، ایران در یکی از مهم‌ترین دستاوردهای دیپلماسی چندجانبه خود طی سال‌های اخیر، در چهار کمیته محوری سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد ( یونسکو ) انتخاب شد.

این موفقیت در جریان برگزاری چهل‌وسومین کنفرانس عمومی یونسکو که از اوایل آبان در شهر سمرقند ازبکستان برگزار شد، به دست آمد.

در این انتخاب، جمهوری اسلامی ایران توانست کرسی عضویت در کمیته حقوقی (Legal Committee)، کمیته بین‌الدولی اخلاق زیستی (IBC)، کمیته استرداد اموال فرهنگی تصرف‌شده به‌صورت غیرقانونی (ICPRCP) و کمیته بین‌الدولی مدیریت دگرگونی‌های اجتماعی (MOST) را کسب کند.

این چهار نهاد در زمره مؤثرترین ساختارهای تصمیم‌ساز یونسکو به شمار می‌روند که وظیفه بررسی، پیشنهاد و اجرای سیاست‌های بنیادین در زمینه‌های اخلاق علمی، میراث فرهنگی و توسعه اجتماعی پایدار را بر عهده دارند.

موفقیت اخیر نتیجه تلاش هماهنگ کمیسیون ملی یونسکو در ایران، دستگاه دیپلماسی و دفتر نمایندگی کشور در پاریس بوده است. کارشناسان حوزه روابط علمی و فرهنگی این انتخاب را «نماد اعتماد جامعه بین‌المللی به ظرفیت علمی، تاریخی و فرهنگی ایران» ارزیابی می‌کنند.

محمدحسین ایمانی خوشخو، دبیر کل سابق کمیسیون ملی یونسکو، پیش‌تر بارها بر لزوم افزایش نقش کشور در فرآیندهای تصمیم‌سازی علمی جهان تأکید کرده بود؛ امری که اکنون در قالب چهار عضویت هم‌زمان تحقق یافته است.

کمیته حقوقی یونسکو، مسؤول بررسی انطباق مصوبات سازمان با حقوق بین‌الملل و به‌ویژه کنوانسیون‌های فرهنگی است؛ در حالی‌که کمیته بین‌الدولی اخلاق زیستی، چارچوب‌های اخلاقی پژوهش‌های علمی و زیست‌پزشکی را تنظیم می‌کند.

عضویت در کمیته استرداد اموال فرهنگی نیز برای ایران که ده‌ها پرونده باز در حوزه بازگرداندن آثار تاریخی دارد، اهمیتی استراتژیک دارد.

از سوی دیگر، کمیته MOST با هدف پیوند پژوهش‌های اجتماعی با سیاست‌گذاری در حوزه توسعه پایدار عمل می‌کند و ایران می‌تواند از این بستر برای ارائه تجارب خود در زمینه عدالت اجتماعی و حکمرانی فرهنگی بهره گیرد.

کنفرانس عمومی یونسکو روز پنج‌شنبه ۲۲ آبان پس از دو هفته بحث و تبادل نظر با حضور بیش از ۱۹۰ کشور به کار خود پایان داد.

رأی‌آوری ایران در هر چهار کمیته با اجماع کشورهای عضو صورت گرفت؛ امری که نشان‌دهنده موفقیت تعامل چندجانبه و دیپلماسی فرهنگی ایران در ساختار سازمان ملل متحد است.