به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج، قرارداد تجاری برقی کردن راه‌آهن تهران - مشهد بین شرکت راه‌آهن و کنسرسیوم ایرانی- چینی متشکل از شرکت مپنا، شرکت مپنا احداث، شرکت مپنا اینترنشنال، شرکت CMC و شرکت SU Power امضاء شده است که بر مبنای آن احداث خط موجود برای سرعت 200 کیلومتر بر ساعت، احداث شبکه برقی راه‌آهن برای سرعت 250 کیلومتر بر ساعت و تأمین و نگهداری 70 دستگاه لکوموتیو برقی به عهده این کنسرسیوم ایرانی– چینی گذاشته شد. همچنین این قرارداد به‌صورت EPC و تأمین منابع مالی آن به‌صورت فاینانس از خط اعتباری کشور چین تأمین شده است. ابتدای سال 97 سعید محمدزاده مدیرعامل شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران نیز گفته بود« همه کارها در قرارداد برقی کردن مسیر ریلی تهران - مشهد از طرف کشور ایران انجام شده و با توجه به گشایش ال سی این قرارداد و آمادگی پیمانکار پیش‌بینی می‌کنیم، اجرای این طرح تا پایان فصل بهار آغاز شود.»

عضو کمیسیون عمران در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری موج با بیان اینکه برقی شدن قطار تهران- مشهد عقیم مانده است، گفت: این پروژه با وجود اینکه 15 درصد سهم ایران برای گشایش فاینانس آماده شده و رییس سازمان برنامه‌وبودجه نیز بر آن اذعان داشته ، با این حال اجرایی نشده است، به‌عبارت‌دیگر بعد از اینکه تحریم‌های آمریکا علیه ایران آغاز شد، ال سی اجرایی نشده است.

بنایی با اشاره به اینکه چینی‌ها پیش از این در پروژه‌های دیگری نیز بدعهدی کرده اند، افزود: پیش از این پروژه‌ای با شراکت چینی‌ها در چابهار قرار بود اجرا شود، اما انجام نشد و با وجود اینکه ما در چین دیداری برای اجرای آن داشتیم از انجام آن شانه خالی کردند.

دلایل ناتوانی ایران در اجرای خطوط قطار برقی

هرچند بعد از اجرای برجام دولت در زمینه تقویت شرکت‌ها در حوزه واگن سازی تأکید ویژه‌ای داشت و قرار بود با جوینت ونچرهای خارجی تولید ایران در شرکت‌های ایرانی بر مبنای تکنولوژی های روز تغییر کند، اما به دلیل مشکلاتی کوتاهی زمان اجرای برجام و وضع جدید تحریم‌ها توان واگن سازی ایران ارتقای چندانی نداشته و در برخی پروژه‌های پیشرفته نیازمند همکاری با شرکت‌های خارجی است.

معاون ناوگان راه‌آهن کشور در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری موج با اشاره به اینکه عملیات برقی کردن پروژه راه‌آهن تهران- مشهد در حال حاضر متوقف شده است، گفت: در حال حاضر سهم ایران در اجرای فاینانس این پروژه از سوی سازمان برنامه‌وبودجه تأمین شده، اما مشکل ضمانت‌نامه بانکی وجود دارد که تاکنون ارائه نشده است.

مجتبی تفقدی با بیان اینکه چینی‌ها اعلام کرده‌اند که منابع مالی فاینانس آمده است، اما منتظر اتخاذ سیاست‌های دولت هستند، افزود: چینی‌ها قول داده‌اند که مشکلات موجود بر سر راه فاینانس این پروژه را بردارند و عملیات اجرایی  برقی کردن قطار تهران- مشهد را آغاز کنند.

او با اشاره به اینکه برای اجرای این پروژه باید قوس‌های مسیر ریلی اصلاح شود، تصریح کرد: از آنجایی‌ که با برقی شدن این خط امکان تردد قطارهای با سرعت 250 کیلومتر در ساعت فراهم می‌شود، زیرسازی‌ها باید اصلاح شود و ناوگان قطار تأمین شود که اگر اجرا شود فاصله حرکت بین قطارها کاهش می‌یابد و حتی می‌توان هر 15 دقیقه یک قطار در این مسیر به حرکت درآید.

معاون راه‌آهن کشور با اشاره به اینکه 4 میلیارد یورو هزینه اجرای این پروژه است، گفت: در حال حاضر امکان اجرای این پروژه از سوی داخلی‌ها نیز وجود دارد و تنها درزمینه تأمین ناوگان قطار برقی مشکلاتی در داخل داریم. درواقع در حال حاضر امکان تولید 50 درصدی واگن برقی در داخل وجود دارد که اگر یک شرکت خارجی در این زمینه جوینت ونچر شرکت‌های ایرانی شوند، امکان تولید صددرصدی واگن برقی نیز در داخل فراهم می‌شود.

او با بیان اینکه در شرایط کنونی انجام تمام عملیات زیرسازی و ساخت خط راه‌آهن از سوی متخصصان داخلی انجام می‌شود، گفت: در پروژه برقی کردن خط تهران- مشهد تنها به دلیل تأمین مالی و تأمین ناوگان برقی، پروژه به شرکت خارجی سپرده‌شده است.

به گزارش موج، در حال حاضر پروژه راه‌آهن تهران- مشهد به دلیل مشکلات ضمانت‌نامه بانکی به تعویق افتاده است، اما ازآنجایی‌که در حال حاضر مبادلات مالی ایران با چین برقرار بوده و توافقات برای اجرایی آن نیز از یک سال پیش انجام‌شده است، به نظر می‌رسد دولت چین به دنبال بازنگری در اجرای این پروژه در راستای منافع خود در تحریم‌هاست، همان‌طوری که در بسیاری از پروژه‌های صنعتی و نفتی از ایران خارج‌شده است، البته تاکنون مقامات ایرانی اعلام کرده‌اند که مسئولان چینی گفته‌اند مشکلات پیش رو را برطرف می‌کنند.