،  پاییز امسال با کم‌بارشی بی‌سابقه و کاهش توان نیروگاه‌های برق‌آبی در بسیاری از استان‌های شمالی آغاز شد، اما پیش‌بینی کاهش ۴ تا ۶ درجه‌ای دما از هفته آینده، هشدار جدی برای شبکه گاز کشور به همراه دارد.

گزارش‌ها حاکی است مصرف گاز در بخش خانگی و تجاری طی هفته گذشته به حدود ۲ میلیارد و ۷۲۶ میلیون مترمکعب رسیده و تنها در روز چهارشنبه، رکورد ۴۰۱ میلیون مترمکعب ثبت شده است. نیروگاه‌ها با مصرف یک میلیارد و ۳۱۹ میلیون مترمکعب و صنایع عمده با بیش از یک میلیارد و ۱۸۹ میلیون مترمکعب در رتبه‌های بعد قرار دارند.

میانگین روزانه مصرف نیز نشان می‌دهد بخش خانگی و تجاری بیش از ۳۸۹ میلیون مترمکعب، نیروگاه‌ها حدود ۱۸۸ میلیون مترمکعب و صنایع عمده نزدیک به ۱۷۰ میلیون مترمکعب گاز مصرف می‌کنند؛ روندی که با سردتر شدن هوا، فشار بیشتری بر شبکه ایجاد می‌کند. به دلیل نبود بارندگی در برخی مناطق، شرکت‌های گاز استانی از همین حالا در وضعیت آماده‌باش قرار گرفته‌اند و اتاق دیسپچینگ ملی گاز بر اساس داده‌های روزانه، تصمیمات تنظیم فشار و اعمال محدودیت‌ها را اتخاذ می‌کند.

به گفته سعید توکلی، مدیرعامل شرکت ملی گاز، پایش هوشمند مصرف، برخورد با تخلفات کنتورخوانی و جلوگیری از هدررفت در جایگاه‌های CNG با جدیت دنبال می‌شود. استان‌ها نیز موظف‌اند داده‌های مانیتورینگ را در اختیار دیسپچینگ قرار دهند تا تحلیل دقیق و تصمیم‌گیری سریع ممکن شود.

از منظر تولید، وضعیت گاز «مطلوب» ارزیابی شده است؛ تعمیرات برخی فازهای پارس جنوبی انجام شده و خط نهم سراسری نقش مهمی در پایداری شبکه ایفا کرده است. همچنین ذخایر سوخت نیروگاهی به حداکثر تاریخی رسیده و برای نخستین‌بار بیش از ۳ میلیارد و ۱۵۰ میلیون مترمکعب گاز بیشتر از سال گذشته به نیروگاه‌ها تحویل داده شده است. رشد ۱۶ درصدی ذخایر زیرزمینی گاز در سراجه و شوریجه نیز به عنوان پشتوانه زمستانی مطرح شده است.

در حوزه بهینه‌سازی، طرح تعویض بخاری کم‌مصرف تاکنون به نصب ۱۰۰ هزار دستگاه منجر شده و تا پایان سال به ۳۰۰ هزار مورد خواهد رسید. بیش از ۱۰۰ هزار موتورخانه نیز در فهرست کنترل و هوشمندسازی مصرف قرار دارند. مصوبه اخیر هیأت وزیران با هشت بند کلیدی، مدیریت مصرف در ساختمان‌های دولتی را آغاز کرده است.

در بخش ایمنی و صرفه‌جویی، توصیه شده از تبدیل وسایل نفت‌سوز به گازسوز خودداری شود، بخاری‌های استاندارد با دودکش سالم نصب شود، دمای محیط حداکثر روی ۲۰ درجه سانتی‌گراد تنظیم شود و از بخاری‌های بدون دودکش پرهیز گردد. کارشناسان سه رکن عبور آرام از زمستان را صرفه‌جویی عمومی، هماهنگی عملیاتی و انضباط در اجرای برنامه‌های دیسپچینگ می‌دانند؛ رویکردی که می‌تواند هم پایداری تامین انرژی و هم اعتماد عمومی را حفظ کند.