به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری موج، حضرت علی (ع) ملقب به اسدالله (شیرخدا) امیرمومنان و پسر عموی عظیم الشان پیامبر اسلام می باشند. امام علی (ع) در روز جمعه ۱۳ رجب سال عام الفیل  یعنی ۱۰ سال قبل از بعثت و ۲۳ سال بعد از هجرت پیامبر (ص) در مکه مکرمه چشم  به جهان گشودند.

 

زندگی نامه امام علی

پدر ایشان عبدالمطلب از خانواده ی بنی هاشم و مادر ایشان فاطمه بنت اسد که ایشان نیز از خانواده ی بنی هاشم می باشند. حضرت علی (ع) اولین فرزند هستند که پدر و مادر هر دو از خانواده ی بنی هاشم می باشند.

مروت و جوانمردی، شجاعت و مردانگی از فضایل برجسته ی بنی هاشم است که این فضایل بصورت برجسته در حضرت علی (ع) یه صورت عالی نمایان است.

 

ولادت امام علی(ع)

زمانی که فاطمه بنت اسد درد زایمان گرفت به سمت مسجد الحرام رفت و به دیوار خانه کعبه تکیه داد و این چنین گفت:

“بارالها من به تو و پیامبران و کتابهایی که از طرف تو نازل می شود و به جدم ابراهیم سازنده ی خانه کعبه . ایمان کامل دارم. به پاس احترام این خانه ی مقدس و کودکی که در رحم دارم تولد این کودک را بر من آسان بفرما.”

لحظاتی بعد گذشت که دیوار جنوب شرقی کعبه در مقابل عباس بن عبدالمطلب و یزید بن تعف  شکاف برداشت و فاطمه بنت اسد وارد خانه کعبه شد و دیوار بسته شد.

فاطمه سه روز در خانه کعبه بود و در آنجا نوزاد خود را به دنیا آورد و همان دیوار نیز مجدد شکافته شد و فاطمه از آنجا خارج شد و طبق پیامی که از غیب شنیده بود نام نوزاد را "علی" گذاشت. 

 

زندگی نامه امام علی(ع)

حضرت علی (ع) تا سه سالگی نزد پدر و مادر و بصورت غیر مستقیم تحت تعلیم پیامبر (ص) بودند تا اینکه خشکسالی عجیبی در مکه شروع شد.
و با توجه به اینکه ابوطالب عموی پیامبر، با داشتن چند فرزند با هزینه های سنگین روبه رو شده بود، پیامبر (ص) با مشورت عموی خود عباس توافق کردند که هر کدام یک فرزند را با خود ببرند تا زندگی ابوطالب آسانتر شود و راحت تر امرار معاش کنند. بر همین اساس عباس جعفر را و پیامبر (ص) علی (ع) را به خانه خود برد.

 

بیشتر بخوانید:

اعمال شب بیست و یکم ماه رمضان چیست؟/ تاکید بر ذکر صلوات

فضیلت شب قدر و احیای آن / علت مخفی بودن شب قدر

چرا معاویه در زیارت عاشورا لعن شده است؟

حرم امیرالمومنین(ع) در آستانه شب‌های قدر و شهادت آن حضرت سیاه‌پوش شد + فیلم

 

کودکی امام علی (ع)

حضرت علی (ع) تا 3 سالگی نزد پدر و مادرش بسر برد و پیامبر اکرم (ص) وی را از بدو تولد تحت تربیت غیرمستقیم خود قرار داد. تا آن که خشکسالی عجیبی در مکه واقع شد و ابوطالب عموی پیامبر، با چند فرزندی که داشت با هزینه سنگین زندگی روبرو شد.

رسول اکرم (ص) با مشورت عموی خود عباس توافق کردند که هر یک از آنان فرزندی از ابوطالب را به نزد خود ببرند تا گشایشی در کار ابوطالب باشد. عباس، جعفر را و پیامبر (ص)، علی (ع) را به خانه خود بردند.

 

اولین یار پیامبر (ص)

از فضیلت های برجسته امام علی (ع) سبقت گرفتن در کار های خیر بود و اولین مردی که به پیامبر ایمان آورد. زمانی که پیامبر (ص) از غار حرا برگشتند جریان وحی و دعوت پنهان را به علی (ع) بازگو کرد . و ایشان هم ایمان آوردند و در تمام لحظات یار و همراه  دلسوز پیامبر  بودند.

