، مدت زمان زیادی از حصول توافق آتش‌بس موقت 4 روزه میان حماس و رژیم اشغالگر قدس با میانجی گری دولت های قطر، مصر و آمریکا و همکاریِ برخی نهادهای وابسته به سازمان ملل متحد نمی گذرد، با این حال، بسیاری از ناظران و تحلیلگران سعی در واکاوی و رمزگشایی از ابعاد مختلف این معادله و پیام ها و پیامدهای آن دارند.

توافقی که در قالب آن شاهد مبادله اسرای غیرنظامی فلسطینی و صهیونیست بوده ایم و البته که بر اساس آن، درگیری ها در بخش های مختلف نوار غزه نیز تعلیق شده است. به طور کلی اینطور به نظر می رسد که این توافق، حاملِ حداقل 3 پیام عمده و محوری بوده که توجه به آن ها جهت خوانش و درک دقیقترِ تحولات جاری و آتی، ضروری به نظر می رسد.

شکست گفتمان "مشت آهنین" رژیم صهیونیستی

از همان نخستین ساعات اجرای عملیات طوفان الاقصی در روز هفتم اکتبر، مقام های ارشد نظامی و سیاسی رژیم اشغالگر قدس در موضع گیری های خود، حملات تندی را علیه جنبش حماس و مردم ساکن در نوار غزه انجام می دادند و با طرح ادعاهای غلوگونه و اغراق آمیز، سعی در القای وحشت به نوار غزه داشتند. از این رو، چه دولت بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم اسرائیل و چه نظامیان ارشد این رژیم، تاکید داشتند که با بهره گیری از قدرت و زور، اسرای صهیونیست نزد حماس را آغاز می کنند و جنبش حماس را نابود می کنند و سرتاسرِ نوار غزه را نیز فتح می کنند.

این در حالی است که تن دادنشان به مذاکرات غیر‌مستقیم با جنبش حماس، پیامِ ضعف آن ها و واهی بودنِ ادعاهایشان را به منطقه و جهان مخابره کرد. در واقع، رژیم اشغالگر قدس با گردن نهادن به مذاکرات مرتبط با آتش‌بس موقت و مبادله محدود اسرا، عملا اعتراف کرد که توانِ آزادسازی اسرای اسرائیلی با تکیه صِرف بر اهرم زور و قدرت نظامی را ندارد و راهی جز مذاکره با حماس را جهت تحقق هدف مذکور پیش روی خود نمی بیند. درست به همین دلیل هم بود که شاهد بوده ایم در مدت اخیر، رسانه ها و تحلیلگران صهیونیست به صراحت توافق آتش‌بس موقت با حماس را شکستی بزرگ برای اسرائیل ارزیابی کرده اند.

به طور خاص "اسکات ریتر" افسر اطلاعاتی سابق نیروی دریایی آمریکا و بازرس سابق تسلیحاتی سازمان ملل متحد نیز ضمن اذعان به شکست صهیونیست ها در قالب معادله مذکور، به طور خاص به این مساله اشاره کرده که این موضوع، پالس های روشن و مثبتی را نیز در مورد آینده کنشگری رژیم اسرائیل در قالب جنگ غزه به این رژیم مخابره نمی کند.

 نمایش انسجام قابل توجه جنبش حماس

بیش از 45 روز است که نوار غزه تحت شدیدترین بمباران ها و حملات توپخانه ای و زمینی ارتش رژیم اشغالگر قدس است. با این حال، در بحبوحه حصول توافق آتش بس موقت اخیر میان حماس و رژیم صهیونیستی با میانجی‌گری طرف های بین‌المللی، این نکته بیش از هر زمان دیگری آشکار شده است که ساختار فرماندهی و بسیج نیروهای جنبش حماس و دیگر گروه های مقاومت فلسطینی، تا حد زیادی حفظ شده و اسرائیل نتوانسته به این حوزه مهم، آسیب های جدی را وارد کند.

موضوعی که در بحبوحه آزادی شماری از اسرای اسرائیلی، مورد توجه رسانه های صهیونیستی و بین المللی نیز بوده است و آن ها تاکید کرده اند که هسته های مختلف جنبش حماس به خوبی با یکدیگر مرتبط هستند و امور مختلف را با یکدیگر هماهنگ می کنند. موضوعی که نمود عینی خود را در قالب عملکرد قابل توجه آن ها در روند آزادسازی شماری از اسرای اسرائیلی به نمایش گذاشت. در این چهارچوب، انسجام قابل ملاحظه ساختارهای فرماندهی و میدانی حماس، پیام های روشنی را به رژیم اشغالگر قدس در مورد راه و مسیر دشوارِ پیش روی آن جهت تداوم جنگ افروزی این رژیم در نوار غزه مخابره می کند.

