، معاون کنسولی مجلس و ایرانیان وزارت امور خارجه در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبر رسانه ملی با اشاره به نقش محوری دیپلماسی استانی در تحقق اهداف سیاست همسایگی گفت: باید از فرصت‌های کمیاب و بی‌نظیر استان‌ها برای تقویت روابط با کشورهای همسایه بهره برد.

وی افزود: استان‌ها به‌ویژه مناطق مرزی بستر اصلی اجرای این سیاست‌ها هستند و تصمیم‌گیری در سطح ملی بدون مشارکت میدانی آنها معنا ندارد.

رئیس ستاد دیپلماسی استانی اعلام کرد: دومین نشست منطقه‌ای دیپلماسی استانی با حضور استانداران خراسان رضوی، جنوبی و شمالی، روسای نمایندگی‌های ایران در کشورهای همسایه و مسئولان اقتصادی کشور روزهای ۳۰ مهر و اول آبان در مشهد برگزار می‌شود. نخستین همایش در شیراز برگزار شد و زمینه شکل‌گیری ساختار ستاد دیپلماسی استانی را فراهم آورد.

جلال‌زاده توضیح داد: سیاست همسایگی و دیپلماسی استانی نسبت عمودی دارند؛ اولی جهت‌گیری سیاست خارجی با همسایگان را تعیین می‌کند و دومی سازوکار اجرایی آن را در استان‌ها پیاده می‌سازد.

وی افزود: زمین اجرای سیاست همسایگی استان‌های مرزی‌اند؛ پایانه‌ها، بازارچه‌ها، دانشگاه‌ها و اتاق‌های بازرگانی همه در این چرخه حضور دارند.

وی خاطرنشان کرد: دولت و رئیس‌جمهور به‌طور ویژه از این طرح حمایت کرده‌اند و در جلسه اخیر هیأت دولت، ۴۵ دقیقه برای بررسی پیشنهادهای دیپلماسی استانی اختصاص یافت. پیشنهاد تشکیل دبیرخانه ملی و واگذاری دبیری کمیسیون‌های مشترک به بخش خصوصی نیز به تصویب رسید تا تصمیمات اقتصادی هر استان متناسب با نیاز فعالان محلی اتخاذ شود.

در ادامه، غلام‌حسین مظفری استاندار خراسان رضوی در همین برنامه گفت: خراسان دروازه ورود ایران به آسیای میانه، افغانستان و شرق است و ظرفیت فوق‌العاده‌ای برای تجارت، گردشگری و همکاری‌های فرهنگی دارد. وی افزود استمرار نشست‌های منطقه‌ای، تشکیل کمیسیون‌های مشترک و مشارکت مستقیم بخش خصوصی می‌تواند شرق کشور را به قطب دیپلماسی اقتصادی بدل کند.

مظفری اعلام کرد: دولت مصوبه‌ای گذرانده است که به موجب آن، استانداران جانشین روسای کمیسیون‌های مشترک بین ایران و کشورهای همسایه شدند و اتاق‌های بازرگانی به‌عنوان دبیر این کمیسیون‌ها انتخاب شدند.

وی تأکید کرد: بخش خصوصی موتور توسعه است؛ دولت تنها باید تسهیل‌گر باشد.

جلال‌زاده در ادامه گفت: دیپلماسی استانی تمرکززدایی از وزارت خارجه نیست، بلکه ابزارسازی هوشمندانه برای استفاده از انرژی‌های متراکم استان‌هاست. استان‌ها باید با اختیار از مرکز با استان‌های کشورهای مجاور در زمینه‌های اقتصادی، فرهنگی و زیست‌محیطی تعامل کنند. وی افزود: «مشهد به‌دلیل برخورداری از ۹ کنسولگری فعال و ظرفیت مذهبی و گردشگری، بزرگ‌ترین نمایندگی وزارت خارجه در داخل و خارج کشور است.»

به‌گفته جلال‌زاده، در نشست مشهد چهار میزگرد اصلی برگزار خواهد شد: سیاست همسایگی و ترانزیت (با محوریت وزارت کشور)، دیپلماسی اقتصادی (وزارت خارجه)، فناوری‌های نو و هوش مصنوعی (ریاست‌جمهوری) و گردشگری سلامت (وزارت میراث فرهنگی). وی تصریح کرد: نتیجه این نشست باید به پنج تصمیم کلان منجر شود که هرکدام در دولت، مجلس یا شورای اقتصادی سران قوا پیگیری خواهد شد.

در بخش دیگری از این گفت‌وگو، مظفری افزود: خراسان دارای سه مزیت راهبردی است؛ مرز، معنویت و مزیت‌های تولیدی. ترکیب این سه ویژگی می‌تواند شرق کشور را به منطقه پیشرو در دیپلماسی اقتصادی و منطقه‌ای تبدیل کند.

وی گفت: مرز برای ما پایان کشور نیست بلکه آغاز توسعه است و پیوندهای اقتصادی بهترین راه کاهش مشکلات امنیتی شرق کشور است.

جلال‌زاده در پایان تأکید کرد: این سیاست تألیفی بر پایه منویات مقام معظم رهبری و حمایت رئیس‌جمهور است. استان‌ها با اجرای دیپلماسی استانی می‌توانند روابط مستقیم تجاری و اقتصادی با کشورهای هم‌مرز برقرار کنند و خراسان، به عنوان مرکز دیپلماسی شرق، الگویی برای سایر مناطق خواهد بود.