، محرم، تنها ماه سوگواری نیست؛ ماه تربیت است، ماهی که دل‌ها نه‌فقط به شوق گریه برای حسین(ع) می‌تپد، بلکه برای ادامه دادن راه او آماده می‌شود. کودکانی که امروز در مجالس عزاداری در کنار مادران‌شان سینه می‌زنند، فردا مردان و زنانی خواهند بود که پرچم حق را بر دوش می‌کشند. تربیت کودک عاشورایی، یعنی از همان سال‌های کودکی، روح حماسه، ایمان، عدالت‌خواهی و آزادگی را در جان او بنشانیم؛ نه با اجبار، که با عشق.

تربیت از دل روضه‌ها اتفاق می افتد

وقتی کودکی کنار مادرش در مجلس روضه می‌نشیند و صدای نوحه‌خوان را با گوش جان می‌شنود، وقتی اشک‌های پدر را در هنگام یادآوری مصائب اهل بیت می‌بیند، در واقع اولین مفاهیم عمیق دینی، اخلاقی و انسانی را بدون آنکه درس داده شده باشند، درک می‌کند. تربیت عاشورایی از دل همین صحنه‌ها آغاز می‌شود؛ جایی که کودک با حسین(ع) آشنا می‌شود نه فقط به‌عنوان یک شخصیت تاریخی، بلکه به‌عنوان یک الگوی زنده برای زندگی امروز.

یکی از مهم‌ترین وظایف خانواده‌ها، انتقال مفاهیم عاشورایی به زبان قابل فهم برای کودکان است. اینکه به کودک بفهمانیم امام حسین(ع) برای دفاع از حق و مقابله با ظلم قیام کرد؛ اینکه حضرت عباس(ع) الگوی وفاداری بود و حضرت رقیه(س) نمونه‌ای از مظلومیت و صبر کودکانه. این انتقال باید نه با خشونت و ترس، بلکه با عشق، امید و مهربانی باشد تا کودک عاشق این مفاهیم شود و نه گریزان از آن.

سینه‌زنی کودکانه، تمرین وفاداری

در بسیاری از هیئات، شاهد بخش‌هایی هستیم که کودکان به صورت جداگانه یا در کنار والدین‌شان سینه‌زنی می‌کنند، نوحه‌ می‌خوانند و با اشتیاق در مراسم شرکت می‌کنند. این حضور نه‌تنها نشاط کودک را از بین نمی‌برد، بلکه به او می‌آموزد که چطور در جمع باشد، چطور ابراز احساسات کند و چطور با دیگران در یک مسیر مشترک گام بردارد. این تمرین اجتماعی و عاطفی، در آینده شخصیت کودک را مقاوم‌تر و متعهدتر می‌سازد.

مهدهای قرآنی و روضه‌های کودکانه

در سال‌های اخیر، توجه به برگزاری روضه‌های ویژه کودکان افزایش یافته است؛ روضه‌هایی با زبان ساده، با شعر و نمایش و داستان‌سرایی. مهدهای عاشورایی و برنامه‌های مخصوص کودکان در هیئات، فرصت مغتنمی است برای نهادینه‌سازی مفاهیم عمیق دینی در ذهن پاک و آماده کودک. در این برنامه‌ها کودکان هم بازی می‌کنند، هم یاد می‌گیرند و هم گریه می‌کنند، بی‌آنکه فشار و اجبار حس کنند.

نقش پدر و مادر؛ الگوسازی با رفتار

والدین نخستین الگوی تربیتی کودک هستند. اگر مادری در شب عاشورا با احترام چادر مشکی به سر کند و با آرامش فرزندش را برای شرکت در مراسم آماده کند، کودک از او یاد می‌گیرد که محرم، زمان احترام است. اگر پدری هنگام شنیدن روضه بی‌اختیار اشک بریزد، کودک می‌آموزد که گریه برای مظلوم، نشانه انسانیت است. تربیت عاشورایی در خانه آغاز می‌شود، نه در هیئت.

کودک عاشورایی یعنی کودک مقاوم

در دنیای پرهیاهو و پرتلاطم امروز، بسیاری از کودکان در معرض آسیب‌های تربیتی، رسانه‌ای و اجتماعی‌اند. اما کودکانی که از سنین پایین با مفاهیم مقاومت، آزادگی، ایثار، مظلومیت و عدالت آشنا می‌شوند، در برابر این آسیب‌ها مقاوم‌ترند. کودک عاشورایی، نه فقط عزادار، بلکه بیدار است؛ او در آینده در مقابل ظلم سکوت نخواهد کرد، چون آموخته است که حسین(ع) در برابر ظلم ایستاد، حتی اگر تنها ماند.

آینده از آنِ حسینی‌هاست

بچه‌هایی که امروز با لباس مشکی در مراسم عزاداری امام حسین(ع) حضور دارند، همان‌هایی هستند که فردا پرچم‌داران عدالت و ایمان خواهند بود. تربیت کودک عاشورایی، نوعی سرمایه‌گذاری تربیتی و اجتماعی است برای ساختن نسلی که هم دین‌دار باشد و هم دغدغه‌مند، هم اهل اشک باشد و هم اهل اقدام.

تربیت کودک عاشورایی یعنی تربیت نسلی عاشق، مقاوم، عدالت‌خواه و مهربان. نسلی که با اشک بزرگ می‌شود، اما اشک را صرفاً برای گریه نمی‌خواهد، بلکه برای آبیاری درخت حقیقت می‌خواهد.

این محرم، بیایید سهم فرزندان‌مان را از معرفت عاشورایی بیشتر کنیم؛ نه با سخنرانی‌های خشک، بلکه با رفتار، عشق، اشک و آغوش. چرا که آینده، از آنِ کودکانی است که نام حسین(ع) را نه‌فقط در دفتر مشق، که در جان و دل خود نوشته‌اند.