پس از سه سال دعوت مخفیانه پیامبر به اسلام ، ایشان تصمیم گرفتند تا خویشان و نزدیکان خود را به ضیافتی دعوت کنند و در آن مجلس خویشان خود را به دین اسلام دعوت کنند و در آن ضیافتی که ترتیب داده بودند از خویشان خود سوال کردند: “آیا کسی هست که مرا یاری کند و وصی و جانشین من باشد ؟

پیامبر(ص) این سوال را سه مرتبه پرسیدند و هر سه مرتبه علی(ع) دست خود را بلند میکرد و در پایان از جای خود برخاست و گفت: " ای پیامبر خدا! من تو را در این راه یاری می‌کنم."

سپس پیامبر (ص) رو به خویشان و نزدیکان خود کردند و فرمودند: "ای خویشاوندان و بستگان من! بدانید که علی (ع) برادر و وصی و خلیفه پس از من در میان شماست"

ازدواج حضرت علی(ع)

در سال های اول تا سوم هجری  پیامبر (ص) حضرت فاطمه را به عقد حضرت علی (ع) در آوردند.

یکی از شاخصه های مهم این ازدواج تعیین مهریه است. 

خست: لزوم مهریه و اهمیت آن. 

دوم: پرهیز از زیاده روی و افراط در حجم مهریه.

همسرداری حضرت فاطمه(س) بهترین الگو برای زنان مسلمان است. شیوه رفتار با همسر برای یک زن در زندگی آن قدر مهم است که حضرت علی(ع) می فرماید: "جهاد زن، خوب شوهرداری کردن است."

از ویژگی های مهم حضرت فاطمه(س) این بود که ایشان بهترین یار و یاور شوهرش حضرت علی(ع) در اجرای احکام و فرمان های الهی بود به طوریکه یک روز پیامبر(ص) از علی(ع) پرسید : همسرت را چگونه یافتى؟ و علی(ع) پاسخ گفت: نِعْمَ الْعَوْنُ على‌ طاعَةِ اللَّهِ (بهترین یار و یاور براى اطاعت و بندگى خدا)

 

فرزندان حضرت علی(ع)

نخستین فرزند امام علی (ع) و حضرت فاطمه(س) در نیمه ماه مبارک رمضان سال سوم هجری به دنیا آمد که نامش را "حسن(ع)" گذاشتند. و فرزند دوم آنها یعنی امام "حسین(ع) " که در سوم شعبان سال چهارم هجری به دنیا آمد می باشد. 

از مهم‌ترین و آشکار ترین درسهای زندگی بانوی بزرگ اسلام حضرت فاطمه زهرا(س) دفاع ایشان از حریم ولایت امیرمومنان علی(ع) و خطبه فدکیه آن حضرت است. که سرانجام آن حضرت در راه دفاع از ولایت مجروح شده، و نوزادش محسن(ع) را سقط کرده و به شهادت رسیدند.

ساده زیستی، پرهیز از تجملات، جهیزیه ی مختصر، مهریه اندک، استفاده از حداقل امکانات برای زندگی ساده از نکات بارز آن بانوی بزرگ اسلام می باشد که هر زنی برای داشتن زندگی سالم  می تواند به زندگی آن حضرت رجوع کند و از نکات زندگی استفاده کند. از نکات دیگر تربیتی ایشان اجرای عدالت در بین کودکان بود. روزی حسنین(ع) در حضور پیامبر(ص) کشتی گرفتند. در این میان فاطمه(س) شنید که پدر بزرگوارشان، امام حسن را به پیروزی بر امام حسین تشویق می کنند. حضرت فاطمه (س) از این نوع رفتار پیامبر(ص) اظهار تعجب کردند. پیامبر فرمودند: من حسن را تشویق می کنم و دوستم جبرئیل حسین را تشویق می کند.

حدیث " من کنت مولاه فهذا …"

پیامبر در سال دهم هجری پس از اتمام حج در راه برگشت به منطقه ای به نام "غدیر خم"رسیدند. دستور دادند تا در این مکان توقف کنند و فرمودند که به کاروان هایی که جلوتر هستند دستور دهند برگردند و آن هایی که عقب تر هستند خود را برسانند.

