، سیدحسن حسینی، معاون استاندار و فرماندار ویژه شهرستان مشهد و رئیس شورای فرهنگ عمومی شهرستان‌ها که به نمایندگی از فرمانداران استان در اجلاسیه شورای فرهنگ عمومی سخن می‌گفت؛ اظهار داشت: برای اثرگذاری بیشتر در جامعه امروز، باید قالب‌های فرهنگی و هنری را به‌گونه‌ای طراحی کرد که در عین جذابیت و مخاطب‌پسند بودن، مبتنی بر ارزش‌های متعالی دینی و ملی باشد. به تعبیر زیبا و عالمانه مقام معظم رهبری، فعالیت فرهنگی نباید عوامانه جلوه کند، بلکه باید با تفکر، عمق و ظرافت همراه باشد تا بر دل‌ها بنشیند.

فرماندار ویژه مشهد تأکید کرد: جلسات شوراهای فرهنگ عمومی شهرستان‌ها باید بر اساس اولویت‌های فرهنگی استان برگزار شود تا از موازی‌کاری و تکرار در تصمیم‌گیری‌های فرهنگی جلوگیری شود.

حسینی با بیان اینکه فرهنگ عمومی زمانی شکوفا می‌شود که بر پایه همکاری و همفکری جمعی شکل گیرد، اظهار کرد: همه اعضای شوراهای فرهنگ عمومی باید با تکیه بر ارزش‌های مقدس و باورهای مشترک، در مسیر حل مسائل فرهنگی جامعه حرکت کنند و از هیچ کوششی در این زمینه فروگذار نکنند.

وی در بخش دیگری از سخنان خود به‌عنوان نماینده فرمانداران استان چند نکته اجرایی را یادآور شد و گفت: نخست، برگزاری منظم جلسات شوراهای فرهنگ عمومی شهرستان‌ها از سوی فرمانداران باید با دقت و پیگیری انجام شود؛ دوم، ابلاغ به‌موقع مصوبات شوراها از سوی فرمانداران به دستگاه‌های اجرایی شهرستان ضروری است؛ سوم، حضور فعال و منظم اعضای شورا در جلسات و رعایت نظم جلسات اهمیت ویژه‌ای دارد؛ چهارم، هماهنگی فرمانداران در برگزاری جلسات ماهانه شوراها باید مورد توجه جدی قرار گیرد؛ و پنجم، دستورکارهای جلسات بر اساس اولویت‌های فرهنگی استان تنظیم و پیگیری شود.

یوسف امینی معاون فرهنگی و مطبوعاتی اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی در این اجلاسیه با اشاره به اهمیت جایگاه شورای فرهنگ عمومی در سیاست‌گذاری فرهنگی کشور بیان کرد: در وظایف شورای فرهنگ عمومی، موضوعاتی چون تحلیل، رصد و ارزیابی دائمی فرهنگ عمومی جامعه به عنوان مأموریت‌های اصلی تعریف شده است. این شورا باید همواره ناظر و ارزیاب تحولات فرهنگی جامعه باشد تا بتواند برای تقویت ارزش‌ها و هویت فرهنگی برنامه‌ریزی مؤثر انجام دهد.

معاون فرهنگی و مطبوعاتی اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی تأکید کرد: در بیانات و فرمایشات رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز بارها بر ضرورت توجه ویژه به فرهنگ عمومی تأکید شده است و ایشان فرهنگ را زیربنای همه فعالیت‌های اجتماعی و اقتصادی دانسته‌اند. بر همین اساس، فعالیت شوراهای فرهنگ عمومی باید به گونه‌ای باشد که پیوند میان سیاست‌های فرهنگی و نیازهای واقعی جامعه تقویت شود.

