تورج نصر دوبلور و بازیگر پیشکسوت در گفتگو با خبرنگار رادیو و تلویزیون خبرگزاری موج، در مورد وضعیت کار دوبله در شرایط شیوع بیماری کرونا گفت: کار که به طور مطلق تعطیل شده است مگر برخی از استودیوهای خصوصی، گاهی با حضور انفرادی یا بعضا دو نفره دوبلورها اقدام به کار می کنند.

وی افزود: به این حالت که به اصطلاح اینکاسترو (جداسازی شده) می گویند، در شرایط اضطراری در مورد آثاری که باید حتما به بازار ارائه شود و دوبلورها به استودیو می روند و هر کدام نقش خود را می گویند و در نهایت در یک تنظیم نهایی کار عرضه می شود که البته نسبت به حالت عادی بسیار زمان بر شده است و کاری که در یک روز انجام می شد، با این وضعیت سه تا چهار روز زمان نیاز دارد.

بیش از یک ماه است که کار نکرده ام

این هنرمند ادامه داد: فعالیت های سازمان صدا و سیما نه تنها در طول عید نوروز تعطیل بود بلکه پیشتر از آن هم تعطیل شده بود و به عنوان مثال، من از ابتدای اسفند نه سرکار رفته ام و نه حتی به جز موارد خاص و برای خرید از خانه بیرون رفته ام.

وی با تاکید بر اینکه عده ای از دوبلورها تصمیم گرفتند که در شرایط نا امن کار نکنند گفت: البته این تصمیمی بود که در ابتدا گرفته شد اما توسط همه همکاران رعایت نشد و برخی با همین شرایطی پیشتر اشاره کردم به فعالیتشان ادامه دادند.

در قرنطینه روزی پنج فیلم می بینم!

نصر در پاسخ به این سوال که در قرنطینه چگونه وقت می گذراند گفت: من به کتاب خواندن و بیش از آن تماشای فیلم می پردازم و تقریبا در روز چهار تا پنج فیلم می بینم. به مخاطبان شما هم پیشنهاد می کنم که این شرایط را درک کرده و فاصله اجتماعی را به خوبی رعایت کنند. ما باید از ایتالیا و فرانسه عبرت بگیریم و از عدم رعایت قرنطینه خجالت بکشیم. به خوبی می دانم که در همه جای دنیا افراد بی مبالات داریم اما فکر نمی کنم؛ تا این حد بی تفاوتی نسبت به شرایط که در نزد برخی از هموطنان ما وجود دارد در هیچ جای دنیا دیده شود.

این هنرمند پیشکسوت که زمانی نقش کاراکتر «آقای شهروندی» را در تلویزیون بازی می کرد ادامه داد: امروز هم اگر آن برنامه ادامه داشت حتما به همین موضوعات می پرداختیم. در واقع برنامه ما همیشه به موضوعات روز همچون مشکلات کوپن، تخم مرغ، سیگار و ...می پرداخت.

بازیگر مجموعه «هوشیار و بیدار» در پاسخ به این سوال که آیا تلویزیون در این سالها توانسته که در فرهنگسازی و مقابله با مشکلات و معضلات اجتماعی خوب کار کند گفت: به هیچ وجه موفق نبوده است. به نظر من بهترین دوره نه تنها صدا و سیما بلکه موسیقی، سینما تئاتر کشور دهه شصت بود متاسفانه دیگر آن پیشرفت ها و تلاش ها تکرار نشد و مدام پسرفت داشته ایم.

مدیران ما به کودکان اهمیت نمی دهند

این هنرمند که سابقه تولید محصولات فرهنگی متعدد در حوزه کودک را هم دارد افزود: متاسفانه مدیران ما به تنها چیزی که اهمیت نمی دهند حوزه کودک و نوجوان است. در تمام دنیا بهترین و بیشترین سرمایه گذاریشان بر روی تولید فیلم هایی برای بچه ها و یا حتی بزرگسالان است تا بتوانند آنها را از این طریق آموزش دهند اما ما در اینجا به این مسائل اهمیت نمی دهیم.

