، حسام رسولی، رئیس جهاد دانشگاهی استان اردبیل در نشست تخصصی «اردبیل آینده؛ شهر فرهنگ، آرامش و نوآوری» که به همت مرکز مطالعات شهری جهاد دانشگاهی و با همکاری اندیشکده حکمرانی و قانون‌گذاری استان برگزار شد، اظهار کرد: مدیریت فرهنگی اگر به درستی طراحی و اجرا شود، می‌تواند موجب توسعه پایدار، انسجام اجتماعی، رونق اقتصادی و خلق نوآوری‌های شهری شود.

وی افزود: در این مدل مدیریت، ادغام سیاست‌های عمومی با همکاری‌های بخش خصوصی و مشارکت فعال جامعه، زمینه‌ساز شکل‌گیری اکوسیستم‌های فرهنگی پویا خواهد بود؛ موضوعی که در نهایت به جذب استعدادها، رونق گردشگری و افزایش سرمایه‌گذاری در شهر منجر می‌شود.

رسولی با اشاره به راه‌اندازی مرکز خدمات تخصصی مطالعات شهری در جهاد دانشگاهی اردبیل، بیان کرد: این مرکز با محوریت حکمرانی شهری و علوم انسانی طراحی شده و هم‌اکنون در مراحل اجرایی قرار دارد. نشست «اردبیل آینده» آغازگر سلسله نشست‌های تخصصی در حوزه حکمرانی شهری است که با حضور کارشناسان و صاحب‌نظران برگزار خواهد شد.

وی با تأکید بر لزوم عبور از مدیریت سنتی و حرکت به‌سوی مدیریت علمی و نوین، خاطرنشان کرد: تنها از این مسیر می‌توان بسیاری از مشکلات و نارسایی‌های موجود در جامعه را حل کرد و زمینه را برای توسعه‌یافتگی شهر فراهم آورد.

رئیس جهاد دانشگاهی استان همچنین از برگزاری رویداد «گردشگری هوشمند و آینده سفر» خبر داد و گفت: این رویداد با هدف توسعه صنعت گردشگری استان، طی چهار روز به‌صورت دو روز در اردبیل و دو روز در تهران برگزار خواهد شد.

رسولی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به نبود آمار دقیق از میزان بیکاری فارغ‌التحصیلان دانشگاهی استان اردبیل، گفت: جهاد دانشگاهی در راستای مسئولیت علمی و فرهنگی خود، با توسعه آموزش‌های کارآفرینی و راه‌اندازی مراکزی همچون مرکز نوآوری و مجمع خیرین اشتغال، تلاش دارد نقش مؤثری در کاهش بیکاری جوانان ایفا کند.

 فرهنگ، آرامش و نوآوری؛ سه‌ضلعی پیشرفت اردبیل

محمد سیمزاری، پژوهشگر حوزه فرهنگ و مدرس دانشگاه در نشست «اردبیل آینده؛ فرهنگ، آرامش و نوآوری» با تأکید بر ضرورت بازنگری در نگاه ما به مفاهیم فرهنگی و اجتماعی گفت: اردبیل آینده، شهری فرهنگی، آرام و نوآور خواهد بود؛ البته در صورتی که از شعارزدگی، آمارسازی و برداشت‌های سطحی فاصله بگیریم و به واقعیت‌های موجود جامعه توجه کنیم.

وی با اشاره به مفهوم مردم‌سالاری دینی به عنوان الگوی دموکراسی مورد نظر خود، افزود: در بحث فرهنگ، دو نوع تعریف وجود دارد؛ یکی فرهنگ را با بار معنایی مثبت در نظر می‌گیرد و دیگری صرفاً به عنوان نظامی از هنجارها. نمی‌توان گفت جامعه‌ای بی‌فرهنگ است؛ بلکه هر جامعه‌ای نوعی فرهنگ دارد و نحوه ارزیابی ماست که آن را مثبت یا منفی جلوه می‌دهد.

سیمزاری با تاکید بر اهمیت نظام‌های ارزشی و هنجاری گفت: نظام هنجاری مجموعه‌ای از رفتارهایی است که جامعه نسبت به وقوع آن‌ها واکنش منفی نشان نمی‌دهد، در حالی‌که نظام ارزشی در همه جوامع وجود دارد و صرفاً به دوران دفاع مقدس محدود نمی‌شود. اگر فردی از چراغ قرمز عبور می‌کند، این نشان‌دهنده تضاد با ارزش‌های جامعه است.

این پژوهشگر پدیده‌هایی چون آپارتمان‌نشینی، استفاده از گوشی‌های هوشمند و هوش مصنوعی را از مصادیق تأخیر فرهنگی دانست و گفت:

عدم انطباق نظام ارزشی با هنجارهای روز، پدیده‌ای است که به آن اعوجاج فرهنگی می‌گویند. در چنین شرایطی، اصلاح فرهنگی بدون درک این اعوجاج، بی‌معناست.

وی با اشاره به آمار نگران‌کننده‌ی طلاق در اردبیل گفت: رتبه سوم طلاق برای استان ما که شهری مذهبی است شایسته نیست.

