،رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز چهارشنبه  (۷ خرداد) اعلام کرد: «به زودی گزارش جامع درباره ایران منتشر خواهد شد.» وی افزود: «بازرسی‌های سختگیرانه آژانس باید بخشی از هرگونه توافق میان ایران و آمریکا باشد.» گروسی همچنین حضور ماسیمو آپارو یکی از معاونان خود در ایران را تایید کرد.

نشست فصلی شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی از نهم تا سیزدهم ماه ژوئن (۱۹ تا ۲۳ خرداد) برگزار خواهد شد. با توجه به اهمیت این نشست و گزارشی جامعی که قرار است منتشر شود، روز پنجشنبه (۸ خرداد) میخائیل اولیانوف، نماینده دائم روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین از دیدار خود با رضا نجفی سفیر و نماینده دائم جدید جمهوری اسلامی ایران در دفتر اروپایی سازمان ملل متحد در وین و نماینده چین خبر داد. اولیانوف در شبکه اجتماعی «ایکس» نوشت: «امروز با همکاران عزیزم، نمایندگان دائم چین و ایران ملاقات کردم تا در آستانه جلسه آتی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، یادداشت‌هایی را رد و بدل کنیم. این قالب سه‌جانبه بسیار مفید واقع شده است. به هماهنگی نزدیک مواضع ما کمک می‌کند.»

در چنین فضایی روزنامه وال‌استریت‌ژورنال به نقل از یک مقام ارشد آمریکایی مدعی شد واشنگتن در حال آماده‌سازی یک «برگه شرایط»(term sheet)  برای ارائه به ایران است. این پیشنهاد شامل توقف کامل غنی‌سازی اورانیوم توسط ایران می‌شود. این مقام آمریکایی هشدار داد: «اگر ایران این شرایط را نپذیرد، روز خوبی برای ایرانی‌ها نخواهد بود.»

واقعیت این است که ظاهراً و البته عملاً نباید بین گزارش جامع آژانس بین المللی انرژی اتمی و مواضع آمریکا ارتباطی باشد، اما با توجه به نفوذ غرب این گزارش می تواند متأثر از دیدگاه های آمریکا باشد و زمینه ساز اجماع غربی ها در شورای امنیت و یا فعال سازی مکانیسم ماشه شود. به طور کلی گزارش های فصلی در آژانس در یکسال گذشته جزو حساس ترین برهه های زمانی ایران بوده اند. این گزارش ها علی رغم درخواست مقامات جمهوری اسلامی ایران، بعضاً با مواضع سیاسی غرب آمیخته شده است. لذا در بازه زمانی کنونی که به روزهای فعال سازی مکانیسم ماشه نزدیک شده ایم و گفتگوهای هسته ای با آمریکا به دلیل اختلاف بر سر مسئله غنی سازی دچار گره شده است، گزارش آژانس اهمیت زیادی دارد. در نشست خرداد ماه که پنج روز به طول می انجامد، ممکن است در نهایت گزارشی ارائه شود که به ضرر منافع ایران باشد. با این حال نشست نماینده روسیه با نمایندگان ایران و چین نشان داد مسکو همچنان همسو با تهران است و نمی خواهد وارد بازی سیاسی غرب شود.

با توجه به تعارض غرب با روسیه در جریان جنگ اوکراین، این برهه زمانی می تواند به نفع ما باشد. مسکو بازگشت تحریم های سازمان ملل و یا تصویب تحریم های جدید علیه ایران را ضربه ای به تعاملات تجاری خود ارزیابی می کند. در همین راستا روز پنجشنبه سرگئی شویگو، دبیر شورای امنیت روسیه، در دیدار با علی‌اکبر احمدیان، دبیر شورای عالی امنیت ملی و نماینده  عالی رهبر جمهوری اسلامی ایران تاکید کرد: «روابط دوجانبه در تمامی حوزه‌ها با توجه به خط مشی تعیین‌ شده از سوی رهبران دو کشور به‌طور فعال در حال توسعه است.»

براین اساس می توان امیدوار بود در تعاملات سیاسی پیش رو، روسیه در قامت یک متحد به جمهوری اسلامی کمک کند تا از این پیچ تاریخی عبور کند. از سویی چین هم به عنوان اصلی ترین و مهمترین خریدار نفت ایران، تلاش دارد همسویی خود را با تهران نشان دهد. این همراهی ها در نشست های شورای امنیت و آژانس بین المللی اتمی می تواند کمک کننده باشد.

با این حال این همراهی ها تاثیری بر مواضع آمریکا ندارد که به نظر می رسد کماکان در حال فشار بر جمهوری اسلامی در مسئله غنی سازی است. هنوز زمان نشست بعدی مشخص نیست. البته این ابهام نمی تواند دلیل قطعی بر پایان گفتگوها باشد. بلکه این وضعیت می تواند متاثر از برخی رایزنی های پشت پرده باشد که ترامپ امیدوار است از این طریق بتواند به اهداف هسته ای خود در قبال ایران دست یابد.