به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج، سالهاست که موضوع کم و کسری های ناوگان حمل و نقل عمومی باعث شده تا شهروندان تهرانی ترجیح دهند به جای استفاده از این وسایل، از خودروهای شخصیشان برای تردد در شهر استفاده کنند. همین مساله اما درنهایت بزرگترین عایدی اش برای شهر چیزی نبوده جز ترافیک و دود و آلودگی صوتی.  بخشی از این ناوگان همان تاکسی های زرد رنگ و سبز رنگی است که در کنار خودروهای شخصی سهم مهمی در جابجایی مسافران درون شهری برعهده دارند.

ناوگانی با  حدود ۷۹ هزار تاکسی که بعد از مکزیکوسیتی با ۹۹ هزار تاکسی، بزرگترین ناوگان تاکسیرانی شهری را در جهان داراست. شبکه ای متشکل از نزدیک به ۳۴ هزار دستگاه، تاکسی خطی و ۱۷ هزار دستگاه، تاکسی گردشی و حدود ۲۴ تا ۲۵ هزار دستگاه، تاکسی تلفنی و البته تعدادی تاکسی ویژه در ترمینا‌ل‌ها و پایانه‌ها. با این وجود، گذشته از همه عیب و ایرادها و انتقادهایی که به کارآمدی و نظارت بر شبکه عریض و طویل تاکسی ها می شود، این ناوگان یک ایراد اساسی دیگر هم دارد، اینکه حدود 40 درصد از تاکسی های پایتخت فرسوده هستند و عمری بین 10 تا 15 سال و حتی بیشتر دارند.

برای همین این مساله در کنار فرسودگی ناوگان اتوبوسرانی بیش از پیش باعث شده تا شبکه حمل و نقل عمومی تهران؛ کارآمدی اش را از دست بدهد. این درحالی است که در طول سال های گذشته بارها در مورد نوسازی تاکسی های تهران وعده های زیادی داده شده، اما دریغ از نوسازی حتی چند درصدی تاکسی ها. شاید تا اینکه در سال گذشته برای نخستین بار اعلام شد که نوسازی تاکسی های پایتخت آغاز شده و در نخستین گام نیز، 500 خودرو به صورت شرایطی، جایگزین تاکسی های فرسوده می شود.تاکسی هایی که با وجود آنکه مالکان آنها تمام پول آن را پرداخت کرده اند، هنوز پلاک نشده و در پارکینگ های خودروسازان خاک می خورند!گرچه با توجه به ابعاد گسترده این مساله سازمان محیط زیست امروز اعلام کرده که با پلاک گذاری تاکسی های یاد شده مشکلی ندارد و این خودروها می توانند پلاک شوند. با این حال علیرضا قنادان مدیر عامل سازمان تاکسیرانی تهران در گفتگو با خبرگزاری موج همچنان از اصرار شهرداری برای ادامه این طرح و برنامه ریزی برای نوسازی بیش از 15 هزار تاکسی تا پایان سال 99 می گوید. وی البته توضیحاتی را هم در مورد ایرادهای غیرمعقول دولت برای پلاک گذاری این تاکسی ها مطرح می کند. ایرادهایی که بیشتر به یک نوع سنگ اندازی می ماند تا ایراد کارشناسی. گفتگویی از "چرا"یی پلاک نشدن 500 تاکسی تا وضعیت معیشتی مالکان تاکسی هایی که ماه هاست تاکسی های خود را فروخته اند تا تاکسی جدیدی بخرند ولی به خاطر قانون زیست محیطی ابلاغی دولت چندین ماه است که خودروهایی که به نامشان زده شده، به دستشان نرسیده و حالا این راننده ها، حتی برای تامین زندگی روزمره خود با مشکلاتی جدی مواجهند.

سال گذشته بعد از سال ها بالاخره استارت طرح تعویض تاکسی های فرسوده با تحویل 500 دستگاه خودرو به مالکان تاکسی های فرسوده زده شد و با اعطای وام به راننده های تاکسی و خرید خودروهای فرسوده آنها، این فرآیند آغاز شد. فکر می کنم وامی که به رانندگان داده می شد 50 میلیون تومان بود درست است؟

