،  در حالی که تنش‌ها در خاورمیانه همچنان شعله‌ور است، طرح پیشنهادی دونالد ترامپ برای ایجاد یک نیروی بین‌المللی ثبات در نوار غزه، به یکی از بحث‌برانگیزترین موضوعات خبری هفته گذشته تبدیل شده است. این طرح، که در چارچوب تلاش‌های دیپلماتیک رئیس جمهوری آمریکا مطرح شده، مدعی است که هدفش پایان دادن به چرخه خشونت در غزه از طریق حضور نیروهای چندملیتی است. بنا به گزارش‌های منتشر شده این نیرو به عنوان یک ائتلاف موقت امنیتی توصیف می‌شود که قرار است جایگزین یا مکمل نیروهای اسرائیلی در غزه عمل کند. ترامپ در مصاحبه‌ای با فاکس نیوز مدعی شد این ابتکار «گام بزرگ به سوی صلح پایدار» است که آمریکا در آن مداخله مستقیمی ندارد.

نیروی بین‌المللی ثبات‌بخش در غزه چیست؟

 یک ائتلاف نظامی-امنیتی چندجانبه است که بر اساس طرح ترامپ، با تمرکز بر عملیات صلح‌بانی و بازسازی طراحی شده است. ادعا می‌شود این نیرو نه یک ارتش اشغالی، بلکه یک «حضور موقت ثبات‌ساز» خواهد بود که وظایف اصلی‌اش شامل نظارت بر آتش‌بس، حفاظت از کاروان‌های کمک‌رسانی بشردوستانه، خلع سلاح گروه‌های شبه‌نظامی مانند حماس و ایجاد شرایط برای انتخابات محلی در غزه است. گفته می‌شود این نیرو از الگوی نیروهای چندملیتی در کوزوو یا بوسنی الهام گرفته، اما با تأکید بر همکاری با دولت‌های عربی برای جلوگیری از اتهام استعمار نوین. بودجه اولیه آن، حدود ۵ میلیارد دلار، عمدتاً از سوی آمریکا و متحدان اروپایی تأمین می‌شود، و عملیاتش تحت نظارت سازمان ملل پیش خواهد رفت.

همانطور که عنوان شد این نیرو شامل ترکیبی از قدرت‌های غربی و عربی است تا مشروعیت منطقه‌ای کسب کند. بر اساس بیانیه مشترک وزارت خارجه آمریکا و امارات متحده عربی کشورهای اصلی شرکت‌کننده عبارتند از: ایالات متحده (به عنوان رهبر دیپلماتیک، با حدود ۲۰۰۰ نیرو برای آموزش و لجستیک)، بریتانیا (۱۰۰۰ سرباز برای عملیات زمینی)، امارات متحده عربی و عربستان سعودی (هر کدام ۱۵۰۰ نیرو، با تمرکز بر امنیت مرزی و کمک‌های مالی)، اردن (۵۰۰ نیرو برای نظارت بر مرزها)، و فرانسه (۸۰۰ نیرو برای پشتیبانی هوایی و اطلاعاتی). اسرائیل، هرچند مستقیماً نیرو اعزام نمی‌کند، نقش مشاور امنیتی را بر عهده دارد. گفته می‌شود مصر هم به صورت غیررسمی، با نظارت بر گذرگاه رفح، درگیر خواهد شد. فعلاً خبری از حضور نیروهای ترکیه نیست.

تشکیل این نیرو تشکیل برای اواسط دسامبر ۲۰۲۵ پیش‌بینی شده است. ورود اولیه نیروهای مقدماتی (حدود ۲۰۰۰ نفر از بریتانیا و امارات) به غزه از ژانویه ۲۰۲۶ آغاز می‌شود، مشروط به توافق آتش‌بس دائمی با حماس. در این راستا ترامپ قول داده تا پایان دوره مقدماتی خود (ژانویه ۲۰۲۵)، بودجه و مجوزهای لازم را تأمین کند، اما تأخیرها به دلیل مذاکرات پیچیده با نتانیاهو محتمل است. کل نیرو، شامل ۱۰ هزار سرباز، تا مارس ۲۰۲۶ مستقر خواهد شد و حضورش برای دو سال اولیه برنامه‌ریزی شده، با امکان تمدید بر اساس ارزیابی سازمان ملل.

واکنش حماس

حماس این طرح را به شدت محکوم کرده و آن را «توطئه صهیونیستی-آمریکایی برای اشغال دائمی غزه» خوانده است. در این خصوص سخنگوی حماس، باسم نعیم، هشدار داد هرگونه ورود نیروهای خارجی با مقاومت مسلحانه روبرو خواهد شد و تأکید کرد غزه زمین اشغالی نیست که بشود آن را استعمار کرد.

واکنش اسرائیل

دولت بنیامین نتانیاهو از این طرح با احتیاط استقبال کرده است. در همین راستا چند روز قبل نتانیاهو در مصاحبه‌ای گفت «این نیرو می‌تواند بار امنیتی ما را سبک کند، اما فقط اگر حماس کاملاً خلع سلاح شود و مرزها تحت کنترل ما بماند.» بنا به گزارش هاآرتص کابینه امنیتی اسرائیل یک هفته قبل رأی به حمایت مشروط داد، با تأکید بر حق وتو بر عملیات نیرو. نظرسنجی جروزالم پست نیز نشان می‌دهد ۶۲ درصد اسرائیلی‌ها موافق حضور نیروهای عربی برای کاهش تلفات ارتش در نوار غزه هستند.

با چنین مواضع ضد و نقیضی، تحلیل‌گران درباره آینده این طرح چشم‌اندازهای متفاوتی ترسیم کرده‌اند. برخی موفقیت طرح مشروط به همکاری عربستان می‌دانند. از دید گروه دیگری از کارشناسان، بدون حل مسئله فلسطینی‌ها، این نیرو ممکن است به باتلاق جدیدی  برای غرب بدل شود، مشابه افغانستان. رسانه‌های اسرائیلی از ریسک تشدید درگیری با حماس خبر می‌دهند.در کل، این طرح نمادی از رویکرد «صلح از طریق قدرت» ترامپ است، اما با توجه به اینکه قرار است مقاومت فلسطین خلع سلاح شود، می‌توان پیش‌بینی کرد که گروه‌های فلسطینی با این ایده به طور اساسی مخالفت کنند. گفتنی است همزمان شاهد هستیم آمریکا مهلت یکماهه به حزب الله داده تا خلع سلاح شود! در غیر این صورت اسرائیل وارد نبرد این گروه خواهد شد. بنابراین می‌توان ارزیابی کرد آنچه از سوی کاخ سفید در منطقه پگیری می‌شود، خلع سلاح مقاومت به طور کلی است. زیرا در کنار این تحولات، ترامپ در حال فشار بر دولت عراق برای حذف گروه‌های شیعی حوزه مقاومت است.