بیشتر بخوانید:

واکاوی ۴ چالش جنگ غزه برای اقتصاد رژیم صهیونیستی

رونمایی از معمای متناقض رژیم صهیونیستی

در نهایت باید گفت که از زمان آغاز حملات گسترده رژیم اشغالگر قدس به نوار غزه، مقام های ارشد صهیونیست تهدیدات گسترده ای را علیه مقام های جنبش حماس نظیر "یحیی سنوار"(رهبر حماس در نوار غزه)، "محمد ضیف"(فرمانده شاخه نظامی جنبش حماس) و "اسماعیل هنیه"(رئیس دفتر سیاسی جنبش حماس)، مطرح کرده‌اند. با این حال، نکته قابل تامل این است که در قالب توافق آتش‌بس موقت 4 روزه اخیر، صهیونیست‌ها مجبور شده اند که با همین افراد جهت حصول توافق مذاکره کنند.

معادله ای که در کلیت خود پیام ضعف صهیونیست ها در برابر مقام های ارشد جنبش حماس را مخابره می کند و در عین حال بر این مساله تاکید دارد که رهبران سیاسی و نظامی اسرائیلی، تکیه قابل توجهی را بر مسائل تبلیغاتی و نشان دادن رفتارهای شومن‌گونه از خود دارند و اساسا به همین دلیل است که شاهد بوده ایم از زمان آغاز جنگ غزه تاکنون، آن ها بارها و بارها از واقعیت های میدانی سیلی خورده اند و با شوک های جدی رو به رو شده اند.

آیا امکان تداومِ آتش‌بس موقت و پایان جنگ غزه وجود دارد؟

یکی از سوال هایی که در روزهای اخیر با محوریت آتش‌بس موقت 4 روزه در بحبوحه جنگ غزه مطرح شده این است که آیا امکان تدام این آتش‌بس و پایان جنگ وجود دارد؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که مقام های ارشد سیاسی و نظامی رژیم اسرائیل در وضعیتی نیستند که جنگ غزه را به شکل کنونی به پایان برسانند. کما اینکه اگر چنین شود، بحران های به مراتب عمیق تری در اراضی اشغالی در حوزه های نظامی و سیاسی رخ خواهد داد و هیچ بعید نیست که سناریوهای ساعتِ صفر را نیز برای رژیم اشغالگر قدس فعال کند.

از این رو، احتمالا صهیونیست ها پس از آتش‌بس موقت 4 روزه، بار دیگر حملات سنگین خود به نوار غزه را ادامه خواهند داد. با این حال، نکته مهم این است که هم مقاومت اسلامی فلسطین و هم محور مقاومت در منطقه غرب آسیا نشان داده‌اند که هنوز کارت های معتبری را در دست دارند که می توانند آن ها را علیه صهیونیست ها رو کنند و هزینه های راهبردی جدیدی را به آن تحمیل کنند. موضوعی که می تواند در نهایت رژیم اشغالگر قدس را به این تصمیم راهبردی برساند که بهتر است راه و مسیر توقف درگیریها را در پیش گیرد.

در این راستا، جدای از مقاومت گسترده جنبش حماس و دیگر گروه های فلسطینی در مدت اخیر در نوار غزه، شاهد آن بوده ایم که حزب الله لبنان و مخصوصا انصار الله یمن نیز بر شدت و کیفیت حملات و تقابلات خود با رژیم اشغالگر قدس افزوده اند. بگذریم که آمریکایی ها نیز به واسطه حملات متعدد گروه های مقاومت عراقی به مراکز و تاسیسات خود در کشورهای عراق و سوریه و همچنین انتقادات گسترده جامعه بین المللی از آن ها به دلیل حمایت‌های بی چون و چرایشان از رژیم صهیونیستی در بحبوحه جنگ غزه، با فشارهای گسترده ای رو به رو هستند و هزینه های سنگینی را در قالب جنگ مذکور می پردازند.

مسائل و معادلاتی که بدون تردید نمی توانند به صورت نامحدود ادامه پیدا کنند و قادرند صورت حساب‌های سنگینی را روی دست صهیونیست ها بگذارند. کافی است توجه داشته باشیم که در روزهای اخیر، برخی تحلیلگران اقتصادی در اراضی اشغالی هشدار داده اند که تداوم طولانی مدت جنگ غزه می تواند اقتصاد اسرائیل را به سمت فروپاشی بکشاند. جنگی که برخی برآوردها حاکی از این هستند که می تواند صورت حسابی 50 میلیارد دلاری را روی دست اسرائیل بگذارد.

مسائلی که همه و همه از این ظرفیت برخوردارند که در ادامه راه، مقام های ارشد نظامی و سیاسی اسرائیلی را به این درک راهبردی برسانند که بهتر است به سمت آتش‌بس و پایان دادن به درگیری ها حرکت کنند. موضوعی که البته برای صهیونیست ها، نوعی انتخاب میان بد و بدتر است.