سیمزاری ادامه داد: برای ارتقای فرهنگ، دو راه وجود دارد: یا تدریجی و مشارکتی، یا جهشی و استبدادی. راه اول افزایش آگاهی است، تا جایی که دانش به نگرش و در نهایت به رفتار تبدیل شود.

وی  با ذکر مثالی از کمربند ایمنی خودرو گفت: ترکیب الزام قانونی و آگاهی‌بخشی، نتایج بهتری داده است. همین الگو را می‌توان برای اصلاحات فرهنگی هم به کار برد.

این مدرس دانشگاه یکی از چالش‌های اساسی کشور را نداشتن درک دقیق از وضع موجود دانست و تصریح کرد: مدیران ما در شناخت واقعیت‌های جامعه دچار ضعف سواد هستند. بدون شناخت وضع موجود، ترسیم وضع مطلوب و برنامه‌ریزی معنا ندارد.

او با نقد نگاه صرفاً آماری گفت: آمارگرایی و آمارسازی‌های شاخدار خانه ما را ویران کرده است. اقدامات نمایشی و شعارمحور باید متوقف شود.

وی همچنین به لزوم ارائه الگوهای واقعی به جوانان اشاره کرد و افزود: وقتی الگویی ارائه می‌دهیم که فاصله زیادی با واقعیت دارد و برای جوانان دست‌یافتنی نیست، نتیجه‌ای جز سرخوردگی نخواهیم داشت.

در پایان، سیمزاری گفت:به گذشته پرافتخارمان باید افتخار کنیم، اما نباید در آن توقف کنیم. امروز بیش از هر زمان دیگر نیاز به بازخوانی عالمانه از آموزه‌های دینی داریم، نه برداشت‌های سطحی و بی‌سوادانه از قرآن.

توسعه پایدار شهری نیازمند نوآوری، زیرساخت هوشمند و اعتماد اجتماعی است

فرزاد ستاری عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی اردبیل و پژوهشگر حوزه مسائل شهری در ادامه نشست «اردبیل آینده» با تمرکز بر موضوع نوآوری و پایداری شهری گفت: در دنیای امروز، فناوری و کارآفرینی دو بازوی اصلی توسعه شهری هستند، اما این توسعه زمانی پایدار خواهد بود که در بستر اعتماد اجتماعی، زیرساخت‌های هوشمند و سیاست‌گذاری مشارکتی شکل بگیرد.

او با اشاره به اهمیت نوآوری شهری اظهار داشت:نوآوری فقط در اختراعات خلاصه نمی‌شود. وقتی بقالی محل به سوپرمارکت تبدیل می‌شود، این خود یک رفتار نوآورانه حاصل از محرک اجتماعی است. محرک‌های اجتماعی، بستری برای این نوع نوآوری‌ها هستند؛ جایی که افراد یکدیگر را حمایت می‌کنند و ایده‌ها در کنار هم رشد می‌کنند.

ستاری با تأکید بر ضرورت مدیریت نوآوری شهری گفت: زیرساخت‌های فناوری، سیستم‌های یکپارچه و شهر هوشمند از جمله محرک‌های اصلی نوآوری هستند. با این حال، هنوز آمارها در بخش‌های مختلف مدیریتی با هم تطابق ندارند و این نشانه‌ی نبود انسجام و سردرگمی در تصمیم‌گیری های مدیریتی است.

این پژوهشگر ضعف در اعتماد اجتماعی و مشارکت شهروندی را یکی از چالش‌های اصلی برشمرد و گفت: قبلاً مسجد و مراکز محلی محل اعتماد و مشارکت مردم بودند، اما امروز این نقش‌ها کمرنگ شده است. ایجاد کلوپ‌های بازنشستگان، توسعه کسب‌وکارهای اجتماعی، و بازتعریف نقش دولت در پشتیبانی از نوآوری، می‌تواند راهکارهایی مؤثر باشد.

ستاری با اشاره به ضرورت تحول دیجیتال در اردبیل افزود: شهر باید به سمت دیجیتالی‌شدن برود. توسعه صنعت انیمیشن، فیلم و محتوای دیجیتال، می‌تواند در بازه زمانی سه تا پنج‌ساله بازدهی اقتصادی و اشتغال‌زایی خوبی برای استان داشته باشد.

اردبیل ظرفیت صنعتی شدن ندارد

وی همچنین به آمار ۳۴ درصدی بیکاری در میان جوانان ۲۱ تا ۳۰ سال اردبیل اشاره کرد و گفت: اردبیل ظرفیت صنعتی شدن ندارد.  مزیت نسبی اردبیل در تنوع زیست محیطی و دو‌زبانگی فرهنگی است. باید این ویژگی‌ها را مبنای توسعه و برند شهری قرار دهیم.

این پژوهشگر شهری در پایان خاطرنشان کرد: اردبیل اگر می‌خواهد آینده‌ای پایدار داشته باشد، باید با نگاه توسعه‌گرا و نوآورانه به سمت ایجاد یک اکوسیستم شهری هوشمند حرکت کند؛ با پیوند میان دانشگاه، دولت و کسب‌وکارها. دانشگاه‌ها باید نقش پیشرو در این مسیر داشته باشند، به‌ویژه از طریق توانمندسازی دانشجویان و حمایت از آنان و پیوند با ساختارهای اقتصادی.