میسازد، تحت حاکمیت ارمنستان و بدون کنترل طرف ثالث فعالیت خواهد کرد.
این اظهارنظر هم به نوعی مؤید خبر بقایی بود که اشاره داشت حضور آمریکا در قفقاز جنوبی آنهم به مدت ۹۹ سال واقعیت ندارد. در ادامه این رایزنی ها، امروز، سه شنبه، نیز معاون وزیرخارجه ارمنستان به تهران می آید تا پیرامون تحولات مذکور با مقامات کشورمان گفتگو کنند.
واقعیت امر آن است که انسداد مسیرهای مواصلاتی که به معنای تغییرمرزهای بین المللی نیز خواهد بود، می تواند قدرت مانور و اثرگذاری ایران را محدود سازد. همچنین حضور رسمی کشور فرامنطقه ای مانند آمریکا شرایط برای بروز یک تهدید جدید در شمال ایران فراهم می سازد.
بنابراین علیرغم هیاهوی سیاسی که در کاخ سفید صورت گرفت و طبق آن ترامپ عامل صلح بین آذربایجان و ارمنستان معرفی شد، آنچه در قفقاز جنوبی در حال وقوع است در راستای منافع کشورهای این منطقه و امری درون زا خواهد بود. البته در این میان نقش آمریکا صرفا می تواند تسهیل گر و تسریع گر روند رسیدن به تفاهم باشد و نه چیزی بیشتر.
ارسال نظر