نایب‌رئیس اتاق بازرگانی اردبیل در گفت و گو با خبرگزاری موج؛
سرمایه‌گذاران معتبر سرمایه اجتماعی کشور و شایسته استقبال هستند
نایب رئیس اتاق بازرگانی استان اردبیل گفت: سرمایه‌گذاران خوش‌نامی در کشور داریم که سابقه درخشانی دارند و باید با فرش قرمز از آن‌ها استقبال کنیم، اما در عین حال مراقب باشیم افرادی با نقاب سرمایه‌گذاری، منابع استان را تصاحب نکنند.
، استان اردبیل پس از گذشت سالها چنانکه باید در حوزه اقتصادی رشد نکرده است. این را اعدادی که از نرخ بیکاری، میزان درآمد و دیگر شاخصهای اقتصادی می‌توان فهمید . تولید ناخالص داخلی در این استان کمتر از یک درصد و تنها هفت دهم درصد است. اما استاندار اردبیل و معاونت هماهنگی امور اقتصادی وی در طی مدتی که روی کار آمده‌اند تلاش کرده‌اند در حوزه اقتصادی گامی فراتر از پیش نهاده و سراغ هلدینگ‌های مطرح اقتصادی در کشور بروند تا با شعار سرمایه‌گذاری آسان در ایجاد اشتغال و افزایش میانگین درآمد سرانه استان نقش خود را ایفا کنند. اما تا چه اندازه این سرمایه‌گذاری‌ها اتفاق خواهد افتاد؟ در آستانه برگزاری همایش بین‌المللی سرمایه‌گذاری در اردبیل برآن شدیم تا با حسین وثوقی؛ نایب رئیس اتاق بازرگانی استان اردبیل و رئیس کمیسیون محیط کسب و کار گفت و گویی داشته باشیم و نظر وی را در خصوص الزامات واقعی توسعه استان جویا شویم.
این روزها بحث همایش سرمایه‌گذاری به موضوعی پررنگ در استان تبدیل شده است. ارزیابی شما از این روند چیست؟
خوشبختانه سرمایه‌گذاری دراستان به یک دغدغه عمومی تبدیل شده و دولت محلی و جامعه رسانه‌ای با جدیت آن را پیگیری می‌کنند. اینکه رویدادهایی مثل همایش سرمایه‌گذاری برگزار می‌شود، اتفاق مثبتی است؛ چون هم مدیران و هم فعالان اقتصادی به تکاپو افتاده‌اند تا ظرفیت‌های سرمایه‌گذاری را شناسایی کنند و با سرمایه‌گذاران ارتباط بگیرند. این تعامل و گفت‌وگوی مشترک میان مدیران، بخش خصوصی و رسانه‌ها، گام نخست در مسیر توسعه است.
سخن شما برای سرمایه‌گذاران و مردم استان چیست؟
توسعه فرایندی سخت و نرم است؛ باید هم زیرساخت فیزیکی ساخت، هم فرهنگ توسعه را ارتقا داد. سرمایه‌گذاران خوش‌نامی در کشور داریم که سابقه درخشانی دارند. باید با فرش قرمز از آن‌ها استقبال کنیم، اما در عین حال مراقب باشیم افرادی با نقاب سرمایه‌گذاری، منابع استان را تصاحب نکنند.در این همایش باید به یک پرسش کلیدی پاسخ داده شود؛ چرا سرمایه‌گذار باید اردبیل را به تهران، اصفهان یا شیراز ترجیح دهد؟
اگر این سؤال کلیدی پاسخ داده شود، می‌توان به این امر امیدوار بود. جذابیت سرمایه‌گذاری در گرو ایجاد مشوق‌هاست؛ از جمله تخفیف‌های مالیاتی، معافیت بیمه‌ای، تسهیلات ارزان‌قیمت و تسهیل در واگذاری زمین. بدون این مزیت‌ها، سرمایه‌گذار ریسک ورود به استان را نمی‌پذیرد.
صادقانه بگویم، زیرساخت‌های استان ما کافی نیست. اردبیل هنوز راه‌آهن فعال ندارد، آزادراه ندارد و پروازهای هوایی هم با محدودیت‌هایی روبه‌روست. در شاخصهای ملی نیز وضعیت مطلوبی نداریم؛ رتبه ۲۷ در راه‌آهن، ۱۱ درصد برخورداری از بزرگراه در برابر میانگین ۲۴ درصد کشور، رتبه ۲۷ در باسوادی و مراکز رشد فناوری، و رتبه ۲۴ در آموزش‌های فنی و حرفه‌ای. طبیعی است که چنین شرایطی جذابیتی برای سرمایه‌گذار ندارد مگر اینکه جذابیتی که اشاره کردم ابجاد شود.
کمیسیون محیط کسب‌وکار اتاق بازرگانی چه تصویری از فضای اقتصادی استان ارائه می‌دهد؟
وثوقی: از سال ۱۳۹۷ تاکنون، ما به‌صورت مستمر فضای کسب‌وکار استان را پایش کرده‌ایم. نتایج نشان می‌دهد وضعیت به‌صورت سینوسی بالا و پایین می‌شود و برنامه مدونی برای بهبود شرایط وجود ندارد. کسی که صد میلیارد تومان سرمایه دارد، به همان اندازه هم سواد اقتصادی دارد و بدون اطمینان وارد نمی‌شود.
