به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری موج، هشت سال دفاع مقدس یکی از درخشان ترین عرصه‌های دفاع محسوب می‌شود. تجاوز رژیم بعث به خاک ایران سبب شد تا دفاع از وطن و شکست دشمن متجاوز به اصلی‌ترین هدف تبدیل شود و در این میان سربازان اسلام به منظور دستیابی به این مهم با طراحی عملیات‌های گوناگون به موفقیت های شایان توجهی دست یافتند. از جمله نبردهای مهم دفاع مقدس، عملیات قدس یک است که در آن نیروهای مردمی با حضور در راهپیمایی روز قدس موفق شدند دشمن متجاوز را در این نبرد شکست دهند. عملیات قدس یک به فرماندهی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در منطقه هورالهویزه، در شمال منطقه عملیاتی خیبر و بدر آغاز شد و 27 خرداد 1364 پایان یافت.

دستاوردهای عملیات قدس یک با شروع یک راهپیمایی

عملیات قدس از جمله عملیات‌های محدودی دوران دفاع مقدس بود که طی بیش از ۵۰ روز از ۲۴ خرداد سال 1364 تا  نیمه مرداد همان سال ادامه داشت. از این مجموعه عملیات‌های پنجگانه، یک عملیات در منطقه دهلران انجام شد و چهار عملیات هم در منطقه هور انجام شد. نخستین عملیات محدود قدس 1 با هدف هر چه نزدیک شدن به جاده بصره – العماره در منطقه هور الهویزه در شمال منطقه عملیاتی خیبر و بدر یعنی حدفاصل پاسگاه شط على و طبر اجرا شد.

هدف از عملیات قدس یک تصرف پاسگاه های دشمن در شمال البیضه (ترابه، ابو ذکر، ابو لیله و ...) مطرح شده و سازمان عمل کننده در این عملیات هم سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مطرح شده است. استعداد نیروهای خودی شامل ۵ گردان (در مجموع ۸ گروهان) از لشکر ۲۵ کربلا بود و استعداد نیروهای دشمن شامل ۴ گروهان و عناصری از تیپ های ۵۰۶ و ۱۱۴ که در منطقه حضور داشتند.

 نتایج عملیات قدس یک

نتایج عملیات قدس یک آزادسازی منطقه‌ای به وسعت حدود ۲۰۰ کیلومتر مربع بود و در این عملیات نیروهای عراقی متحمل تلفات 200 نفری نیروهای‌شان شدند ضمن اینکه قریب به 200 نفر هم از نیروهای عراقی مجروح شدند و رزمندگان ایرانی توانستند 9 اسیر از دشمن بگیرند. عراق در این عملیات خسارتی شامل انهدام یک هواپیما، دو هلی کوپتر و ۱۲ پاسگاه سیار و تجهیزات دیگر را متحمل شد و بعد از اجرای این عملیات نیروهای خودت توانستند غنائمی از جمله ۴ توپ ضدهوایی، ۶ خمپاره انداز، ۳۰ قطعه پل دو به ای و تعداد زیادی سلاح سبک به دست آورند.

 منطقه عملیات قدس یک

 عمده ترین هدف عملیات بدر قطع جاده استراتژیک بصره - العماره بود، که پس از اجرای عملیات و دست نیافتن به این هدف، تصرف این جاده مهم و حضور در هورالحمار همچنان جایگاه خود را در استراتژی نظامی جمهوری اسلامی حفظ کرد. از سوی دیگر آماده کردن امکانات و زمینه لازم برای اجرای عملیاتی دیگر همچون عملیات بدر جهت رسیدن به اهداف مذکور در کوتاه مدت مقدور نبود، از این رو به عنوان حداقل اقدام، حضور بیشتر در هور و هر چه نزدیک تر شدن به جاده بصره - العماره در دستور کار قرار گرفت. در این منطقه از هور که از شمال البیضه تا رودخانه دجله ادامه دارد بهترین محور برای نزدیک تر شدن به جاده بصره - العماره انتخاب گردید. در این مسیر، تصرف پاسگاه های ابوذکر و ابولیله - که می‌توانست جای پای مناسبی برای ادامه عملیات در این محور و سکوی آتش در جهت مسدود کردن جاده باشد، ضروری تشخیص داده شد.

در طرح ریزی و بررسی مانور عملیات بدر، پیش بینی می‌شد که شمال العزیر یکی از محورهای عمده پاتک دشمن خواهد بود. در این باره تدابیری اندیشیده شد از جمله اینکه لشکر ۲۵ کربلا که از قبل جهت پدافند و حفظ دستاوردهای عملیات خیبر در هور مستقر شده بود، مأموریت یافت تحت نظارت و هدایت قرار گاهی با نام نجف ۲، ضمن تصرف پاسگاه های دشمن در شمال البیضه (ترابه، ابو ذکر و ابو لیله و ...) هر چه بیشتر خود را به جاده بصره - العماره نزدیک کرده و با اجرای آتش، از اقدامات دشمن برای پا تک جلوگیری نماید.

بیشتر بخوانید: 

یادواره شهدا محفلی برای زنده نگه داشتن یاد شهداء و ارزش های اسلامی است

در زمان جنگ تحمیلی فقط خاک و مرزها را حفظ نکردند بلکه ارزش ها هم حفظ شد

هرمزگان در فتح خرمشهر 60 شهید تقدیم انقلاب کرد

چگونگی شناسایی منطقه عملیاتی قدس یک

پس از واگذاری مأموریت به لشکر ۲۵ کربلا، نیروهای اطلاعات این لشکر شناسایی منطقه را به طور مستمر و با جدیت شروع کردند و چون برای عملیات چهار هدف پاسگاه ابوذکر، روستای ابولیله، برکه مختار و کمین دژبانی در عقبه دشمن مشخص شده بود، شناسایی ها از ۴ محور آبراهای صف، خیطه، معارج و اعظم انجام می شد. با پیشرفت کار و تسلط نیروها بر منطقه عملیات مقرر شد که برای هر هدف ۲ معبر شناسایی شود، لذا کار شناسایی در ۸ معبر ادامه یافت.

 نیروهای شناسایی با لباس غواصی و شنا در زیر آب خود را تا نزدیکی های دشمن می‌رساندند، اما دشمن از ساعت ۹ شب تا روشنایی صبح حدود هر نیم ساعت با کلیه سلاح‌های خود مانند ضدهوایی، تیربار و خمپاره، روی نی زارها و آبراه ها آتش می‌ریخت که برای رزمندگان مشکلات زیادی ایجاد می کرد و احتمال تلفات نیروها را افزایش می داد.

 گفتنی است در عملیات قدس 1 تعداد 40 نفر از رزمندگان شهید و 30 نفر نیز مجروح شدند، ضمن اینکه عملیات موجب شد 3 نفر نیز در منطقه هور مفقود شوند. به کار گیری تمامی نیروهای لشکر، اجرای صحیح مانور عملیات، رعایت اصل غافل گیر،  تلاش مستمر فرماندهی جهت آمادهی و هدایت عملیات، تعویض نیروهای دشمن یک روز قبل از عملیات و بستن عقبه دشمن هم زمان با شروع عملیات. از ویژگی‌های مهم این عملیات بوده است.