، مراسم حج ۲۰۲۵ میلادی در عربستان سعودی با حضور ۱.۶۷ میلیون نفر، به کم‌جمعیت‌ترین حج در سه دهه گذشته ـ به‌جز سال‌های شیوع کرونا ـ تبدیل شد. این موضوع با انتشار آمار رسمی توسط وزارت حج عربستان در شبکه اجتماعی «ایکس» (توییتر سابق) اعلام شد، هرچند هیچ توضیح رسمی درباره چرایی این کاهش چشمگیر ارائه نشده است.

در حالی‌ که سال گذشته بیش از ۱.۸ میلیون زائر در مناسک حج شرکت کرده بودند، امسال شاهد کاهش نزدیک به ۱۶۰ هزار نفر بودیم. این در حالی است که در سال‌های پیش از همه‌گیری کرونا، شمار حجاج همواره از مرز دو میلیون نفر عبور می‌کرد.

به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، سال ۲۰۱۲ رکورد تاریخی حج ثبت شد؛ بیش از ۳.۱۶ میلیون مسلمان در آن سال به مکه آمدند. اما در سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۲ به دلیل شیوع ویروس کرونا، عربستان با محدودسازی شدید مراسم، تنها به گروه کوچکی از زائران اجازه شرکت داد.

در حالی‌ که عربستان در سال‌های اخیر با طرح‌های فناورانه و سرمایه‌گذاری‌های کلان تلاش کرده بود تا روند ورود، اسکان و خدمت‌رسانی به زائران را تسهیل و گسترش دهد، کاهش معنادار شمار حجاج در سال ۲۰۲۵ ابهام‌هایی را ایجاد کرده است. برخی تحلیل‌گران احتمال می‌دهند عوامل اقتصادی، محدودیت‌های صدور ویزا، یا بی‌ثباتی‌های سیاسی در برخی کشورها ممکن است در این کاهش مؤثر بوده باشند.

گرچه انتظار می‌رفت با پشت سر گذاشتن دوران کرونا، حضور مسلمانان در حج بار دیگر به سطوح پیشین بازگردد اما آمار امسال حاکی از آن است که روند بازگشت به حالت عادی همچنان کامل نشده است.

بر پایه آمار رسمی عربستان، از تعداد کل حجاج، بیش از ۱.۵ میلیون نفر زائر خارجی بودند که از کشورهای گوناگون جهان وارد عربستان شدند. بیش از ۱۶۶ هزار نفر دیگر را زائران داخلی شامل شهروندان و ساکنان عربستان سعودی تشکیل دادند.

در میان مسیرهای ورود زائران، سفر هوایی همچنان محبوب‌ترین گزینه برای حجاج خارجی بود. طبق آمار اعلام شده، ۱,۴ میلیون نفر از طریق فرودگاه‌های بین‌المللی وارد خاک عربستان شدند. در همین حال، بیش از ۶۶ هزار زائر از طریق مرزهای زمینی وبالغ بر ۵ هزار نفر از طریق بنادر دریایی به عربستان سفر کردند.

امسال زائرانی از ۱۷۱ کشور مختلف در فریضه حج شرکت داشتند.