به مناسبت سالروز بزرگداشت حمید سبزواری؛
حمید سبزواری، شاعر شاعرانه‌های انقلاب/ جلوه‌های پایداری و مقاومت در شعر سبزواری
حمید سبزواری، شاعر متعهد، باورمند و انقلابی این سرزمین است که با عزمی استوار به ثبت مجاهدت‌های رزمندگان اسلام در هشت سال دفاع مقدس پرداخت و آثار ارزشمندی از خود به یادگار گذاشت.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری موج، ادبیات مقاومت و پایداری یک گونه مهم ادبی است که در تمامی برهه‌ها کم وبیش حضور داشته است و اگـر بخواهیم برای این نوع ادبی پیشینه یا قدمتی دیرینه در نظر بگیریم، باید گـفت که این نوع ارزشمند ادبی، سابقه‌ای به قدمت تمدن بشری دارد و در هر زمانی، متناسب با شرایط و موقعیت آن جلوه‌‌گر می‌شده اسـت.
شعرا در دوران انقلاب اسلامی و دفاع مـقدس که به عنوان مهم ترین مبلغان فرهنگی و راوی شکست‌ها و پیروزی‌ها بودند، به شعرشان رنگ و بـوی خاص دادند؛ یعنی شعر اینان ، آیینه تمام نمایی برای تـشویق و تهییج مخاطبان و دفاع از حریم وطن و مقاومت در برابر جور و ستم متجاوز شد. یکی از این شعرای انقلابی، حمید سبزوای است که شعرش در دوران پیروزی انقلاب اسلامی و در ایام دفاع مقدس، شورانگیز و افتخارآفرین بود و در شعرش به انتقاد از دستگاه جور می‌پرداخت و همگان را علیه ظلم و ستم بر می‌انگیخت .
سیر زندگی حمید سبزواری
حسین ممتحنی، متخلص به حمید و مشهور به حمید سبزواری در سال ١٣٠4 در شهر سـبزوار چشم به جهان گشود. حمید سبزواری اصول و فنون شاعری را از پدر خود آموخت . در همان عنفوان کودکی و اوان دولت زنـدگانی در ماه محرمی جریان شهادت حضرت علی اصغر را به شعر در آورد و بسیار مورد تشویق پدر قرار گرفت از این زمان، شعر گفتن را به طور جدی آغاز کرد و در همان بدایت راه شعر و یشاعری، به دلیل روحیه آزادگی و ظـلم ستیزی که داشت ، به مبارزه با رژیم پهلوی پرداخت و طبع شعری و قریحه سرشار شاعریش
را در این مسیر بیش از پیش به کار برد و مضامینی شورانگیز به تصویر کشید که همگان را به مـبارزه تـرغیب می‌کرد. هنوز چیزی از پیروزی انقلاب اسلامی نگذشته بود که حمله عـراق به ایران شروع شد. در این دوره که عرصه رشد و بالندگی شعر و ادب و فرهنگ بود، با شروع جنگ ، شعر به سمت حماسه گرایش پیدا کـرد، شاعران متعهد و باورمند به انقلاب اسلامی کوشیدند تا با استفاده از حـربه بران شعر و سخن منظوم روح حماسی و پهلوانی را در کالبد جامعه بدمند و مردم را برای دفاع از کیان ملی و دینی کشور تـهییج کـنند. حمید سبزواری به سبب روحیه انقلابی و به پشتوانه سوابق مبارزاتی و مذهبی خـود در پیش از انقلاب و حضور چندین باره در جبهه‌های جنگ، بیش و پیش از همه به سرودن اشعار حماسی متناسب با جنگ و دفاع روی آورد؛ به همین سبب، اشعار او از بهترین نمونه‌های ادب پایداری به‌شمار می‌رود.