وی ضمن قدردانی از اعضای حقیقی و حقوقی شوراهای فرهنگ عمومی شهرستان‌ها، فرمانداران، ائمه جمعه، اصحاب رسانه و فعالان فرهنگی استان ادامه داد: زحمات و تلاش‌های این افراد در طول سال، بخش مهمی از پویایی فرهنگی استان را رقم می‌زند و برگزاری این اجلاسیه فرصتی است تا ضمن مرور اقدامات انجام‌شده، راهکارهای مؤثر برای ارتقای فرهنگ عمومی در سطح استان و کشور بررسی شود.

امینی امیدواری کرد: نتایج این اجلاسیه بتواند به‌عنوان گامی در مسیر هم‌افزایی بیشتر دستگاه‌های فرهنگی، منجر به تصمیمات مؤثرتر در جهت اعتلای فرهنگ عمومی و تقویت انسجام اجتماعی در استان خراسان رضوی شود.

در ادامه جابر آفریدون، رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی تایباد و دبیر شورای فرهنگ عمومی شهرستان‌ها نیز با بیان اینکه مجموعه شوراهای فرهنگ عمومی در شهرستان‌های خراسان رضوی از ظرفیت‌های ارزشمند و ساختارهای مؤثری برخوردارند، افزود: وجود ارتباطات گسترده بین‌بخشی میان اعضای شورا، حضور جامعه نخبگانی در کنار مدیران اجرایی، و وجود نیروهای دغدغه‌مند و دلسوز از جمله نقاط قوت این شوراهاست. 

وی افزود: همین تعامل و هم‌فکری موجب شده است که شوراهای شهرستانی بتوانند ایده‌های نو و خلاقانه‌ای را برای ارتقای فرهنگ عمومی و بهره‌گیری از ظرفیت تشکل‌های مردمی در حوزه‌های فرهنگی، هنری و رسانه‌ای ارائه کنند.

دبیر شورای فرهنگ عمومی شهرستان‌ها با اشاره به برخی چالش‌ها در مسیر فعالیت شوراها، تصریح کرد: عدم وجود راهکارهای عملیاتی مشخص برای هماهنگی دستگاه‌های شهرستانی و جلوگیری از موازی‌کاری در شوراها و کمیته‌های فرهنگی، یکی دیگر از آسیب‌هایی است که نیازمند توجه جدی مدیران است. همچنین تشکیل‌نشدن منظم کمیته‌های ذیل شورای فرهنگ عمومی، در برخی شهرستان‌ها باعث تضعیف روند اجرای مصوبات شده است.

آفریدون با اشاره به برخی چالش‌های کلان فرهنگی در سطح استان گفت: شکاف نسلی و تفاوت عمیق در سبک زندگی نسل جدید، به‌ویژه در پی گسترش فناوری‌های نو و فضای مجازی، از مهم‌ترین دغدغه‌های امروز شوراهای فرهنگی است. این مسئله موجب بروز پدیده‌های نوظهور اجتماعی شده که باید با برنامه‌ریزی علمی و به‌روز به آن‌ها پاسخ داد.

وی ادامه داد: تغییرات پی‌درپی مدیران در بازه‌های زمانی کوتاه‌مدت، نبود آمار دقیق در حوزه فرهنگی، و ضعف در تحلیل داده‌ها از جمله چالش‌هایی است که مانع تصمیم‌گیری‌های مؤثر در حوزه فرهنگ عمومی می‌شود.

رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی تایباد در بخش پایانی سخنان خود به ارائه راهکارهایی برای ارتقای عملکرد شوراهای فرهنگی پرداخت و گفت: استفاده از ظرفیت قشر دانشجو برای شناخت بهتر مسائل فرهنگی و اجتماعی نسل جدید، تهیه شناسنامه فرهنگی شهرستان‌ها، تقویت دبیرخانه‌های شورا به لحاظ اعتباری و نیروی انسانی، و ارزیابی منظم عملکرد فرهنگی دستگاه‌ها بر اساس شاخص‌های مشخص از جمله پیشنهادات ارائه‌شده از سوی شوراهای شهرستان‌هاست.

