، محمد نعمت نژاد با بیان اینکه روان‌آب‌ها نقش مهم و پیچیده‌ای در محیط زیست و منابع آبی دارند، اظهار کرد: بخش عمده‌ای از خسارت‌ها و تخریب‌های ناشی از روان‌آب‌ها نتیجه دخالت‌های انسانی در طبیعت است. رودخانه‌ها همچون رگ‌های بدن زمین هستند و جریان روان‌آب‌ها اگر به درستی مدیریت نشود، می‌توانند منجر به خسارت‌های مالی و جانی شود.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی افزود: حوزه‌های آبخیز از خط راس ارتفاعات شروع شده و بارندگی‌ها در این مناطق به صورت روان‌آب در مسیرهای طبیعی حرکت می‌کنند. برای کنترل سیلاب‌ها و کاهش خسارت‌ها بهترین اقدام انجام آبخیزداری و آب‌خوان‌داری در بالادست‌های حوزه‌های آبریز است. این اقدامات نه تنها از تجمع غیرطبیعی آب جلوگیری می‌کند، بلکه به تقویت ذخایر آب زیرزمینی نیز کمک می‌کند، به ویژه در شرایطی که برداشت از آبخوان‌ها با چاه‌ها افزایش یافته است.

وی خاطرنشان کرد: در حوزه آبخیزداری و آبخوان‌داری، همکاری سازمان‌های جهاد کشاورزی و منابع طبیعی بسیار حیاتی است. با اجرای سازه‌های کوچک و بزرگ، کنترل سیلاب‌ها ممکن می‌شود و از خسارت‌های احتمالی جلوگیری خواهد شد.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی همچنین به نقش سازه‌های بزرگ‌تر مانند سدها اشاره کرد و افزود: براساس مطالعات فنی و اقتصادی وزارت نیرو و شرکت آب منطقه‌ای، سازه‌های بزرگ‌تر مانند سدها طراحی و احداث می‌شوند.

نعمت‌نژاد افزود: مدیریت منابع آب در حوضه‌های آبریز به رعایت حق‌آبه‌ها و شرایط زیست‌محیطی بسیار حساس است. به ویژه در حوضه کشف‌رود که از قوچان آغاز و به حریم‌ رود ختم می‌شود، چهار محدوده مطالعاتی و آبخوان اصلی وجود دارد. آب خروجی از هر یک از این آبخوان‌ها به حوزه‌های پایین‌دست منتقل می‌شود. بنابراین نمی‌توان برداشت بی‌رویه در بالادست داشت؛ چرا که این امر موجب آسیب به آبخوان‌های پایین‌دست می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: در این راستا باید پروتکل‌های دقیق بین‌المللی با کشورهای همسایه رعایت شود، زیرا حوضه‌های آبریز اغلب فراتر از مرزهای سیاسی امتداد دارند و آب‌ها به صورت مشترک مدیریت می‌شوند.

نعمت نژاد به سد شوریجه به عنوان یکی از پروژه‌های کلیدی استان اشاره کرد و افزود: سد شوریجه، بخشی از آب مازاد سرریز شده از سایر سدهای منطقه مانند طرق، کارتر، ارداک، دولت‌آباد و استیل را کنترل می‌کند. این سد با هدف افزایش بهره‌برداری از منابع آبی و جلوگیری از هدررفت طراحی شده است تا چرخه بهره‌برداری از منابع آب منطقه بهبود یابد.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی افزود: بهره‌برداری از سازه‌ها باید با رعایت کامل حق‌آبه ذی‌نفعان پایین‌دست و حفظ تعادل زیست‌محیطی انجام شود تا از آسیب به آبخوان‌ها و اکوسیستم‌های وابسته جلوگیری شود.

وی همچنین به موضوع تصفیه‌خانه‌های شهر مشهد اشاره کرد و گفت: در حاشیه رودخانه کشف‌رود، حدود پنج تصفیه‌خانه با ظرفیت اسمی حدود ۲۵۰ میلیون مترمکعب وجود دارد که در حال حاضر حدود ۷۰ میلیون مترمکعب پساب تولید می‌کنند. بازچرخانی پساب یکی از پروژه‌های موفق شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی است که منجر به تامین منابع جدید آب بدون افزایش برداشت از منابع زیرزمینی شده است.

نعمت‌نژاد تاکید کرد: استفاده از پساب تصفیه شده به عنوان منبع جایگزین در مصارف کشاورزی و صنعتی باعث کاهش فشار بر منابع آب زیرزمینی شده است. نمونه بارز این موضوع سد طرق است که پساب تصفیه شده توانسته حقابه ۱۲۰ میلیون مترمکعبی را جایگزین کند و این امر مورد تایید وزارت نیرو نیز قرار گرفته است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی خاطرنشان کرد: انتقال و جایگزینی پساب در سه منطقه زون غرب دشت مشهد انجام می‌شود تا از حفاری چاه‌های جدید جلوگیری شود و در عین حال منابع آب برای مصارف شرب و کشاورزی حفظ شود. چشم‌انداز تامین آب شرب، صنعتی و کشاورزی در استان برای سال‌های آینده امیدوارکننده است.

وی بیان کرد: این اقدامات سبب ایجاد چشم‌انداز تامین آب شرب، صنعتی و کشاورزی در استان برای سال‌های آینده است. امیدواریم تا سال ۱۴۲۰ بتوانیم به اهداف تعیین شده در زمینه مدیریت پایدار منابع آب دست پیدا کنیم. مدیریت جامع و علمی حوضه‌های آبریز، حفظ تعادل بین نیازهای انسانی، محیط زیست و استفاده بهینه از فناوری‌های نوین، تنها راه حفظ منابع آبی استان و جلوگیری از بحران‌های آبی است.