به گزارش خبرنگار میراث و گردشگری خبرگزاری موج ، نشست‌خبری معاون میراث‌فرهنگی سازمان میراث‌فرهنگی، با محوریت ثبت جهانی جنگل های هیرکانی در فهرست میراث جهانی یونسکو پیش از ظهر امروز در محل سازمان میراث فرهنگی ، صنایع‌دستی و گردشگری برگزار شد. 

در آغاز این نشست علیرضا بای ضمن قدردانی از تلاش رسانه ها برای انعکاس مطلوب خبر ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی در تشریح موضوع جلسه گفت: بعد از ثبت جنگل های هیرکانی از آقای طالبیان خواهش کردیم که اطلاعات مرتبط با ثبت این اثر طبیعی ملی در چنین نشستی ارائه شود که عدالت را در ارتباط با رسانه ها مراعات کرده باشیم.

وی ادامه داد: این جنگل ها دارای قدمتی 25 تا 50 میلیون ساله است و نام هیرکان از نام تاریخی گرگان گرفته شده است که در سازمان میراث برای ثبت این اثر تلاش های بسیار زیادی شد و حدود  13 سال ثبت این اثر زمان برد و در این مدت تلاش‌ها و فعالیت‌های بسیار زیادی صورت گرفته و خوشحالیم که این اثر مهم طبیعی و تاریخی ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده در روزهای آتی جشن ملی به مناسبت این اتفاق فرخنده برگزار خواهد شد.

ایران با 24 اثر، مقام نهم یونسکو را داراست

در ادامه این نشست محمد حسن طالبیان در آغاز این نشست با تبریک میلاد امام رضا، اظهار داشت:  در چهل و سومین اجلاس معاون میراث فرهنگی ،  جنگل های هیرکانی به عنوان دومین میراث طبیعی ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.

معاون میراث فرهنگی اضافه کرد: ایران در فهرست آثار جهانی یونسکو 24 اثر ثبت شده دارد و امسال ایران و امریکا هر کدام با ثبت 24 اثر، بصورت مشترک مقام نهم جهان را در سازمان یونسکو به خود اختصاص دادند. گرچه این رقم میتوانست خیلی بیشتر باشد و ایران آثار و پرونده های بیشتری را در یونسکو به ثبت ملی برساند. اما بنا به شرایطی از ثبت پرونده‌های جهانی عقب افتادیم و به‌دلیل شرایط جنگ و بعد از آن نیز بازسازی بعد از جنگ، نتوانستیم در کمیته ثبت جهانی یونسکو شرکت کنیم.

وی در تشریح این تذکر افزود: در سال های گذشته مسئله ای به نام سهمیه در کمیته میراث جهانی مطرح نبود و هر کشوری می توانست در هر سال چندین اثر و پرونده را برای ثبت به این کمیته معرفی کند. اما در حال حاضر شرایط به گونه‌ای است که یونسکو سالیانه تنها یک سهمیه از هر کشور می‌پذیرد و برای همین پرونده‌ها بر اساس اهمیت به یونسکو ارسال می‌شود.

هیرکانی از ایران و 28 اثر از دیگر کشورها امسال ثبت جهانی شدند   

طالبیان در ادامه یاد آوری کرد: امسال در باکو در چهل و سومین نشست یونسکو ، در مجموع 35 اثر معرفی شد که که جنگل‌های هیرکانی پیشنهاد ایران در این اجلاس بود و خوشبختانه به ثبت جهانی رسید و با این اوصاف در مجموع 29 پرونده در این اجلاس ثبت شد که طبق رویه جاری کمیته میراث جهانی در ابتدا آثار در معرض خطر مطرح و در مورد اینگونه آثار تصمیم گیری می‌شود.

 معاون میراث‌فرهنگی با اشاره به اینکه جنگل‌های هیرکانی از اهمیت بالایی برخوردار است و برای ما مهم بود که مسئولان جهانی ارزش این جنگل‌ها را بدانند در رابطه با مساحت این جنگل ها خاطر نشان کرد: پهنه ثبت‌شده این جنگل‌ها شامل پنج استان در کشور می شود و از نظر تاریخی و طبیعی نیز این جنگل‌ها دارای اهمیت بسیار است. به گونه ای که کار میدانی تهیه پرونده جنگل‌های هیرکانی کار بسیار سختی بود و خوشحالیم که بالاخره این پرونده ثبت جهانی شده تا حفاظت و صیانت از این اثر تاریخی بی‌نظیر تشدید شود

وی در ادامه خاطر نشان کرد: تمام تلاشمان را کردیم تا موضوع فنی پرونده در سطح عالی باشد، امسال وضعیت پرونده بسیار خوب بود. در این‌باره با جمهوری آذربایجان نیز صحبت کردیم و مقرر شد آن‌ها نیز بتوانند در آینده با الحاق جنگل‌های هیرکانی در خاک این کشور به این پرونده بپیوندند.»