وی افزود: توجه به توانمندسازی اعضای شورا به‌ویژه مدیران اجرایی، استمرار در تشکیل جلسات و کمیته‌های تخصصی، و هم‌افزایی میان دستگاه‌ها می‌تواند به شکل چشمگیری در تحقق اهداف فرهنگی استان و کشور مؤثر باشد.

حجت‌الاسلام سیدقاسم یعقوبی، امام جمعه و رئیس شورای فرهنگ عمومی شهرستان نیشابور بر ضرورت اهتمام جدی فرمانداران به حضور فعال و اجرای مصوبات شوراهای فرهنگ عمومی تأکید کرد و گفت: مصوبات این شورا زمانی اثرگذار خواهد بود که مورد حمایت و پیگیری مدیران اجرایی شهرستان‌ها قرار گیرد.

وی به نمایندگی از ائمه جمعه و رؤسای شوراهای فرهنگ عمومی شهرستان‌ها، در اجلاسیه شوراهای فرهنگ عمومی با بیان اینکه تفاوت‌های قومی و قبیله‌ای وسیله‌ای برای شناخت و تعامل بشر است، گفت: راهبرد همه تعامل‌ها باید بر پایه تقوا باشد و در تصمیمات شورای فرهنگ عمومی نیز باید به این قله نگاه کنیم که هر تصمیم تا چه میزان می‌تواند جامعه را به سمت پاکی، رشد و تعالی اسلامی و انسانی هدایت کند.

وی در ادامه افزود: در نیشابور نیز در هفت ماه گذشته چهار جلسه برگزار شد که حاصل آن ۲۸ مصوبه در موضوعات مختلف فرهنگی و اجتماعی بود. از جمله مصوبات شاخص شورای فرهنگ عمومی نیشابور می‌توان به تشکیل گروه نظارت بر برنامه‌های موسیقی سنتی، تئاتر، نمایش و کنسرت‌ها و تصویب آیین‌نامه نظارت بر نحوه برگزاری این برنامه‌ها اشاره کرد تا محتوای آنها، شکل اجرا و شرایط پیرامونی تحت نظارت شورای فرهنگ عمومی باشد.

یعقوبی ادامه داد: شناسنامه هویتی شهرستان‌ها از دیگر طرح‌های فرهنگی مصوب شورای فرهنگ عمومی نیشابور است که با همکاری اساتید حوزه و دانشگاه تدوین و به تصویب رسیده است. این طرح فرهنگی ارزشمند، بیانگر هویت و ویژگی‌های فرهنگی و تمدنی هر شهرستان است و می‌تواند مبنای تصمیم‌گیری‌های آینده در حوزه فرهنگ قرار گیرد.

وی همچنین درباره جایگاه حقوقی شوراهای فرهنگ عمومی افزود: ضروری است مصوبات شوراها دارای پشتوانه اجرایی مشخص باشند تا در صورت عدم اجرای تصمیمات، مسیر قانونی پیگیری وجود داشته باشد. در این زمینه انتظار داریم ریاست شورا و استاندار خراسان رضوی سازوکاری دقیق برای تقویت ضمانت اجرای مصوبات شوراها تعیین کنند.

یعقوبی یکی دیگر از چالش‌های شوراها را نبود بودجه مستقل دانست و تصریح کرد: به دلیل نبود اعتبارات مشخص برای شوراهای فرهنگ عمومی، معمولاً طرح‌های سبک و کم‌هزینه در اولویت قرار می‌گیرد، در حالی که اگر بودجه‌ای پایدار وجود داشته باشد، می‌توان پروژه‌های فرهنگی بزرگ و تحول‌زا در سطح شهرستان‌ها اجرا کرد؛ از جمله طرح‌های مرتبط با احیای مسیر فرهنگی سفر امام رضا(ع) در نیشابور.