بعد از نماز ظهر بر منبری که از جهاز های شتر بودند رفتند و فرمودند: ای مردم نزدیک است که من دعوت حق را لبیک گویم و از میان شما بروم. در مورد من چه فکر می کنید؟

گفتند: یا رسول الله شما دین خدا را تبلیغ کردین. و گواهی می دهیم که شما پیامبر خدا هستید. سپس پیامبر دست علی (ع) را بالا گرفتند و فرمودند" ای مردم! هر کس من مولا و رهبر او هستم، علی هم مولا و رهبر اوست. (مَنْ کُنْتُ مَوْلاهُ فَهذا عَلِىٌّ مَوْلاهُ …)" و این جمله را سه بار تکرار فرمودند. بعد مردم این انتخاب را به حضرت علی (ع) تبریک گفتند و با ایشان بیعت نمودند. زندگینامه امام علی

 

فراموشی غدیر

بعد از رحلت پیامبر مردم غدیر خم را فراموش و ایشان را از خلافت منع کردند و به مدت ۲۵ سال ایشان سکوت کردند در نهایت پس از کشته شدن خلیفه سوم در ذی الحجه سال ۳۵ هجری قمری در مدینه (یعنی در سن ۵۸ سالگی امام علی (ع)، مردم با آن حضرت (ع) بیعت کردند و ایشان را به خلافت ظاهری برگزیدند.

امام علی (ع) در شب بیست و یکم ماه رمضان و در سن ۶۳ سالگی، پس از سال ها خدمت به دین خدا، مردم و برای سعادت بشریت و تحمل مظلومانه رنج ها، مصائب، بی‎مهری‎ها و پیمان‎شکنی‎ها، به فیض شهادت رسیدند قبر  شریف و نورانی آن امام همام در نجف اشرف، زیارتگاه شیعیان و ارادتمندان آن حضرت (ع) می‌باشد.

 

کنیه‌های حضرت علی (ع)

کنیه‌های حضرت علی بن ابی‌طالب (ع) عبارتند از ابوالحسن، ابوالحسین، ابوالسبطین، ابوالریحانتین، ابوتراب و ابوالائمه.

همچنین در منابع القاب و صفات متعددی برای ایشان برشمرده شده است از جمله: امیرالمؤمنین، یعسوب الدین والمسلمین، حیدر، مرتضی، قسیم النار و الجنة، صاحب اللواء، صدّیق اکبر، فاروق، مبیر الشرک والمشرکین، قاتل الناکثین والقاسطین والمارقین، مولی المؤمنین، شبیه هارون، نفس الرسول، أخو الرسول، زوج البتول، سیف اللّه المسلول، امیر البررة، قاتل الفجرة، ذوالقرنین، هادی، سید العرب، کشّاف الکرب، داعی، شاهد، باب المدینة، والی، وصی، قاضی دَین رسول اللّه، منجز وعده، النبأ العظیم، الصراط المستقیم و الأنزع البطین .

حیدر

در برخی روایات یکی از نام‌های امام علی (ع) «حیدر» معرفی شده است. یکی از آن روایات، روایتی است که داستان جنگ خیبر را نقل می‌کند. بر اساس این روایت امام علی (ع) هنگام مواجهه با مرحب (پهلوان یهودیان خیبر) خود را به نام «حیدر» معرفی می‌کند. در زبان عربی حیدر به معنای «شیر» (نماد شجاعت و شکست ناپذیری) است.

امیر - امیر المومنین

تخفیف یافته این لقب به صورت امیر، به عنوان یکی از اسامی بسیار رایج در میان شیعیان به ویژه ایرانیان است که از بسامد بالایی هم برخوردار است.

امیر المومنین یعنی فرمانروای مؤمنان و از مشهورترین و زیباترین القاب حضرت علی (ع) است و استفاده این لقب برای هیچ کس غیر از خود امام علی (ع) جائز نیست. وجه تسمیه این نام شهرت مسلم آن حضرت در مقامات معنوی و عبادی است. در روایات بسیاری می‌بینیم که از ایشان به عنوان یک زاهد عابد و متقی یاد می‌شود، از این رو در میان تمام مؤمنان جایگاه برتری دارند و این لقب گویای این برتری است.

سلیم بن قیس می‌گوید پیغمبر خدا (ص) چهل تن از عرب و چهل تن از غیر عرب را جمع کرد و آنان بر علی (ع) به عنوان امیر المومنین سلام کردند و سپس به آنان گفت: شما را گواه می‌گیرم که علی برادر من و وزیر من و وارث من و خلیفه من در میان امتم و وصی من و ولی هر مؤمنی پس از من است، سخن او را بشنوید و او را فرمان‌برداری کنید.

ابوتراب

در باره اطلاق ابو تراب به امام علی (ع) و اینکه این کنیه را پیامبر (ص) به او داده است اتفاق نظر هست.

