، سید عباس عراقچی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران روز چهارشنبه در همایش بزرگداشت شخصیت تاریخی میرزا محب‌علی‌خان ناظم‌الملک مرندی یکانلو در دانشگاه تبریز گفت: رویدادهای اخیر نشان دادند که دیپلماسی حتی در زیر آتش جنگ برقرار است، اما مذاکره با قلدری و قُلدرمابی، با دیکته کردن و دستور دادن تفاوت دارد.

وی افزود: جمهوری اسلامی ایران با دشمنی که در حین مذاکره از مدار گفت‌وگو خارج شده و به تهدید و تهاجم متوسل می‌شود، مذاکره نخواهد کرد. شرط موفقیت مذاکره، پایبندی طرفین به اصل منافع متقابل و تعهد به دیپلماسی از موضع برابر است.

وزیر امور خارجه گفت: در سنت تاریخی ایران، گفت‌وگو بر سه پایه کرامت، صبر و توازن استوار بوده است؛ به این معنا که عزت ملی حتی در شرایط سخت باید حفظ شود، تصمیم‌ها باید با تأمل اتخاذ شوند و مذاکره نه عرصه عقب‌نشینی بلکه فرصت یافتن نقطه تلاقی میان عزت و مصلحت است.

وی با اشاره به میراث دیرینه دستگاه دیپلماسی ایران گفت: در قرون گذشته شخصیت‌هایی چون ناظم‌الملک مرندی، قائم‌مقام، امیرکبیر و مشیرالدوله صفحاتی درخشان از تاریخ مذاکره ایرانی رقم زدند و باید نام آنان را گرامی داشت، زیرا آنان بنیان‌گذاران سنت عقلانیت و وقار در دیپلماسی بودند.

عراقچی، با تأکید بر نقش تاریخی شمال‌غرب کشور در ارتباطات بین‌المللی ایران از جمله شهرهای تبریز، رشت، اردبیل و ارومیه گفت: این منطقه همواره دروازه گفت‌وگوهای رسمی میان ایران و همسایگان بوده است. امروز نیز دیپلماسی استانی با کشورهای روسیه، ترکیه، آذربایجان، ارمنستان و گرجستان در دستور کار جدی وزارت امور خارجه قرار دارد تا اتصال تاریخی و فرهنگی ایران در این حوزه احیا شود.

وی افزود: دیپلماسی در اندیشه و عمل ایرانیان نه ابزار موقت برای خروج از بحران، بلکه جلوه‌ای از عقلانیت ماندگار است. ایران همواره نشان داده است که مذاکره نشانه ضعف نیست، بلکه استمرار حاکمیت عقل و عزت است. کسی که گفت‌وگو می‌کند، در حقیقت راه صلح و اقتدار را جست‌وجو می‌کند.

عراقچی تصریح کرد: پنجره دیپلماسی برای جمهوری اسلامی ایران حتی در طوفانی‌ترین روزها گشوده و برقرار است. کشور ما به‌رغم فشارها و بحران‌های بین‌المللی، همچنان بر منطق تعامل و دفاع از تمامیت ارضی، حاکمیت ملی و منافع مردم ایران ایستاده است.

وزیر امور خارجه در پایان با اشاره به گنجینه اسناد وزارت امور خارجه شامل بیش از ۶۰ میلیون برگ سند تاریخی گفت: این مجموعه ارزشمند می‌تواند زوایای پنهان و آشکار تاریخ سیاست خارجی ایران را برای جامعه علمی کشور آشکار سازد و از پژوهشگران خواست تا از این گنجینه بهره‌برداری علمی کنند.

وی همچنین از خدمات دکتر نصرالله صالحی در معرفی شخصیت میرزا محب‌علی‌خان ناظم‌الملک مرندی قدردانی کرد و تأکید نمود: دستگاه دیپلماسی ایران امروز نیز با همان روحیه و صلابت گذشتگان، پرچم گفت‌وگو و مذاکره عزتمندانه را برافراشته نگاه خواهد داشت.