، سید اسدالله جولایی رئیس هیأت امنای ستاد مردمی دیه کشور از وجود جمعیتی نزدیک به بیست هزار زندانی جرایم غیرعمد در کشور خبر داد که حدود ۹۷۳ نفر از آنان زنان بدهکار مالی هستند. وی افزود: از میان این زنان، ۲۴ نفر دارای مدرک دکتری‌اند؛ زنانی که برخلاف تصور عمومی از مجرمان، از زمره نخبگان علمی، مدیران باسابقه و بانوان تحصیل‌کرده‌اند و اغلب به‌دلیل بدهی‌های ناشی از ضمانت یا مشکلات اقتصادی روانه زندان شده‌اند.

جولایی با اشاره به آغاز پویش «مهر فاطمی» در سراسر کشور گفت: هدف از این حرکت مردمی، آزادی حداقل یک‌هزار زن زندانی غیرعمد تا پایان ایام فاطمیه است؛ اقدامی که با مشارکت خیران، هنرمندان و ورزشکاران در حال اجراست. او تاکید کرد: استان تهران با ۱۸۴ زن زندانی بیشترین آمار را در کشور دارد و پس از آن استان‌های فارس و مازندران با ۹۶ و ۸۵ زندانی در رتبه‌های بعدی‌اند.

بر پایه گزارش ستاد دیه، ۷۳ درصد زنان زندانی مادر هستند و بسیاری از آنان سه فرزند یا بیشتر دارند. کم‌سن‌ترین زندانی مالی کشور دختر بیست‌ساله‌ای از یزد است و مسن‌ترین آنان بانوی متولد ۱۳۱۴ در زندان تهران به سر می‌برد؛ همچنین قدیمی‌ترین زن زندانی از سال ۱۳۹۷ در شیراز در بند است و بدهی او به رقم ۸۰ میلیارد ریال می‌رسد.

از منظر تحلیلی، این آمار نشان می‌دهد که بحران بدهی‌های کوچک و ضعف در نظام بیمه و تعهدات مدنی، به‌ویژه میان زنان سرپرست خانوار، به یکی از معضلات اجتماعی مزمن کشور بدل شده است. در حالی که ستاد دیه تلاش می‌کند با جلب کمک‌های مردمی چرخه بازگشت این زنان به زندگی را تسهیل کند، کارشناسان اجتماعی تأکید دارند که اصلاح قوانین مربوط به «تاخیر در تأدیه» و ایجاد سازوکارهای پیشگیرانه می‌تواند مانع از تکرار این چرخه و بازگشت نخبگان علمی و فرهنگی به زندان شود.