​، آئین هفتمین دوره اعطای «نشان عکس سال مطبوعاتی ایران» پس از دو سال وقفه عصر امروز (چهارشنبه ۲۶ شهریورماه) با حضور نیکنام حسینی‌پور مشاور وزیر و رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ، محمدرضا نوروزپور معاون امور رسانه‌ای و تبلیغات وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، آیدین مهدی‌زاده مدیرکل هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، احمد مسجدجامعی وزیر اسبق فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمدمهدی عسگرپور مدیرعامل خانه هنرمندان ایران، حمید فروتن رئیس هیات مدیره انجمن صنفی عکاسان مطبوعاتی، سجاد صفری نائب‌ رئیس این انجمن، صبا طاهریان دبیر هفتمین دوره نشان عکس مطبوعاتی، سیف‌الله صمدیان، اسماعیل عباسی، محمد فرنود و جمعی از هنرمندان و مسئولان با گرامیداشت یاد حمیدرضا درجاتی عکاس فقید در خانه هنرمندان ایران برگزار شد.

اهمیت عکاسی مطبوعاتی

معاون امور رسانه‌ای و تبلیغات وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در این آئین با اشاره به اهمیت حرفه عکاسی مطبوعاتی، اظهارکرد: عکاسان بهترین پیام را از طریق تصویر به مخاطبان منتقل می‌کنند که کلام در آن جایگاهی ندارد، در جهانی که امروز مملو از انواع و اقسام جنگ‌های روانی، شناختی و رسانه‌ای شبه تروریست و انواع و اقسام روش‌های تاثیرگذاری روانی بر مخاطبان است، قاب‌بندی عکاسان تاثیرگذار است؛ قاب‌بندی عکاسان تصویر ایران را نشان می‌دهد و این قاب‌بندی هر چقدر به حقیقت نزدیک باشد، عکاسان رسالتشان را درست انجام داده‌اند.

وی گفت: نمی‌گویم که عکاسان فقط زیبایی‌ها را به تصویر بکشند، از طرفی نباید فقط زشتی‌ها به تصویر کشیده شود، اگر آن چیزی که هست، کامل نمایش داده شود، آن موقع تصویر واقعی به دنیا مخابره می‌شود.

نوروزپور افزود: در دوره جدید معاونت امور رسانه‌ای و تبلیغات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سعی من این بوده که آزادی عمل عکاسان مطبوعاتی را بیشتر کنم، انجمن صنفی عکاسان مطبوعاتی در جریان بعضی از این فعالیت‌ها است، به خصوص عکاسانی که در جریان جنگ ۱۲ روزه با معاونت مرتبط بودند، مطلع هستند که تعدادی از عکاسان مطبوعاتی دستگیر شدند که با پیگیری نهادهای مختلف شرایط آزادی آنان فراهم شد.

معاون امور رسانه‌ای و تبلیغات وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: از روز ابتدای جنگ تحمیلی ۱۲ روزه و در ساعات اول در جلسات مرتبط با مسائل امنیتی تاکید ما بر این بود که اجازه داده شود تا عکاسان وقایع را ثبت کنند، مستندات مربوط به آن هم موجود است و به مسئولان مرتبط اعلام کردیم که به عکاسان اعتماد کنند، بگذارند وقایع را ثبت کنند حتی درخواست و اجازه انتشار تصاویر را مطرح کردیم تا مظلومیت مردم ما ثبت و به جهانیان نشان داده شود.

وی افزود: یکی دو روز ابتدای جنگ، اختلال و ناهماهنگی‌هایی در این زمینه وجود داشت اما بعد از آن نهادها همکاری کردند و حتی یکی از شبکه‌های خارجی نهایت عصبانیت خود را از حضور عکاسان و خبرنگاران داخلی و خارجی در صحنه‌ها در گزارشی بیان کرد، نمایندگان و خبرنگاران رسانه‌های خارجی همچون بی بی سی، سی ان ان و ان بی سی در ایام جنگ گزارش‌هایی تهیه کردند، عکاسان داخلی و خارجی حداقل در هفت نوبت از طریق هماهنگی با مجموعه‌های مرتبط در مناطقی همچون زندان اوین که مورد حمله قرار گرفته بود، با هماهنگی معاونت امور رسانه‌ای ارشاد حضور پیدا کردند.

