، قرار است نشست سران کشورهای عضو بریکس در روزهای یکشنبه و دوشنبه در ریودوژانیرو برزیل برگزار شود. این هفدهمین اجلاس رهبران کشورهای عضو این گروه بین المللی است. با این حال ریاست هیئت سیاسی جمهوری اسلامی ایران در برزیل بر عهده عراقچی است. مسائلی همچون صلح و امنیت، لزوم اصلاحات در مدیریت جهانی، چشم‌انداز همکاری در حوزه‌های سیاسی، تجاری، اقتصادی، فرهنگی و بشردوستانه در این اجلاس دو روزه مورد بحث قرار خواهند گرفت. علاوه بر این دیدگاه شرکت کنندگان در خصوص مهمترین مسائل در دستور کار بین‌المللی مطرح شده و در پایان این رویداد، کشورها قصد دارند بیانیه نهایی را تصویب کنند.بنابراین این نشست می تواند اهمیت زیادی برای وضعیت سیاسی و اقتصادی کنونی ایران داشته باشد.

اگر در بیانیه پایانی تجاوز اسرائیل به ایران محکوم شود، باید گفت یک برد سیاسی قابل توجه برای تهران خواهد بود که توانسته است از ظرفیت بریکس که همواره کارشناسان داخلی به آن تأکید داشتند، استفاده کند. همچنین تلاش برای تقویت پیوندهای تجاری و اقتصادی و باز کردن راه هایی برای صادرات و واردات بیشتر در آینده نزدیک، هدف دیگری است که تیم سیاسی کشورمان باید در رایزنی های خود به آن دست یابد یا دست کم مسیر را برای تحقق آن هموار سازد. زیرا شاهد هستیم تحریم های نفتی دولت ترامپ علیه ایران همچنان که از ابتدای سال جاری شروع شده، ادامه دارد و اخیراً نیز چند شرکت و شخص حقیقی را تحریم کرد.

از سویی برخی گمانه زنی ها در خصوص فعال شدن احتمالی مکانیسم ماشه در بیست روز آینده نیز مطرح است. لذا استفاده از قابلیت های بریکس می تواند گامی مؤثر در جلوگیری از تاثیر اقدامات خصمانه غرب باشد. اما مگر بریکس چه نوع سازمانی است که می تواند در وضعیت فعلی راهگشای جمهوری اسلامی ایران باشد؟

بریکس یک انجمن بین دولتی است که در سال ۲۰۰۶ توسط روسیه، چین، هند و برزیل ایجاد شد و آفریقای جنوبی در سال ۲۰۱۱ به آن پیوست. از ابتدای سال ۲۰۲۴ مصر، امارات متحده عربی، اتیوپی، ایران و از ژانویه سال ۲۰۲۵ اندونزی نیز به این گروه پیوسته‌اند. کشورهای بلاروس، بولیوی، کوبا، قزاقستان، مالزی، نیجریه، تایلند، اوگاندا، ازبکستان و ویتنام به عنوان شریک با این بلوک همکاری می‌کنند.

با توجه به حضور چند اقتصاد قدرتمند در این سازمان و مهمتر از آن عدم حضور کشورهای غربی در این سازمان، فرصت برای مواجه با سیاست های یکجانبه گرایانه غربی ها وجود دارد. هرچند که برخی از کشورهای عضو، پیوندهای سیاسی نزدیکی با غربی ها دارند اما آنها نیز باید نشان دهند عضویتشان در بریکس تزئینی نیست. علاوه بر این کشورهای کوچکتری نیز در بریکس فعال هستند که خواهان ایفای نقش بیشتری در معادلات جهانی هستند. جمهوری اسلامی ایران باید بتواند از آنها در راستای ارتقا تعاملات تجاری خود بهره ببرد. بازگشت تحریم های سازمان ملل در چارچوب مکانیسم ماشه، امری نیست که بتوان نادیده گرفت. از این رو فعال کردن توان سیاسی کشورهای همسو با تهران، این امکان را فراهم می کنند که حتی اگر این سازوکار برجامی اجرایی شود، در بعد سیاسی مخالفت هایی شکل بگیرد و بتوان به نوعی اثرگذاری آن را خنثی کرد.