برای پرویز پرستویی متاسفم

وی در ادامه انتقادش به وضعیت محصولات فرهنگی و هنری این روزها به تندی به فیلم های کمدی تاخت و گفت: می بینیم که فیلم های بسیار ضعیفی همچون مطرب ساخته می شود و یک عده از مردم غمگین و به ناچار برای اندکی خندیدن به تماشای آن بروند ولی از نظر محتوا تهی هستند. من پس از تماشای این فیلم خجالت کشیدم و متاسفم برای آقای پرستویی و سایر هنرپیشه های خوب ما که گرچه دستمزدهای بالایی دریافت می کنند اما در آثار نازلی حضور پیدا می کنند.

خندوانه بدآموزی دارد نه پایتخت! 

 تورج نصر در مورد سریال پایتخت گفت: من از بیننده ها و طرفداران این سریال بودم و همه قسمت های آن را تماشا کردم. به نظر من خیلی خوب بود و در کنار اینکه لبخندی بر لب تماشاگرانش می آورد، آموزنده هم بود؛ درست برعکس برنامه هایی مثل خندوانه رامبد جوان!

وی در مورد انتقاداتی که نسبت به پایتخت 6 شد گفت: شاید عده ای که چندان موفق نیستند چنین انتقاداتی را از یک گروه موفق مطرح می کنند. ضمن اینکه آثاری بسیار بدتر از فیلم فارسی های پیش از انقلاب هم اکنون در سینمای ما ساخته می شود و کسی آنها را نمی بیند! صد رحمت به فردین و بیک ایمان وردی.

اولین نفری بودم که در کشور نوار قصه تولید کردم

این هنرمند در ادامه این گفتگو در مورد تجربه سال های دور خود در تولید «نوار قصه» گفت: من با تاسیس «شرکت بهنوش» و صدا پیشه پینوکیو، نادره سالارپور که دیگر در ایران نیست و شرکت «چهل داستان» را تاسیس کرد، در کشور اولین کسانی بودیم که نوار قصه را تولید کردیم. آن زمان شرایط اقتصادی مناسبتر بود و امکانات هم داشتیم. من طراحی داشتم که برای قصه ها تصویر مناسبی می کشید و عماد رام که آهنگسازی مطرح و رییس ارکستر اداره فرهنگ و هنر آن زمان بود، موسیقی آنها را می ساخت و نوار را به همراه یک کتاب عرضه می کردیم. در همین راستا من سی و هفت عنوان نوار قصه تولید کردم که بسیار هم موفق بود.

اکثر تولیدکنندگان امروز به فکر سودجویی هستند نه فرهنگسازی

گوینده نقش هایی همچون دانلد داک و وودی وود پیکر در پاسخ به این سوال که شما با توجه به تجربه ای که در گذشته داشته اید و اینکه در شرایط قرنطینه مردم باید در منزل بمانند و یکی از امکان ها استفاده از کتاب های صوتی و دیجیتال و مانند اینها است، کیفیت آثار موجود را چگونه ارزیابی می کنید گفت: متاسفانه این آثار کیفیت کارهای گذشته را ندارد. یکی از مهمترین دلایلش این است که کسانی که اقدام به این کار می کنند انگیزه خاصی ندارند و بیشتر به فکر کسب درآمد از مردم هستند و به سودجویی بیش از کار فرهنگی می اندیشند.

نصر اظهار داشت: ما به نوبه خودمان در راستای فرهنگسازی خیلی کارها کرده ایم که هم کارهای خیلی سالمی بودند و هم مورد توجه  و استقبال قرار گرفتند. مردم با دل و جان آنها را برای فرزندانشان می خریدند و هنوز هم عده ای را دیده ام که از آن آثار صحبت می کنند و می گویند که به آنها گوش می دهند.