بیشتر بخوانید:
سیره و فرهنگ رضوی، مبنای ادبیات پایداری/ شعر رضوی مکتبی برای انسان‌سازی
فریدون توللی، پایه‌گذار نوعی خاص از طنز سیاسی در ادبیات نوین ایران/ شاعری رمانتیک و نیمه سـنتی
ابوالقاسم فردوسی؛ شاعری حماسه سرا و حکیمی خردمند/ پاسدار راستین سنت‌های ملی کشور
شور حماسی در اشعار سبزواری
بدون شـک، اسـتاد حمید سبزواری یکی از شعرای موفق و نام آور معاصر ایران است که در دوران انقلاب اسلامی و دفاع مقدس اشعارش بـرانگیزاننده شـور و شـعور، و تهییج کننده احساسات و عواطف پاک و پرشور مردم انقلابی و مقاوم ایران بود. او به وسیله قـریحه سـرشار شاعری و ذوق موسیقایی، اشعاری سرود که جاودانه و ماندگار شد؛ مانند سروده‌های «خمینی ای امام، خمینی ای امام، ای مجاهد، ای مظهر شرف یا شعر ماندگار از صلابت ملت و ارتش و سپاه ما و ...» به هر حال، سـبزواری از زمره شعرایی است که اندیشه را فدای لفظ نکرده و هیچ گاه از مضمون غافل نشده اسـت. در این میان ، بـرای ارائه مفاهیمی با معنای پایداری، به شایستگی توانست از زبان خراسانی که ارتباط تنگاتنگی با شعار دارد، استفاده کـند. این شاعر معاصر برای تهییج مردم و شوراندن آنان علیه رژیم طاغوت و دشمنان بعثی، از اوزان حماسی و رزمی اسـتفاده می‌کند تا بر آهنگ کلامش بیفزاید و با این شور حماسی بتواند مردم را به جبهه‌های نبرد حق عـلیه باطل فرا خواند:
دریا دلان دریادلان من موج خارا افکنم کوهم که از استادگی هرگز نمی‌لرزد تنم
آثار برجای مانده از سبزواری
حمید سبزواری، شاعر اشعار مختلف حماسی، عرفانی اعم از قصیده، غزل، دوبیتی، رباعی و شعر نو است. از جمله آثار او می‌توان به کتاب‌های «سرود درد، سرود سپیده، کاروان سپیده، یاد یاران، به رنگ دشمن آمده، سرودی دیگر و ...» اشاره کرد. در اشعار پایداری و مقاومت، می‌توان غنیمت شمردن وقت و اسـتفاده از فرصت‌های محدود را به وضوح دید. در عرصه‌ای که جای درنگ و تأمل را بـرنمی‌تابد، باید از کـوچک‌ترین فرصتی برای پایداری استفاده کرد. سبزواری هم از این نکته غفلت نکرده است و در غالب اشعارش همگان را به غنیمت شمردن وقت فرامی‌خواند.
ستایش از همت و تلاش و جان فشانی‌های مجاهدان در راه خدا هم یکی دیگر از نمودهای بارز ادبیات پایداری است. سبزواری در بیشتر اشعارش مقام بلند و همت متعالی مجاهدان در راه خـدا را ارج مینهد و پیوسـته آنان را در اشعارش مورد تمجید قرار می‌دهد.
او همچون دیگر شعرای ادبـیات پایداری، بـه ذکر جنایت‌ها و ستمکاری‌های دشمن بد طینت می‌پردازد و پرده از روی کارشان بر میاندازد. وی دشمن بعثی را «ننگ عرب، دیو بدکار، فرمان پذیر شرق و غرب و آدم خوار» خوانده کـه بـر محو قرآن کمر بسته است. در جای دیگر هم دژخیمان را ابلیس دوران خوانده و صدام را مأمور دزدیدن گوهر ایمان و تقوای مؤمنان دانسته است .
سبزواری در برخی از اشعارش با خصم بدمنش مجادله می‌کند و هیچ گاه سر سـازگاری بـا وی نـدارد و روی خوش به او نشان نمی‌دهد. در ادبیات پایداری پس از انقلاب اسلامی، همیشه حـضور رهـبری مقتدر و بیدار دل به ملاحظه می‌شود که شاعر، هـمنوا بـا وی، پیام پایداری و مقاومت را به گوش هـمگان می‌رساند. سبزواری در اشعاری که درباره دفاع مقدس سروده است از حضرت امام خمینی(ره) بارها و بارها سخن بـه مـیان مـی‌آورد و از سر صدق و صفا مقام شامخ ایشان را میستاید.
سرانجام حمید سبزواری
این شاعر پیر انقلابی سرانجام در ۲۲ خرداد ۱۳۹۵ در ۹۱ سالگی بر اثر کهولت سن درگذشت.
ارسال نظر