نوروزپور گفت: نگاه، منش و روش دولت جدید و معاونت امور رسانه‌ای وزارت فرهنگ این است که از حق اساسی هنرمندان عکاس که دسترسی به سوژه است، دفاع کند و عکاسان بتوانند وقایع را ثبت و روایت کنند، از این حق محروم نباشند، اینکه کوتاهی و کم و کاستی در این حوزه بوده است را انکار نمی‌کنم، در هر کاری کم و کاستی هست و ممکن است در این مسیر، برخی اجحاف‌هایی هم صورت گرفته باشد اما این اطمینان خاطر را می‌دهم که نگاه وزارت فرهنگ، بسته نیست و می‌خواهیم عکاسان در تمام روایتگری‌ها حضور داشته باشند.

معاون امور رسانه‌ای و تبلیغات وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه درباره مشکلات صنفی و معیشتی عکاسان مطبوعاتی، اظهارکرد: اقداماتی را در این حوزه با همکاری انجمن صنفی عکاسان مطبوعاتی انجام دادیم، موضوع‌هایی همچون صدماتی که عکاسان در حین پوشش رویدادها می‌بینید، بیمه تجهیزات، بیمه عکاسان، سنوات، سابقه، تجربه، دسته‌بندی در حوزه مهارتی عکاسان باید صورت بگیرد که چه کسانی در عکاسی بحران و چه کسانی در عکاسی طبیعت تبحر دارند، تمام این موارد را باید ساماندهی کنیم، اگر امکاناتی در این زمینه ارائه شد، امیدوارم خدمتگزار بهتری برای عکاسان باشیم.

وی گفت: اگر اقدامی در وزارت ارشاد برای حمایت از عکاسان انجام دادیم وظیفه ما بوده است، نیت، عزم و اراده‌ ما همراهی با عکاسان است و ما عکاسان را تهدید نمی‌بینیم، فرصت می‌بینیم، آنان فرصت‌های ملی هستند و تک تک عکاسان در تصویری که از ایران به دنیا ارائه می‌شود، تاثیرگذار هستند.

روند تولید عکس متوقف نشود

حمید فروتن رئیس هیات مدیره انجمن صنفی عکاسان مطبوعاتی نیز در این آئین با ابراز خرسندی از برگزاری هفتمین دوره نشان عکس سال مطبوعاتی اظهار کرد: معمولا چنین رویدادهایی گاهی به دلیل شرایط ناپایدار یا تغییر مسئولان ادامه پیدا نمی‌کنند اما خوشحالیم که نشان عکس سال مطبوعاتی ادامه پیدا کرده و تبدیل به برند شده است و عکاسان علاقه‌مند هستند که در این رویداد شرکت کنند.

وی درباره دلایل وقفه دو ساله برای برگزاری عکس سال مطبوعاتی، گفت: در این برنامه، رویدادها و بحران‌ها را طی یک سال اخیر مرور می‌کنیم و اینها همه در تاریخ ثبت می‌شود، عکاسان مطبوعاتی باید در جامعه حضور داشته باشند، دو سال گذشته به دلیل نبود امکان فعالیت عکاسان این رویداد را برگزار نکردیم و زمانی که یک سال تولید نداشته باشیم طبیعتا نمی‌توانیم آن را برگزار کنیم.

فروتن افزود: مسئولان نباید مانع تولید عکس خبری شوند. باید امکانی فراهم شود تا عکاسان خبری در شرایط سخت و در بحران‌ها حضور داشته باشند و تصاویر را ثبت کنند، با توجه به شرایط امنیتی در بعضی موارد می‌توانیم زمان انتشار تصاویر را به تاخیر بیندازیم و کنترل کنیم اما درخواست می‌کنیم که در هیچ بحرانی مانعی برای فعالیت عکاسان ایجاد نشود، امیدوارم ساز و کاری با همکاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انجام شود تا عکاسان بتوانند در بحران‌ها وظیفه خود را انجام دهند.