وی در پاسخ به این سوال که فارغ از مجوزها آیا با تکنولوژی های جدید امکان بازنشر آن نوار قصه ها وجود ندارد، گفت: با توجه به پیشرفت هایی که در عرصه وسایل ارتباط جمعی و سینما رخ داده دیگر کسی وقت خودش را صرف گوش دادن به چنین آثاری نمی کند. یعنی نسل امروز سرعت را دوست دارند و مثلا به هیچ وجه علاقه ای به تماشای فیلم های کلاسیک ندارند برخلاف اینکه به فیلم های اکشن و تخیلی خشن و یا ماوراءالطبیعیه ای را دوست دارند. حتی اگر به موسیقی مورد علاقه اشان یعنی دی جی و رپ توجه کنید، تفاوت و فاصله سلیقه آنها را با آنچه مورد علاقه نسل  های قدیمی تر بود متوجه می شوید.

این هنرمند در مورد راه چاره اظهار داشت: به نظر می رسد که دیگر هیچ راهی نداریم  چرا که اصلا مدیر دلسوزی نداریم. من در ابتدای سخنانم به خلا موجود در عرصه فیلم های کودک و نوجوان سخن گفتم. در دهه 60 فیلم های کودک بسیاری ساخته می شد و به این موضوع اهمیت می دادند.

دوبله باید زنده بماند

این صدا پیشه پیشکسوت در مورد کیفیت دوبله آثار امروزی هم گفت: اصلا نمی شود در مورد کیفیت دوبله سالهای اخیر سخن گفت. متاسفانه بیش از 70 درصد از کیفیت آثار کاسته شده است. متاسفانه از میان نسل جدیدی که به جمع ما وارد شده اند به دلیل اینکه مربیان خوبی نداشته اند گوینده های خوبی نمی توانیم بیابیم. حتی چند سال پیش و زمانی که افرادی همچون افشین زی نوری ، همت مومیوند و تعداد دیگری که به این عرصه آمدند،  نسل بهتری بودند.

یکی از دو گوینده گوینده نقش تنسی (در تنسی تاکسیدو) در مورد علت اصلی بروز چنین مشکلی گفت: جدای از ساده گرفتن مدیران، ورود عده ای صرفا با سفارش و پارتی بازی و یا انجام دوبله های زیر زمینی، امروزه فیلم و ترجمه خوب و مدیر دوبلاژ خوبی که با دلسوزی زمان بگذارد و دوبلورهای مناسبی را برای کار انتخاب کنند کم داریم یانداریم. در گذشته یک مدیر دوبلاژ زمان زیادی بر روی یک فلیم صرف می کرد و حتی برای یک رول سه گوینده را انتخاب می کردند که هر یک از آن یکی بهتر؛ اما این روزها چنین رفتاری نمی شود.

این هنرمند ادامه داد: در این عرصه کسانی که فوت کردند و یا از ایران رفتند، دیگر جایگزینی نخواهند داشت. متاسفانه مدیران در این خصوص اشتباه کردند چرا که باید کار را به انجمن گویندگان فیلم می سپردند تا به موقع آگهی دهند و بعد از آزمون مناسب و در زمانی که همکاران توانمند من زنده بودند، اقدام به آموزش و انتقال تجربه خود به گویندگان جدید می کردند. الان دیگر کسی نمانده و شاید بشود گفت که گویندگان قدیمی انگشت شمار شده اند.  

وی با بیان اینکه همیشه گفته ام دوبله باید زنده بماند و در این مورد فکر اساسی کرد، اظهار داشت: سانسور هم بر این حوزه تاثیر منفی گذاشته است. خیلی از صحنه ها حذف می شوند و دیالوگ ها و موسیقی تغییر می کند که در نتیجه قصه هم تغییر می کند و مردم هم به تماشای فیلم هایی که می دانند دست کاری شده است نمی نشینند.