اسد

در میان شیعیان از آن رو که یادآور شخصیت شیرسان امام است، کاربرد فراوان دارد. اسدالله و فارسی شده آن به صورت شیرخدا در اشعار فارسی هم دارای نمونۀ است

ولی

ماجراهای مربوط به ولایت امیرالمومنین بسیار هستند. اما این نام ولی بود که در نهایت تنها بر امام علی (ع) خوش نشست. علت انتخاب این لقب برای امیرالمومنین ولایت جامع و کامل ایشان بر مخلوقات خداوند است و نشان دهنده این است که صاحب این نام در زمینه‌های بسیاری بر دیگران برتری دارد.

ارمیا

بنا بر قول مشهور ارمیا اسمی عبری است و نام یکی از پیامبران بنی اسرائیل (حدود ۶۵۰-۵۷۰ پیش از میلاد) در معنی آن گفته شده به معنی برگزیده شده یا بزرگ داشته شده از سوی خداست؛ همچنین نقل شده لقب حضرت خضر نبی و لقب حضرت علی (ع) است که ما مأخذ و سندی برای این حرف نیافتیم.

ایلیا

ایلیا نام علی بن ابیطالب (ع) است در تورات است.

فاروق

فاروق از القاب امام علی (ع) به معنای جدا کننده حق از باطل است. براساس منابع شیعه، پیامبر اسلام (ص)، امام علی (ع) را فاروق نامیده است.

مرتضی

مرتضی نامی عربی برای مردان است که به معنای پسندیده، بخشاینده و گزیده است و از الباب حضرت علی (ع) است.

مختار

مختار یعنی آنکه در انجام دادن یا انجام ندادنِ کاری آزاد است، صاحب اختیار در مقابل مجبور؛ همچنین این اسم از القاب حضرت علی (ع) می‌باشد.

 

شهادت امام على (علیه السلام)

درست زمانی که امام در تدارک سپاهی برای رفتن به صفین بود، در صبحگاه نوزدهم ماه مبارک رمضان سال ۴۰ به دست شقی ترین انسانها، عبدالرحمان بن ملجم مرادی مجروح و سه روز بعد در ۲۱ رمضان به شهادت رسید. منابع از همکاری سه تن از خوارج برای کشتن سه نفر یعنی امام، معاویه و عمرو بن عاص سخن گفته و از نقش زنی به نام قطام نیز یاد کرده اند. این مطالب با اینکه در کتاب های تاریخی آمده و ناچار از پذیرش آنهاییم، قدری داستانی می نماید.

ابن ملجم از خوارج بود که نسبت به امام نگاهی بسیار منفی داشتند؛ دیدگاهی که تا دهه های اول قرن بیستم در میان خوارج وجود داشت، اما اکنون سعی می کنند خود را از آن واقعه بپیرایند.

به هر روشی، گفته شده که ابن ملجم آن شب را در خانه اشعث بن قیس گذراند. ممکن است که وی غیر مستقیم از سوی اشراف کوفه – که به معاویه دل بسته بودند – تحریک شده باشد، اما خود تصور کند که به عنوان یک خارجی معتقد به این اقدام دست زده است.

روایات متعدد بیانگر آن است که امام در مدخل ورودی مسجد (در درون مسجد) مورد حمله ابن ملجم قرار گرفته است. در نقلی از میثم تمار آمده است که امام نماز صبح را آغاز کرد و پس از خواندن یازده آیه از سوره انبیا به شهادت رسید. متقی هندی نیز آورده است که ابن ملجم زمانی ضربت خود را فرود آورد که امام سرش را از سجده برداشت. نقل دیگری از ابن حنبل که همان را ابن عساکر نیز روایت کرده، گواه همین مدعاست. زمانی که امام ضربت خورد، فریاد برآورد: «فزتُ وربّ الکعبه: به خدای کعبه رستگار شدم.»

ابن ابی الدنیا نقل نموده که امام در آغاز شب بیست و یکم رمضان ، در حالی که مشغول گفتن «لا اله الا الله» بود و آیه «فمن یعمل مثقال ذره خیراً یره و من یعمل مثقال ذره شراً یره» را می خواند، به دیدار معبود شتافت. بر پایه نقلی دیگر، پس از شهادت امام، حسنین (علیهما السلام) ، محمد بن حنفیه،عبدالله بن جعفر و تنی چند از اهل بیت، آن حضرت را شبانه در خارج کوفه (جایی که بعدها نجف نامیده شد) پنهانی دفن کردند. این کار برای آن بود که خوارج یا دیگران (بنی امیه) قبر امام را نبش نکنند.

واقدی گوید: خلافت امام چهار سال و هشت ماه و بیست و نه روز بوده است. براساس روایت امام باقر (علیه السلام) سن امام به هنگام شهادت ۶۳ سال بوده است.