از نخستین شاهنامههای چاپسنگی مصور دنیا در کتابخانه رضوی رونمایی شد
از نخستین شاهنامههای چاپسنگی مصوردنیا موجود در گنجینه رضوی، در محل کتابخانه مرکزی این آستان مقدس رونمایی شد.

، مراسمی به مناسبت فرارسیدن روز بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی و به منظور رونمایی از نخستین شاهنامههای چاپسنگی مصور دنیا، در تالار اندیشگاه رضوی کتابخانه مرکزی حرم مطهر حضرت رضا(ع) برپا شد.
در حال حاضر، ۵۵ هزار نسخه چاپ سنگی به زبانهای فارسی، عربی و ترکی در کتابخانه مرکزی این آستان مقدس وجود دارد که از این تعداد، ۱۳۰ نسخه، شاهنامه فردوسی است.
در این مراسم، از دومین و سومین شاهنامههای چاپ سنگی مصور دنیا و موجود در گنجینه رضوی که در سالهای ۱۲۶۶ و ۱۲۶۷ هجری قمری به چاپ رسیده است، رونمایی شد.
نخستین شاهنامه چاپ سنگی مصور دنیا، به اهتمام محمد مهدی اصفهانی و با کتابت سیدرضا حسینی شیرازی و همکاری نقاشی ناشناس، در سال ۱۲۶۲ قمری در چاپخانه «کنپت راوکر شناجی» در بمبئی هند منتشر شده و در کتابخانه ملی تهران محفوظ است.
۱۵ شاهنامه مصور چاپ سنگی در گنجینه رضوی وجود دارد، دومین نسخه چاپ سنگی مصور شاهنامه دنیا در سال ۱۲۶۶ قمری و در چاپخانه کنپت راوکر شناجی در بمبئی هند منتشر شده است که از آن با شماره ثبت ۴۳۶۴۳، در مخزن چاپ سنگی کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی، نگهداری میشود.
این شاهنامه به فرمایش محمدباقر تاجر شیرازی و به سعی و اهتمام «رتنجی کاوس جی صراف»، با کتابت سیدرضا حسینی شیرازی به چاپ رسیده است. همچنین اثر دارای ۱۵ تصویرسازی توسط نقاشی، بهنام علی اکبر است.
این شاهنامه ارزشمند با جلد مقوایی با روکش تیماج قهوهای مجلد شده که تنها آرایه تزیینی آن نیز شمسهای کوچک درون کادر مرکزی و جدول زنجیرهای طلایی ضربی است.
کاغذ آن نیز به احتمال فراوان از نوع فرنگی به رنگ نخودی مایل به نباتی و هر صفحه برخوردار از چهار ستون که اشعار بهخط نستعلیق درون آنها قرار گرفته و توسط جدولی دو خطی و کمندی تک خطی، احاطه شده است.
همچنین عناوین هر داستان، درون کتیبهای منقوش که اغلب بخشی از دو ستون را شامل میشود با قلمی درشتتر، نوشته شده است.
سومین نسخه شاهنامه چاپ سنگی مصور دنیا و اولین در ایران، در سال ۱۲۶۷ قمری در چاپخانه حاجی عبدالمحمد رازی در تهران به چاپ رسیده است که از آن با شماره ثبت ۱۱۱۶۱ در کتابخانه رضوی نگهداری میشود.
مراحل تولید این اثر با الگوبرداری متنی از نسخه شاهنامه چاپ سال ۱۲۶۲ قمری انجام شده است.
این شاهنامه به فرمایش حاجی محمدحسین تاجر طهرانی با کتابت مصطفی قلی بن محمد هادی سلطان کجوری منتشر شده است، این نسخه چاپ سنگی به ۵۸ مجلس تصویر اثر میرزا علیقلی خویی، برجستهترین و بزرگترین تصویرپرداز کتابهای چاپ سنگی در دوره قاجار مزین است.
جلد این شاهنامه مصور بهطور کامل مرمتی(گالینگور زرشکی) و فاقد آرایه تزیینی است.
کاغذ این نسخه نیز از نوع فرنگی به رنگ نخودی مایل به نباتی و هر صفحه دارای چهار ستون که اشعار بهخط نستعلیق درون آنها قرار گرفته و توسط جدولی دو خطی احاطه شده است.
همچنین عناوین هر داستان اثر درون کتیبهای ساده که اغلب بخشی از دو ستون را شامل میشود با قلمی درشتتر نوشته شده است.
نسخههای چاپ سنگی بدون رنگ و جلد در چاپخانه منتشر میشدند ، سپس براساس سلیقه و تمکن مالی خریدار نسخه، جلد آن انتخاب میشد.
همچنین رنگگذاری به سلیقه صاحبان کتابهای چاپ سنگی بوده است، به عبارتی اصطلاح چاپ سنگی مصور رنگی به این معنا نبوده که اثر، رنگی چاپ میشده است.
ارسال نظر