خبرگزاری موج گزارش می دهد؛
اهداف سفر عراقچی از سفر به بلاروس و روسیه چه بود؟
سفر وزیرخارجه کشورمان به بلاروس و روسیه در شرایطی که ایران نیازمند مسیرهای جدید تجاری و اقتصادی است، اهمیت زیادی داشت که می تواند تحقق اهداف برنامه ریزی شده قبلی را محقق می سازد.
، عباس عراقچی روز دوشنبه (۲۴ آذر) در سفری با دو مقصد روسیه و بلاروس، تهران را ترک کرد. نخستین مقصد وی مینسک، پایتخت بلاروس بود. عراقچی در سفری دو روزه به این کشور با الکساندر لوکاشنکو، رئیسجمهور، ماکسیم ریژنکوف، وزیر خارجه و الکساندر ولفوویچ دبیر شورای امنیت ملی دیدار کرد. در این دیدارها سه سند همکاری در سه حوزه تقویت نقش حقوق بینالملل در روابط بینالمللی، اصول راهبردی مقابله با اقدامات اجباری یکجانبه (تحریمها) و همچنین برنامه همکاری وزارتخانههای خارجه دو کشور برای سالهای ۲۰۲۶-۲۰۳۰ به امضا رسید.
این سندها عمدتاً سیاسی و دیپلماتیک هستند و بر مقابله با فشارهای غربی تمرکز دارند. براین اساس سند نخست، که در واقع اعلامیه مشترک ایران و بلاروس در زمینه تقویت نقش حقوق بینالملل در روابط بینالمللی است بر تعهد دو کشور به منشور سازمان ملل و حاکمیت قانون بینالمللی تأیید میکند و بر مخالفت با یکجانبهگرایی اشاره دارد.
سند دوم اعلامیه اصول راهبردی مقابله با اقدامات اجباری یکجانبه (تحریمها) و راههای کاهش و حذف پیامدهای منفی آنهاست. این سند اصول عدم بهرسمیتشناختن تحریمهای فراسرزمینی، تضمین مصونیت اموال دولتی، حفاظت از داراییهای افراد و شرکتها، و مسئولیت جبران خسارت توسط اعمالکنندگان تحریم را اعلام میکند. هدف اصلی، هماهنگی برای دور زدن و مقابله مشترک با تحریمهای غیرقانونی غربی است.
برنامه همکاری وزارتخانههای خارجه ایران و بلاروس برای سالهای چهار سال آینده نیز در واقع برنامهای بلندمدت برای تعامل جامع وزارتخانهها محسوب میشود که شامل هماهنگی سیاست خارجی، تقویت ثبات راهبردی، توسعه ابتکارات مشترک برای امنیت بینالمللی و منطقهای، توسعه پایدار و تکمیل اقتصادی است.
سفر به روسیه عصر روز سهشنبه (۲۵ آذر) صورت گرفت. در روز نخست عراقچی با نمایندگان دومای دولتی (پارلمان) و نخبگان سیاسی روسیه دیدار داشت. اما ملاقات اصلی مربوط به لاوروف بود که روز چهارشنبه انجام شد. بنا به گزارشها، این پنجمین دیدار وزرای خارجه ایران و روسیه در سال ۲۰۲۵ بود که مؤید فشردگی گفتگوها و ملاقاتها و اهمیت روابط دوجانبه است.
در جریان گفتگو بین عراقچی و لاوروف، مبحث اجرای پیمان مشارکت جامع راهبردی که برای دو طرف مهم است و میتواند زمینه ساز توسعه روابط اقتصادی شود، در دستور کار بود. گفتنی است همزمان با حضور عراقچی در مسکو، عارف معاون اول رئیس جمهور نیز اعلام کرد برای عملیاتی کردن کریدور شمال جنوب، دولت تمام زمین های اطراف این مسیر را در بخش رشت-آستار تحت تملک خود قرار می دهد. این پیام با توجه به اینکه حلقه مفقوده عدم تحقق این کریدور بود، اهمیت زیادی داشت.
علاوه براین مسئله برنامه هستهای ایران که موضوع مهم سیاست بینالملل است مورد بحث دو وزیر قرار گرفت. نکته سوم امنیت منطقهای دریای خزر و خاورمیانه بود که برای هر دو طرف اهمیت زیادی دارد. در این ملاقات لاوروف اعلام کرد روابط دوجانبه به سطح کیفی جدیدی رسیده است که این سخن میتواند پایهگذار اقدامات مشترک جدیدی باشد.
سندی دیگری که دراین ملاقات به امضا رسید، برنامه رایزنی های بین وزارت خانه های امور خارجه دو کشور برای سالهای ۲۰۲۶ تا ۲۰۲۸ بود.
به طور کلی سفر عراقچی در این بازه زمانی و روزهای پایان سال ۲۰۲۵ میتواند چند دلیل مهم داشته باشد:
تلاش برای یافتن مسیرهایی در راستای دور زدن تحریمها و افزایش تجارت خارجی ایران، حل مشکل انرژی در کشورمان از طریق سوآپ انرزی با روسیه، توسعه همکاریهای فنی با بلاروس به منظور ارزآوری و برطرف کردن مشکلات داخلی و تقویت مناسبات و هماهنگیهای سیاسی در فضایی که احتمال میرود غرب بخواهد در ساختارهای بینالمللی اقداماتی علیه ایران پیش ببرد.
بنابراین آنچه این سفر ویژه را در حالی که معاون وزیرخارجه روسیه در همان زمان در تهران بسر میبرد و با علی لاریجانی ملاقات کرد، مورد توجه قرار داد، رایزنیها و تلاش دو طرف برای هماهنگی در حوزه هستهای به خصوص در رابطه با درخواست آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای ازسرگیری نظارتها بر تمام مراکز هستهای است. در چنین شرایطی روسیه و بلاروس تنها متحدان جدی جمهوری اسلامی ایران در شورای امنیت هستند که حملات قبلی آمریکا را محکوم کردهاند و همواره از حق هستهای تهران حمایت میکنند. این رایزنیها کمک میکند ایران همچنان با یک بلوک قدرتمند سیاسی در محیط بینالملل در بالاترین سطوح روابط داشته باشد. این مسئله انزوای تحمیلی غرب را بیاثر میکند و فضایی فراهم میسازد که مسیرهای جدید اقتصادی و تجاری پیدا شود.
سه ماه دیگر آژانس گزارش جدیدی درباره برنامه هستهای ایران ارائه خواهد کرد بنابراین رایزنیهای فشرده با روسیه و چین برای تهران اهمیت زیادی دارد. ضمن آنکه پیشتر نیز گفتگوهایی بین پزشکیان و پوتین انجام شده بود که این ملاقاتها میتواند زمینهساز تحقق آنها باشد.
ارسال نظر