انتقاد از محدودیت کار عکاسان خبری

محمدمهدی عسگرپور مدیرعامل خانه هنرمندان ایران هم در این آئین با انتقاد از محدودیت کار عکاسان خبری اظهار کرد: عکاسی مطبوعاتی کار بسیار سختی است. انعکاس و بیان واقعیت‌ها به خصوص در شرایط فعلی سخت است. یکی از شاخصه‌های پیشرفته بودن یک کشور این است که چقدر فاصله بیان واقعیات در رسانه‌های یک کشور کم است که چالش‌هایی در این حوزه در کشورمان وجود دارد.

وی گفت: در ایران همه ما در موقعیت حساسی زندگی کرده‌ایم و این امر آسیب زیادی به حوزه‌های مختلف وارد کرده است. مدام گفته می‌شود که حوزه رسانه فلج شده است، رسانه مرجعیت خود را از دست داده و این درست است. باید بررسی شود که چرا این اتفاق افتاده است. به خصوص در جنگ تحمیلی ۱۲ روزه با مسائل مختلفی در این حوزه مواجه بودیم. مسئولان مدام می‌گویند باید گفت وگو کرد اما آسیب‌شناسی در این حوزه صورت نمی‌گیرد.

مدیرعامل خانه هنرمندان ایران افزود: امروز با دولتی مواجه هستیم که حداقل در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی همراه و در جریان مشکلات هستند و امیدواریم فاصله کمتر و کمتر شود.

آیدین مهدی‌زاده مدیرکل هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز با اشاره به اهمیت عکاسی مطبوعاتی گفت: فعالان این حرفه برای ثبت آثار در شرایط مختلف با سختی‌هایی مواجه هستند و خوشحالم که در جمع پاک‌ترین هنرمندان هستم که لحظات را ثبت می‌کنند.

احمد مسجدجامعی وزیر اسبق فرهنگ و ارشاد اسلامی هم در این آئین با اشاره به تفاوت عکس خبری و عکس اجتماعی و سختی فعالیت عکاسان مطبوعاتی اظهارکرد: این قشر با سختی‌های مختلفی مواجه هستند و تصاویر ماندگاری را ثبت می‌کنند که نشان از شجاعت آنان است، در مواردی تولید یک عکس، جریان خبری را ایجاد می‌کند و توجه مردم و مسئولان را به موضوع‌های خاصی جلب می‌کند، به عنوان مثال یک مجموعه عکس باعث شد که موزه صنعت شکل بگیرد و یک قسمتی از دیوار یا حصار تهران را عکاسان در جریان فعالیت‌های میدانی خود کشف و ثبت کردند.

تجلیل از عکاس پیشگام مطبوعاتی

همچنین در این آئین از آلفرد یعقوب‌زاده عکاس خبری و عکاس مستند به عنوان عکاس پیشگام مطبوعاتی تجلیل شد. به دلیل حضور نداشتن یعقوب‌زاده در ایران، آرش خاموشی به نمایندگی از این هنرمند تقدیرنامه‌ای را دریافت کرد.

کمیته پیشکسوتان انجمن صنفی عکاسان مطبوعاتی متشکل از سیف‌الله صمدیان، محمد صیادصبور، فرهاد سلیمانی، سیدعباس میرهاشمی و اسماعیل عباسی، آلفرد یعقوب‌زاده را به‌ عنوان برگزیده پیشکسوت معرفی کردند. اخلاق حرفه‌ای، شرایط سنی، تأثیرگذاری در عکاسی مطبوعاتی و فعالیت‌های مستمر و مؤثر (مانند حضور رسانه‌ای، برگزاری نمایشگاه، انتشار کتاب، تدریس و فعالیت‌های اجتماعی) از شاخصه‌های انتخاب عکاس پیشگام مطبوعاتی بود.

آلفرد یعقوب‌زاده در پیام ویدئویی ضمن قدردانی از برگزارکنندگان این آئین اظهارکرد: این تجلیل انگیزه بسیار مهمی در زندگی به من داد و امیدوارم بتوانم در آینده عکاس مفیدتری باشم.

وی با اشاره به چگونگی فعالیت عکاسی در دوران ابتدای انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی، گفت: نخستین سفر خارجی من به فلسطین بود؛ سفری که به‌ طور اتفاقی پیش آمد و تجربه بسیار مهمی برای من بود، سپس سفرهایی به افغانستان، تاجیکستان، ازبکستان و روسیه و کشورهای بلوک شرق داشتم و از این کشورها عکاسی کردم،خوشحال بودم که توانستم از نقاط مختلف دنیا تصاویری ثبت کنم که جنگ نبود.