پیشنهاد کردیم که نام گرگان به هیرکان برگردد

طالبیان دربخش دیگری از سخنانش در توضیح ویژگی‌های جنگل‌های هیرکانی گفت: گونه‌های مختلف گیاهی و  در این جنگل‌ها هست که بسیار ارزشمند است، جنگلی است که در آن فسیل زنده وجود دارد و یک جنگل تاریخی است و با توجه به این که هیرکانی برگرفته از نام قدیم گرگان است این پیشنهاد را ارائه کرده‌ایم که گرگان به نام تاریخی خود یعنی هیرکان تغییر کند.

شمار گردشگران حوزه فرهنگی در ایران کاهش نیافته اند

وی در تشریح راهکارهای جذب گردشگر خارجی جهت بازدید از جنگل‌های هیرکانی پس از ثبت در یونسکو گفت: در حوزه فرهنگی تعداد گردشگران خارجی کم نشده است، از آنجایی که یکی از ملاک‌های ارزیابی ما فروش بلیت‌های اماکن تاریخی است، شواهد نشان می‌دهد گردشگران حوزه فرهنگی در ایران کاهش نیافته است. عده زیادی در  دنیا عاشق این سرزمین هستند و برای سفر به ایران می آیند. در حوزه گردشگری طبیعی برنامه گردشگری برای این جنگل‌ها به همت پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری تهیه شده بود اما به دستور رئیس سازمان میراث فرهنگی مقرر شد برنامه جامع گردشگری برای تمام جنگل‌های شمال تدوین شود که با توجه به این که جنگل‌های هیرکانی نیز مخزن ژنتیک جهان هستند، برنامه‌ای جامع  و کامل در خصوص نحوه چگونگی ورود گردشگران به این جنگل‌ها در حال تدوین است. خوشبختانه طرح تنفس و احیای جنگل نیز در دستور کار است و قطع درخت از جنگل‌های جهانی هیرکانی بنا به دستور رئیس سازمان جنگل‌ها ممنوع است و این طرح ها باعث شده موضوع صیانت از جنگل‌های هیرکانی بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.

طالبیان:آیت الله رئیسی همواره مدافع محیط زیست و میراث فرهنگی بوده اند

خبرنگار دیگری به اظهار نظر رئیس قوه قضائیه در خصوص برخورد با تخریبگران محیط زیست و میراث فرهنگی اشاره کرد و از معاون میراث‌فرهنگی درباره برنامه‌های این معاونت برای صیانت هرچه بهتر از باغ جهانی عباس‌آباد سوال کرد و طالبیان پاسخ گفت: آیت الله رئیسی همواره مدافع محیط زیست و میراث فرهنگی بوده اند. من نیز این خبر را شنیدم و بسیار خوشحال شدم. زمانیکه آقای رئیسی تولیت آستان قدس بود نسبت به تخریب بافت تاریخی اطراف حرم مطهر امام رضا (ع) نیز انتقاداتی داشت. گفته ایشان فتح بابی است برای صیانت هرچه بهتر و بیشتر از بافت‌های تاریخی و آثار فرهنگی، تاریخی و طبیعی که این‌ها در واقع ثروت مردم ایران هستند. درباره باغ عباس آباد نیز باید بگوییم که استقرار نیروهای نظامی از ابتدا وجود داشت و در پرونده‌ای که برای ثبت جهانی تهیه شده، این موضوع قید شده است. با وجود این، در حال تلاش و رایزنی هستیم تا بتوانیم این مشکلات را به حداقل برسانیم و برنامه‌هایی از سوی سازمان میراث‌فرهنگی در این خصوص در حال انجام است.»

تشکیل کارگروه برای صیانت از جنگل‌های هیرکانی

معاون میراث‌فرهنگی کشور در پاسخ به سوال یکی دیگر از خبرنگاران در خصوص امکان تشکیل کارگروهی در دولت برای صیانت هرچه بهتر از جنگل‌های هیرکانی گفت: « در سطح معاونان برخی از دستگاه‌ها و استانداران، کارگروهی در این خصوص تشکیل شده است و اقداماتی در این خصوص داریم. در این میان به‌طور حتم فرهنگ‌سازی نقش بسیار مهمتری دارد و فعالیت رسانه‌ها و اطلاع‌رسانی، روشنگری و فرهنگ‌سازی آن ها در این خصوص می تواند تاثیرات بسیار مناسبی داشته باشد.»

گفتنی است جنگل های هیرکانی که وجه تسمیه نام قدیم گرگان بوده و گاه به جنگل های هیرکانی - کاسپینی معروف است در حاشیه جنوبی و جنوب غربی دریای خزر، در بخش‌هایی از پنج استان شمالی ایران و در حد فاصل دو کشورِ ایران و جمهوری آذربایجان واقع شده اند. این جنگل از منطقه هیرکان جمهوری آذربایجان آغاز و تا استان گلستان در ایران امتداد دارد و در ایران تحت حفاظت مشترک سازمان محیط زیست و سازمان میراث فرهنگی قرار دارند.

جنگل های هیرکانی یکی از ارزشمندترین جنگل‌های جهان به‌شمار می‌آید و از آن به عنوان موزه طبیعی یاد می‌شود. این جنگل ها با درختان پهن برگ در طول ۸۵۰ کیلومتر خط ساحلی خزر کشیده شده و بین ۲۵ تا ۵۰ میلیون سال قدمت دارند.