از دید شما، دولت محلی برای بهبود شرایط چه اقداماتی را باید در اولویت قرار دهد؟
مقامات استان باید در چند محور اصلی مشوق‌های واقعی تعریف کنند؛ در حوزه بیمه تأمین اجتماعی، مالیات، نرخ سود تسهیلات و تسهیل در واگذاری زمین. تلاش استاندار و تیم اقتصادی استان شایسته تقدیر است، اما واقعیت‌ها را نباید نادیده گرفت.
اتفاقا کارهای اجرایی همایش بیشتر بر دوش اتاق بازرگانی است و ما با تمام توان کنار دولت هستیم.
در طول تاریخ، سرمایه‌گذاری‌های عمده دولتی در اردبیل رخ نداده است. در حالی‌که استان‌هایی مثل اصفهان یا آذربایجان‌شرقی از صنایع بزرگی چون ذوب‌آهن، ماشین‌سازی و پتروشیمی برخوردار شدند، سهم اردبیل تقریباً هیچ بوده است.این عقب‌ماندگی تاریخی باید با جذب سرمایه‌گذاران بخش خصوصی و فراهم کردن بستر مناسب جبران شود.
با توجه به ظرفیت‌های کشاورزی استان، آیا این حوزه می‌تواند موتور توسعه باشد؟
کشاورزی به‌تنهایی نمی‌تواند عامل توسعه باشد. ارزش افزوده در صنایع تبدیلی و فرآوری محصولات کشاورزی نهفته است. یکی از مقامات استان به درستی گفته بود که درآمد یک سال سیب‌زمینی‌کاران با درآمد یک روز ذوب‌آهن اصفهان برابر است.
اینکه سیب‌زمینی ۵۰ هزار تومانی را به محصول ۴۰۰ هزار تا ۴ میلیون تومانی تبدیل کنیم و تولید ثروت کنیم هنر است. در واقع ثروت در هنر تبدیل است، نه در خام‌فروشی. برای این منظور، باید هولدینگ‌های ملی را به سرمایه‌گذاران داخلی متصل کنیم تا زنجیره تولید در استان تکمیل شود.
ضمن اینکه ما نباید راهی را که استانهای دیگر سالها قبل رفته‌اند، دوباره برویم. چه خوب است که مستقیماً وارد حوزه‌های نوین و دانش‌بنیان مانند رباتیک، ژنتیک، ژنوم و فناوری اطلاعات و ... شویم. نمونه‌اش کشور استونی است که پس از فروپاشی شوروی به جای تلفن کابلی، وارد فناوری بی‌سیم شد و امروز سریع‌ترین اینترنت اروپا را دارد. ما هم باید چنین نگاه آینده‌محوری داشته باشیم و از مسیرهای تکراری فاصله بگیریم. اگر بخواهیم در صنایع سنگین سرمایه‌گذاری کنیم این راه را استانهای دیگر سالها پیش رفته‌اند و تجربه بیشتری هم دارند.
وضعیت گردشگری و ترانزیت استان را چطور می‌بینید؟
اردبیل از نظر گردشگری مزیت ملی دارد؛ نام‌هایی چون سرعین، حیران و جنگل فندقلو برای همه ایرانی‌ها آشناست. اما این استان مقصدسفرهای کوتاه‌مدت و ارزان قیمت است که تقریبا سودی برای استان ندارد. ما در استان گردشگری سلامت، رویدادمحور و ماجراجویانه داریم که می‌توان توسعه داد و متخصصین این حوزه می‌توانند در این خصوص ایده‌های خوب بدهند.
از سوی دیگر، ظرفیت ترانزیت و تجارت مرزی در استان مغفول مانده است. تاریخ نشان می‌دهد هرگاه مسیر تجارت در اردبیل باز بوده، ثروت در این منطقه رسوب کرده است، این را می‌توان در خانه‌های اشرافی به جا‌مانده و بازار تاریخی دید. اکنون هم باید این فرصت را با توسعه حمل‌ونقل و کریدور شمال–جنوب احیا کنیم.
نقش جامعه مدنی و رسانه‌ها در توسعه استان و بحث سرمایه‌گذاری چه می‌تواند باشد؟
وثوقی: توسعه زمانی رخ می‌دهد که جامعه مدنی و دولت محلی به توازن برسند که در این‌صورت ،استبداد و هرج‌ومرج رخ نمی‌دهد.رسانه‌ها نمایندگان افکار عمومی هستند و امروز خوشبختانه خودشان مسئله سرمایه‌گذاری را مطرح می‌کنند.
من از احزاب، اتاق‌های بازرگانی، اصناف، نظام‌های مهندسی و تشکل‌های مردم‌نهاد می‌خواهم مطالبه‌گر باشند و موضوع سرمایه‌گذاری را از مدیران پیگیری کنند.ما آمار و ارقام دقیق در اختیار داریم و می‌توانیم آن‌ها را در دسترس مردم قرار دهیم تا مطالبه‌گری هدفمند شود.
مردم باید از مدیران بپرسند تعداد تخت بیمارستانی، کلاس درس، سالن سینما، کارخانه‌های فعال، یا طول راه‌آهن و بزرگراه چقدر افزایش یافته؟ رتبه استان در شاخصهای ملی چقدر بهبود یافته؟ اگر رتبه استان ارتقا نیابد، یعنی درجا زده‌ایم. جامعه مدنی باید از مدیرانی که اغلب تلاش بسیار هم برای مدیر شدن داشته‌اند و اکنون عملکرد ضعیف دارند بخواهد جای خود را به افراد کارآمدتر بدهند.
اگر مردم و رسانه‌ها مطالبه‌گر باشند، و دولت محلی بستر را فراهم کند، یقین بدانید اردبیل می‌تواند در مسیر توسعه واقعی قرار گیرد.
ارسال نظر