، کمیسیون انتخاباتی مصر، "عبدالفتاح السیسی"، رئیس جمهور کنونی این کشور را پیروز انتخابات ریاست جمهوری اخیر مصر اعلام کرده است. بر اساس آنچه که نهاد انتخاباتی مصر اعلام کرده، السیسی با کسب قریب به 90 درصد آرا پیروز انتخابات شده و دیگر رقبای وی نیز 10 درصد از کل آرا را به خود اختصاص داده اند.

البته که پیش از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری اخیر مصر نیز بسیاری از ناظران و تحلیلگران مسائل مصر، از راه ساده و آسان السیسی جهت انتخاب مجدد به عنوان رئیس جمهور مصر خبر می دادند و دلیل اصلی این مساله را نیز نبودِ رقبای قدرتمند برای وی عنوان می کردند. با این همه، همانگونه که روزنامه "واشینگتن پست" اخیرا در گزارشی به آن اشاره کرده، پیروزی عبدالفتاح السیسی، بخش آسان ماجرای وی در مصر بوده و در ادامه راه و دوره 6 ساله ابقای او در قدرت، وی بایستی با 2 چالش عمده و بزرگ در کشورش دست و پنجه نرم کند.

بحران اقتصادی بزرگ و فراگیر در مصر

اقتصاد مصر به هیچ عنوان وضعیت خوبی ندارد. این اقتصاد بیش از 400 میلیارد دلار بدهی خارجی دارد و البته که با تورم بیش از 30 درصد(آنچه به صورت رسمی اعلام می شود) دست و پنجه نرم می کند و ارزش پوند مصر نیز تنها ظرف یک سال، با کاهش 50 درصدی رو به رو بوده است. در این فضا، بسیاری از ناظران و تحلیلگران بر این باورند که عامل اصلی به وجود آمدن این وضعیت در مصر، السیسی و نظامیان متحد وی در قدرت هستند.

افرادی که عملا 60 درصد از کلیت اقتصاد مصر را به دست گرفته اند و در عین حال، با هدایت منابع مالی مصر به سمت پروزه های پرهزینه و غیرضروری، سبب شده اند تا مصر مجبور به استقراض سنگین از دیگر کشورها و نهادهای مالی بین المللی شود. معادله ای که تا به امروز نیز عبدالفتاح السیسی و متحدان وی در قدرت چاره ای برای آن نیندیشیده اند و انتظار می رود در ادامه راه با تداوم وضعیت موجود، چالش هال و بحران های به مراتب جدی تری را نیز برای آن ها ایجاد کند.

موضوعی که نه فقط می تواند منجر به اوج گیری اعتراضات عمومی در مصر شود بلکه حتی می تواند موقعیت نخبگان سیاسی حاکم در مصر را نیز به نحو قابل توجهی تهدید کند. نکته قابل تامل اینکه بسیاری از نهادهای بین المللی و همچنین کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس و اروپا نیز اعطای کمک های مالی خود به مصر را به امری مشروط تبدیل کرده اند و تاکید کرده اند که دیگر زمان اعطای کمک های بدون محدودیت به مصر خاتمه یافته است. روندی که آینده اقتصادی نه چندان روشن را برای مصر نوید می دهد و خود می تواند موجد بحران‌های به مراتب گسترده تری برای این کشور باشد.

جالب اینکه السیسی و طیف متحدان وی در قدرت، به تازگی و در بحبوحه جنگ غزه، سعی داشته اند از بحران مذکور استفاده کرده و در ازای همکاری با دولت های غربی و رژیم اشغالگر قدس در مسدودسازی و تشدید محاصره نوار غزه، امتیازات مالی را از آن ها دریافت کنند. معادله ای که نشان می دهد تا چه اندازه وضعیت اقتصادی مصر وخیم است.

 عدم انسجام سیاسی در مصر

عبدالفتاح السیسی در سال 2013 و در نتیجه کودتا علیه رئیس جمهور قانونی مصر(محمد مرسی)، قدرت را در این کشور به دست گرفت. از این رو، حضور السیسی در قدرت، به شیوه ای مشروع و قانونی اتفاق نیفتاده است. از این منظر، کاملا طبیعی است که این دولت با بحران مشروعیت و اعتماد به خود رو به رو باشد و البته که طیف‌های قابل توجهی در جامعه مصر، حضور السیسی و متحدانش در قدرت را، هم با استدلال های اقتصادی و هم سیاسی، در نقطه مقابل منافع کشورشان می بینند.

از این منظر، بیراه نیست اگر بگوییم که در یک معنا، السیسی و طیف متحدانش در قدرت، از سال 2013 میلادی تاکنون، مصر را در وضعیت فوق العاده اداره کرده اند و هر آن انتظار ظهور یک بحران تازه را داشته اند. جالب اینکه در این وضعیت، السیسی به نوعی سعی داشته تا تصویری متفاوت و مثبت را با استفاده از ابزارهای قدرت نرم، از خود به جامعه مصر منتقل کند. به عنوان مثال می توان به ساخته شدن یک سریال با محوریت وی و نقشش در بحبوحه انجام کودتا علیه محمد مرسی در مصر اشاره کرد که پخش این سریال در ماه مبارک رمضان در مصر، سر و صدای زیادی به پا کرد.

مضمون اصلی این سریال نیز این بود که سعی داشت السیسی را از قامت یک کودتاچی خارج کرده و از وی تصویر یک میهن‌پرست را به مصریان عرضه کند. این در حالی است که شکاف های سیاسی در مصر به ویژه پس از کودتای سال 2013 در این کشور و ممنوع شدن کلیه فعالیت های جریانِ بانفوذ اخوان المسلمین در مصر، به قدری عمیق و گسترده هستند که به این راحتی ها نمی توان بر آن ها سرپوش گذاشت و عملا گسل های مستعدی را تشکیل می دهند که هر لحظه می توانند ایجاد بحران کنند.