یعقوب‌زاده افزود: برای من عکاسی فقط به جنگ کشورها محدود نمی‌شد. وقتی در اروپا بودم، همه چیز برای من خوشرنگ بود همچون موسیقی، زندگی روزمره، این تجربه‌ها دیدگاهم را به عنوان عکاس تغییر داد. زندگی‌ام تغییر کرد. وقتی به ایران برگشتم همه چیز برای مم تغییر کرده بود چون در گذشته حتی تلویزیون سیاه و سفید بود اما در بازگشت همه چیز پر از رنگ، موسیقی، آواز و جشن بود. خیلی دلم برای ایران تنگ شده، دوست دارم یک روزی بتوانم به ایران بازگردم.

اهدای هفتمین «نشان عکس سال مطبوعاتی ایران»

در این آئین تندیس و نشان عکس سال مطبوعاتی در بخش‌های مجموعه عکس خبری، مستند، ورزشی، مجموعه بلندمدت، تک‌عکس خبری، مستند، ورزشی، به عکاسان برگزیده اهدا شد، در بخش مستند اجتماعی اثری برگزیده نشد.

فراخوان هفتمین دوره «نشان عکس سال مطبوعاتی ایران» اردیبهشت ماه امسال در بخش‌های خبری، مستند اجتماعی و ورزشی به صورت تک‌عکس و مجموعه‌عکس و مجموعه بلندمدت و داستان‌گویی بصری (مالتی‌مدیا) منتشر شد و مهلت ارسال آثار که ابتدا تا ۳۰ اردیبهشت تعیین شده بود تا سوم خرداد تمدید شد. جلسه داوری این دوره هشتم خردادماه با حضور داوران؛ دانیال شایگان، عطا طاهرکناره، جاوید نیکپور، مهدی وثوق‌نیا و نیوشا توکلیان (به‌ صورت آنلاین) برگزار شد.

در این جلسه، داوران کاندیداها و برگزیدگان بخش‌های مختلف را انتخاب کردند. تعداد شرکت‌کنندگان ۲۴۵ نفر بودند که شامل ۶۹ زن و ۱۷۶ مرد بودند. هر عکاس می‌توانست با حداکثر پنج تک‌عکس و دو مجموعه‌ عکس در بخش‌های خبری، مستند اجتماعی و ورزشی و یک مجموعه بلندمدت در این رقابت شرکت کند.

آمار آثار داوری‌ شده در هفتمین دوره «نشان عکس سال» بدین شرح است؛ تک‌عکس‌ها: ۱۴۶ ورزشی، ۳۹۸ مستند، ۲۲۶ خبری (در مجموع ۷۷۰ تک‌عکس). مجموعه‌ها: ۲۴ ورزشی، ۱۰۲ مستند، ۴۳ خبری و ۲۲ مجموعه بلندمدت. تعداد عکس‌های ارسالی در مجموعه‌های کوتاه بین ۳ تا ۱۰ فریم و در مجموعه‌های بلندمدت بین ۲۴ تا ۳۰ فریم بود. در مجموع، ۲ هزار و ۱۵۷ عکس در قالب مجموعه داوری شد. تعداد کل آثار داوری‌ شده (تک‌عکس و مجموعه) ۲هزار و ۹۲۷ عکس بود. هفت اثر مالتی‌مدیا به دبیرخانه نشان ارسال شد که داوران هیچ‌ یک را واجد شرایط داوری در این رویداد ندانستند.

در پایان این آئین نمایشگاه آثار برگزیده هفتمین دوره نشان عکس مطبوعاتی افتتاح شد. ثبت عکس یادگاری سالانه با حضور جمعی از عکاسان در مقابل در خانه هنرمندان از دیگر بخش‌های این آئین بود.

به گزارش ایرنا، «نشان عکس سال مطبوعاتی ایران» هر ساله با هدف ایجاد پویایی و انگیزه در میان عکاسان و ارتقای سطح کیفی عکاسی مطبوعاتی در کشور برگزار می‌شود.