به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج، رئیس سازمان برنامه و بودجه محمدباقر نوبخت در حاشیه نخستین جلسه ستاد تهیه و تدوین لایحه بودجه سال 1399 گفته است «وقتی نفت از بودجه خارج شود باید منابعی جایگزین گردد، از جمله حدود 100 هزار میلیارد تومان مجموعه یارانه ای بودجه ای یا 140 هزار میلیارد تومان یارانه فرابودجه ای می پردازیم و بخشی نیز یارانه پنهان است که رقم قابل توجهی را شامل می شود که در کالاها و انرژی وجود دارد، بنابراین باید در این خصوص تجدید نظر شود تا بتوانیم منابع جدیدی جایگزین نفت کنیم که جز اولین محور اصلاح ساختار است.»

یک اقتصاددان در گفتگو با خبرگزاری موج با اشاره به اینکه در حال حاضر 80 درصد مشکلات اقتصادی کشور به چگونگی اداره کشور بر می گردد، گفت: در حال حاضر بی‌انضباطی پولی در سیستم بانکی و پولی کشور وجود دارد، به طوری که بی‌انضباطی پولی باعث افزایش نقدینگی شده و رقم بالای بدهی بخش خصوصی و بخش دولتی به سیستم بانکی نیز وجه دیگر آن است. موضوع دوم بی‌انضباطی مالی بوده که در مخارج و هزینه‌های دولت و حکومت آشکار است، چراکه بسیاری از هرینه ها همچون برگزاری همایش ها، سفرهای خارجی هیات ها و... نتیجه چندان مثبتی به همراه نداشته است و نکته سوم بی‌انضباطی اداری است که به جای جذب فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های درجه یک و افراد کارآمد از طریق آزمون جذب، برعکس در سیستم اداری ما با پارتی‌‌بازی بسیار نیروهای ناکارآمد جذب دولت می شوند.

مهدی پازوکی با بیان اینکه یکی از مشکلات امروز اقتصاد ایران عدم شفافیت است، افزود: طبق قانون برنامه سوم، چهارم، پنجم و ششم توسعه باید بودجه جاری دولت مالیات باشد اما  حدود نیمی از بودجه جاری کشور از محل مالیات بوده و بقیه وابسته به نفت است، در حالی که  طبق قانون نفت باید صرف سرمایه‌های زیربنایی و بین نسلی شود. در واقع الان جز کارمندان دولت که مالیات‌شان را قبل از حقوق توسط دولت کسر می شود مالیات شرکت ها و... به درستی پرداخت نمی شود. همچنین یکی از این اصلاحات اقتصادی اصلاح در سیستم یارانه‌ها است،‌ الان ما به 96 درصد از مردم یارانه نقدی می‌دهیم، در واقع ما حداکثر به سه دهک پایین درآمدی یعنی 3 دهک 8 میلیونی و درواقع به 24 میلیون نفر باید یارانه بدهیم.

او با تاکید بر اینکه دولت اگر به دنبال اصلاحات اقتصادی است باید یارانه پنهان برخی از موسسه ها و نهادها را به طور کامل قطع کند، گفت: امروز نهادها و موسسه های هستند که بودجه های کلانی را دریافت می کنند، اما به هیچ دستگاه نظارتی و حتی مشکل پاسخگو نیستند، از این رو دولت باید بودجه این موسسه ها و نهادها را به طور کامل قطع کند.

*ضعف دولت در توزیع یارانه 

یکی از بخش های که مورد انتقاد بسیاری از کارشناسان اقتصادی قرار دارد چگونگی پرداخت یارانه از سوی دولت است، برای نمونه هنوز برخی از مدیران سازمان های دولتی و شرکت های بزرگ یارانه دریافت می کنند، در صورتی که یارانه برخی از افراد اقشار متوسط جامعه قطع شده است و این موضوع نشانه عدم توانایی دولت در مدیریت و اطلاح یارانه پرداختی بوده است.

یک عضو هیات علمی دانشگاه اهواز در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری موج با اشاره به اینکه تنها راهکار اصلاح بودجه حذف هزینه های اضافی برخی بخش های بدون عملکرد است، گفت: در شرایط کنونی که هزینه های جاری دولت در مقابل درآمدها بالاست باید دولت روند تدوین بودجه را به گونه ای اصلاح کند که کاهش هزینه ها به نفع سازمان ها و شرکت های کارآمد اصلاح شود تا ضمن کاهش هزینه های دولت به ساختار اقتصادی جامعه نیز آسیب جدی وارد نشود.

عزیز آرمن با انتقاد به دیگر عملکر دولت در پرداخت یارانه کالا ، افزود: در شرایطی دولت برای واردات کالا یارانه دلاری دارد که مردم کالاها را با حداکثر قیمت و به نرخ دلار آزاد می خریدند و این نشانه ضعف مدیریت بازار است که باید روند اصلاح شود و به طور مستقیم به مصرف کننده ها پرداخت شود.

او با تاکید بر اینکه کوپن یکی از ابزارهای پرداخت یارانه به اقشار کم درآمد و دهک های پایین جامعه در سال های گذشته بوده است، تصریح کرد: در شرایط کنونی که سیستم های هوشمند و الکترونیک وجود دارد می توان به جای کوپن، از کارت های الکترونیک استفاده کرد و به سرعت این یارانه را به همه اقشار ضعیف جامعه پرداخت کرد، در حالی که در گذشته یکی از مشکلات کوپن کاغذی توزیع آن بود که علاوه بر طولانی شدن زمان آن مشکلات دیگری همچون دریافت نکردن کوپن توسط برخی افراد جامعه به دلیل عدم دسترسی بود.

آرمن با تاکید بر اینکه تنها راه اصلاح بودجه کاهش هزینه موسسه ها و نهادهای هستند که عملکرد آن ها در جامعه چندان محسوس نیست، گفت: اگر دولت هزینه های جاری را کاهش دهد و در بخش جذب سرمایه گذاری و ... فعال شود می تواند بخشی از این هزینه ها را جبران کند.

بنابراین گزارش دولت به دنبال تعادل بخشی به منابع بودجه ای و هزینه ها پس از کاهش درآمدهای نفتی به دنبال اطلاح یارانه های پرداختی در بودجه است که کارشناسان معتقدند دولت باید بودجه برخی موسسه های که عملکرد تاثیرگذاری در جامعه ندارند را باید کاهش دهد و از طرف دیگر با برقراری کوپن الکترونیکی مانع از دریافت یارانه متمول های شود که امروز هم سطح یک فرد فقیر یارانه دریافت می کند