زمانی دوبلورها با نظر کمپانی های بزرگ انتخاب می شدند

تورج نصر افزود: اگر روزی دوبله ایران جاودانه می شد به این دلیل بود که فیلم خوب به کشور می آمد و مدیران و هنرمندان هم با انگیزه برای آن ها وقت می گذاشتند. مترجمان درجه یک اقدام به ترجمه فیلم ها می کردند. کار به قدری جدی بود که در برخی موارد حتی یک بازیگر خارجی در مورد دوبلور صدایش نظر می داد و یا کمپانی ها در این موارد تصمیم می گرفتند. من به خوبی به یاد دارم که برای فیلم «جن گیر» دوبلورهای زیادی تست شدند و در نهایت آقای بازیاران انتخاب شد که گرچه گوینده خوبی بود اما در آن زمان خیلی مطرح نبود اما این انتخاب کمپانی بود. این روزها دیگر چنین اتفاقاتی نمی افتد.

با تماشای جوکر یک بار دیگر حس واقعی فیلم دیدن راتجربه کردم

وی در ادامه اظهار داشت: به نظر من دنیا کلا به سمتی رفته که صرفا درآمدی داشته باشد و در امریکا هم فیلم های خوب کمتری ساخته می شود. مثلا مرد ایرلندی فیلم جالبی نبود اما «جوکر» فیلم خوبی بود که اتفاقا در استودیویی که دوبله شده بود دعوت شدیم تا به تاشای آن بنشینیم. گرچه خسرو خسروشاهی به جای «جوکر» حرف زده بود و من هم به جای آن کاراکتر کوتوله و حتی نزدیک به ده بار این فیلم را در خانه دیده بودم، اما وقتی آن را بر روی پرده دیدم حیرت کردم. واقعا به تماشای یک فیلم نشستیم و دست آریالای خسرو شاهی هم درد نکند که برای این کار با انتخاب گوینده های مناسب زحمت بسیاری کشیده بود.

نصر افزود: فیلم خوب این تاثیر را دارد که برای مدیر دوبلاژ انگیزه ایجاد می کند تا برایش زمان صرف کرده باشد. همانطور که آقای خسروشاهی برای انتخاب گوینده ده روز زمان صرف کرده بود و حدود چهار روز هم دوبله جوکر طول کشید.

مشکل دوبلورها با دوبلاژ آثار آسیای شرقی چیست؟

این هنرمند پیشکسوت در مورد آخرین فعالیت هایش گفت: در یک سریال بازی کرده ام که با گریمی مربوط به دوران قدیم حضور دارم که در دست تدوین است. یک انیمیشن سیصد قسمتی محافظان جنگل را هم با سعید شیخ زاده کار کرده بودم که کار زیبایی بود و بعد از مدت ها من برای یک کارتون واقعی صحبت کردم گرچه دوبله آثار آسیای شرقی بسیار سخت است.

تورج نصر در مورد مشکلات دوبله آثار ژاپنی، چینی و یا کره ای گفت: بر خلاف آثار غربی، لحن آثار آسیای شرقی برای ما آشنا نیست. چهره ها تقریبا یکسان و آکسان هایشان شکل خاصی دارد و حتی در ازای دو کلمه آنها ما باید چند جمله بیان کنیم. به هرحال ما و بویژه مدیر دوبلاژ باید به زبان اصلی توجه کنیم و به دلیل تفاوت زیاد فرهنگی درک آن برای ما سخت است. البته آثار آسیایی به دلیل رعایت پوشش ها و اخلاق ممیزی کمتری دارند و بنابراین تلویزیون این آثار را بیشتر می پسندد.

وی در پایان اظهار داشت: فیلم ها و سریال های زیادی در دنیا هستند که می توان با کمترین سانسوری، حتی از تلویزیون پخش شوند اما متاسفانه دلسوزی ندارم تا کار را به متخصصان علاقمندی بسپارد که به انتخاب های بهتری دست بزنند.