بله  البته وامی که در گذشته برای نوسازی تاکسی ها در نظر گرفته شده بود وامی 20 میلیون تومانی با سود 16 درصد بود. آن هم در زمانی که قیمت پژو و سمند 20 تا 25 میلیون تومان بود. اما امروز که قیمت شرکتی این خودرو ها به حدود 70 تا 80 میلیون تومان رسیده طبیعتا باید وام اعطایی برای نوسازی خودروها نیز افزایش پیدا می کرد. بنابراین برای رفع این مشکل تلاش کردیم از منابع شهرداری (منابع حاصل از اجرای طرح ترافیک) مقدار وام نوسازی تاکسی ها را به 50 میلیون افزایش دهیم تا رانندگان تاکسی های فرسوده بتوانند خودروهای خود را نونوار کنند. البته این وام از سوی "شهرداری" تهران تدارک دیده شده و فقط مختص تاکسی های پایتخت است. خوشبختانه این وام آماده شد و بالاخره بعد از سال ها که موضوع نوسازی تاکسی های فرسوده قفل شده بود و با تغییر مدیریت ایران خودرو، در نهایت در دی ماه سال 98 این طلسم شکسته شد و در اسفند ماه سال گذشته، خودروساز حدود یک هزار تاکسی برای نوسازی ناوگان تاکسیرانی کشور تحویل داد که نیمی از آنها، یعنی حدود ۵۰۰ دستگاه به شهر تهران رسید.

اما این 500 دستگاه تاکنون به دست مالکانشان نرسیده است؟

بله. همین طور است. متاسفانه بعد از اینکه مراکز شماره گذاری به خاطر شیوع کرونا در اسفند ماه سال 98 تعطیل شدند، پلاک گذاری این تاکسی ها به تعویق افتاد و بعد هم مشمول ضوابط شماره‌گذاری سال ۹۹ شدند.

یعنی مشمول چه ضوابطی شدند؟

براساس مصوبه هیئت دولت در سال جاری، خودروسازان باید الزامات استاندارد یورو ۵ را بر روی خودروهای خود از جمله تاکسی رعایت کنند و مراکز شماره گذاری نیز تنها به شرط رعایت الزامات این استاندارد و دریافت تاییدیه سازمان حفاظت محیط زیست، برای این خودروها پلاک تاکسی‌ صادر می ‌کنند. برای همین تاکسی‌های تحویلی سال گذشته که دارای استاندارد یورو ۴ بودند ولی هنوز پلاک نشده بودند، مشمول مقررات جدید شده و برای شماره گذاری به مشکل برخوردند. این درحالی بود که مالکان آن، در سال گذشته تکمیل وجه کرده و ایران خودرو نیز شماره شاسی آنها را ثبت کرده بود.

پس الان تاکسی ها به دلیل اینکه استاندارد یورو 5 ندارند نمی توانند پلاک شوند؟

دقیقا.

خب تکلیف چیست؟ یعنی باید سیستم فنی تمامی این خودروها از اول ساخته و تعویض شود؟!

موضوع دقیقا همین جاست. اصولا منطقی نیست اگر بخواهیم سیستم فنی ماشینی را به کل تعویض کنیم! جالب اینجاست، در حالی اعمال مقررات یورو ۵ برای شماره گذاری این تاکسی‌ها به مراکز شماره گذاری ابلاغ شده که تاکسی‌های تولید شده امکان ارتقا استاندارد ندارند و در پارکینگ‌های ایران خودرو خاک می‌خوردند؛ چرا که همانطور که گفتم اصولا نمی توان سیستم فنی کل این خودروها را از اول تغییر داد! یعنی عملا یک کار نشدنی است.

سوال اصلی بعدی این است که با وجودیکه دولت در آذرماه سال 98 اعلام کرده بود که سال آینده خودروهای یورو 4 را پلاک نخواهد کرد؛ چرا باز هم خودروسازان خودروهایی با همان کیفیت یورو 4 را تولید کرده بودند و آیا برای اعمال فشار برای خودروهای یورو 4 در سال 99 این اقدام را انجام دادند ؟

این را باید از خود خودروسازان بپرسید! ما فقط به عنوان یک مشتری سفارش تعدادی خودرو داشتیم. این نهادهای نظارتی هستند که باید از خودروسازان در این موارد جواب بخواهند!

یعنی الان تکلیف راننده هایی که پول داده اند و تاکسی هایی نو را خریده اند چه می شود؟

برای حل این مشکل مکاتباتی با ذینفعان مختلف در دولت داشته‌ایم تا راه حلی برای رفع این مشکل پیدا شود. چون راننده های تاکسی پول خود را واریز کرده و الان خودرو به نام آنهاست؛ ولی در عمل این رانندگان خودرویی ندارند و ارتقا کیفیت خودروها هم به یک باره امکان پذیر نیست تا بتوان آنها را شماره گذاری کرد. البته در دیدار اخیر خود با رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، وی قول مساعد داد تا این مشکل را رفع کند. اجازه دهید بر این موضوع تاکید کنم که شهرداری تهران در اجرای الزامات زیست محیطی هیچ مشکلی ندارد، اما در بحث تاکسی‌های تولید شده باید به این نکته تأکید کنم که رانندگان تاکسی در این بازه زمانی، خودروی خود را اسقاط کرده و حتی شماره شاسی تاکسی نیز به نام آن‌ها حک شده و مالک تاکسی مشخص است. بنابراین باید هر چه سریعتر این تاکسی ها تعیین تکلیف شوند تا هم کمک حالی برای ناوگان خسته تاکسی پایتخت باشند و هم مالکان آنها برای تامین معاششان به مشکل برنخورند.خوشبختانه امروز معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست اعلام کرده که این تاکسی ها می توانند پلاک شوند که امیدواریم این امر هر چه زودتر اجرایی شود و رانند گان مالک تاکسی های یاد شده از سردرگمی نجات پیدا کنند.

به نکته خوبی اشاره کردید. الان رانندگان تاکسی که خودروهایشان را فروخته اند تا پولش را صرف خرید خودروهای جدید کنند، ولی در عوض چند ماهی است که بدون خودرو هستند، چطور کسب درآمد می کنند و خرج زندگیشان را در می آورند؟

حقیقت این است که بسیاری از مالکان تاکسی هایی که ماه هاست منتظر پلاک شدن هستند، برای پرداخت پول خودرو خود ماشین فرسوده شان را فروخته اند و دیگر وسیله ای برای کسب درآمد ندارند و برای همین؛ امروز برای تامین هزینه زندگیشان با مشکلاتی جدی مواجهند. یعنی جلوگیری از پلاک شدن تاکسی ها، برخی از رانندگان را به ورطه نیستی کشانده است! البته طرح ما، طرح کلید به کلید بود. یعنی قرار است همزمان با تحویل خودروهای نو، مالکان؛ خودروهای فرسوده را تحویل دهند ولی به هر حال تعداد زیادی از همکاران به خاطر اینکه دستشان تنگ بوده، زودتر ماشین هایشان را فروخته اند. در واقع رانندگان تاکسی های فرسوده در وضعیت بغرنجی قرار دارند. از سویی اگر بخواهند با تاکسی های فرسوده اشان در سطح شهر تردد داشته باشند، به خاطر اینکه این تاکسی‌ها شدیدا فرسوده هستند، موفق به اخذ معاینه فنی نمی‌شوند، بنابراین مجبورند خودرو خود را بیرون نبرند و کار نکنند یا هر روز توسط دوربین‌های پلیس جریمه شوند. از طرفی رانندگان تاکسی‌های فرسوده اگر بخواهند معاینه فنی دریافت کنند، باید هزینه‌های هنگفتی برای تعمیرات خودرویی متحمل شوند که عملا بعد از مدتی دیر یا زود باید اسقاط شود، بنابراین رانندگان این تاکسی‌ها برای امرار معاش واقعا مستأصل هستند.

الان هم طرح تعویض تاکسی های فرسوده همچنان ادامه دارد؟

فعلا خیر. اما این به معنای آن نیست که طرح متوقف شده است. یعنی بنا داریم اگر مشکلات و بروکراسی های اداری حل شود، تا پایان سال 99، بیش از 15 هزار تاکسی در پایتخت نوسازی شود.

اما اگر قرار باشد برای هر تاکسی شهرداری 50 میلیون تومان وام داده شود، برای چنین طرح تعویض گسترده ای، باید چیزی حدود 750 میلیارد تومان اختصاص داده شود. با این شرایط بد اقتصادی شهرداری؛ فکر نمی کنید برای تامین این بودجه با مشکل مواجه شوید و طرح دوباره متوقف شود؟

نه... چنین اتفاقی رخ نخواهد داد. ما پیش بینی های لازم را برای تامین این بودجه انجام داده ایم و نگرانی خاصی بابت این مساله نداریم.

موضوع بعدی به افزایش قیمت خودرو بر می گردد. همانطور که می دانید، در سال جدید شاهد افزایش قیمت خودرو توسط خودروسازان داخلی بودیم. در این شرایط، قصد ندارید وام نوسازی تاکسی ها را افزایش دهید؟

 این بستگی به تصمیم دولت در مورد استانداردهای زیست محیطی خودروها دارد. چرا که بسته به اینکه مقرر شود، تاکسی ها یورو 4 یا یورو 5 باشند، مسلما قیمت خودروها متفاوت خواهد بود. اما اگرقرار باشد قیمت خودروها بیشتر از قیمت پیش بینی شده باشد، انتظار داریم دولت هم در این فرآیند نوسازی پیش قدم شود و ما را کمک کند.