روز جهانی ساکسیفون، ساز بادی چوبی تک‌زبانه
۶ نوامبر روز جهانی ساکسیفون نام‌گذاری شده است؛ سازی که اگرچه برای ارکستر و دستهٔ موزیک نظامی تهیه شد، ام چندی طول نکشید که در موسیقی جاز و مردم‌پسند به کار جایگاه جدی پیدا کرد.
به گزارش خبرگزاری موج، ساکسوفون (به فرانسوی: saxophone) یا همان ساکسیفون از دسته سازهای بادی است که معمولاً از جنس برنج است و یک قمیش مشابه کلارینت دارد. ساکسیفون سوراخ‌هایی دارد که نوازنده از طریق مکانیزم کلیدی آنها را می‌بند. وقتی که نوازنده کلیدی را فشار میدهد یا کلید را رها میکند، به ترتیب صفحه ای روی سوراخ‌ها قرار می‌گیرد یا صفحه از روی سوراخ برداشته می‌شود. این ساز را آدولف ساکس در دههٔ ۱۸۴۰ اختراع کرد و به نام او «ساکسوفون» نام گرفت.
آدولف ساکس زاده شهرستان دینان (به فرانسوی: Dinant) در بلژیک است. او می‌خواست گروهی از آلات موسیقی را خلق کند که قدرتمندترین و بهترین سازهای بادی باشند. آقای ساکس، ساکسیفون را در تاریخ ۲۸ ژوئن سال ۱۸۴۶ در دو گروه که هر کدام شامل ۷ ساز می‌شد به ثبت رساند. هر گروه شامل سازهایی در ابعاد مختلف جهت حمل بود.
*ساکسیفون، ساز بادی چوبی تک‌زبانه
ساکسیفون انواعی مانند ساکسیفون سوپرانو، ساکسیفون آلتو و ساکسیفون تنور دارد، که دامنه صدایی آنها تفاوت این سازها را تشکیل می دهد. این ساز در اصل برای ارکستر و دستهٔ موزیک نظامی تدارک دیده شد، اما این روزها در موسیقی جاز و مردم‌پسند کاربرد فراوانی دارد.
برخی از ساکسیفون‌های رایج عبارتند از:
- ساکسیفون در «سی بمل»: ساکسیفون‌های سوپرانو، تنور و باس
- ساکسیفون در «می بمل»: ساکسیفون باریتون
- ساکسیفون در «دو»: ساکسیفون ملودی
(۶ نوامبر – ۱۶آبان) روز توجه به ساز ساکسیفون یا همان روز جهانی ساکسیفون نام‌گذاری شده است به همین مناسبت برای اینکه توجه‌ها رو به این ساز معطوف بداریم، سراغ یکی از محبوب‌ترین نوازنده‌های این ساز یعنی همان "کنی جی" رفتیم.
*کنی جی شناخته شده‌ترین نوازنده ساکسیفون در ایران
کِنی جِی پنجم ژوئن ۱۹۵۶ متولد شد و کنت بروس گورلیک اسمی بود که پدر و مادرش روی او گذاشتند. کنی ۱۰ ساله با ساکسیفونی که همیشه همراهش بود، با نارضایتی همسایه‌ها اما، کماکان ساز می‌زد. مشکل وی تمرین موسیقی نبود، او می‌خواست همه صدایی رو که می‌شنید با این ساز تقلید کنه.
وقتی وارد دبیرستان شد برای ورود به یک گروه جاز امتحان داد، اما قبول نشد، کسی باور نمی‌کرد این شرکت کننده مردود یک روز آنقدر موفق شود که در حال حاضر از معروفترین نوازنده های ساکسیفون در دنیا باشد. بازی گلف، بازی مورد علاقه کنی جی بود که همزمان با ساکسیفون انتخاب کرده بود. البته او دانش‌آموز موفقی نبود، مقطع دبیرستان را نیز دیرتر از هم‌سن و سال‌هاش به اتمام رساند و سپس دانشجوی رشته حسابداری شد.
در سال ۱۹۸۲ قراردادی امضا کرد و کار موسیقی حرفه‌ای وی از اینجا شروع شد، آلبومی که منتشر کرد به سرعت مورد اقبال عمومی قرار گرفت.
در سال ۱۹۹۷ نام کنی جی به عنوان نوازنده بلندترین نوت ممکن با ساکسیفون در کتاب رکوردهای جهانی گینس ثبت شد. کنی جی یک نفس به مدت ۴۵ دقیقه و ۴۷ ثانیه این نوت را نواخت.
کنی جی در سالهای اخیر ساکسیفون‌هایی به نام خود تولید کرده است.
* نکات مهم پیش از خرید ساکسیفون
کسی که بعنوان فرد مبتدی اقدام به خرید ساکسیفون میکند باید به این نکات توجه کند:
- کدام سایز دستگاه برایتان مناسبتر است؟ Sopranino, soprano, alto, tenor, baritone, bass یا چه چیز دیگری؟
- ساکسیفون نو یا دست دوم؟
- ساکسیفونی ارزان، متوسط یا حرفه ای؟
- لوازم جانبی مورد نیاز ساکسیفون کدام است؟
سایزهای خیلی بزرگ ساکسیفون برای شروع یادگیری خوب نیستند. ابزارهای بلند (soprano and sopranino) برای نواختن نواها یا تن های دلپذیر وآهنگ های خوب دشوارتر هستند. ابزارهای کوتاه تر صرف نظر از اینکه گرانتر هستند، برای کودکان یا بزرگسالان کوچک اندام در فوت کردن و انگشت زدن، دشوارتر هستند.
اکثر مبتدی ها آلتو Alto یا تنور (tenor) را انتخاب میکنند؛ اما معمولا برای کودکان کوچک تنور خیلی بزرگ است. بعضی از این ابزارها انگشت گذاری راحتتری برای دستان کوچک دارند مثل نوع ارگونومی. پس اگر شما واقعا میخواهید که تنور بنوازید ولی برایتان مشکل است چند تا از آنها را امتحان کنید و ببینید با کدام راحت ترید.
اگر میتوانید با هر دوی آنها کار کنید باید ببینید که کدام را ترجیح میدهید. به بسیاری از نوازنده های آلتو یا تنور گوش دهید و ببینید که کدامیک را بیشتر دوست دارید؛ و همچنین ببینید چه نوع سبکی از موسیقی میخواهید کار کنید. این ایده ی خوبی است که تا اونجایی که امکان دارد با افراد دیگر بنوازید و اگر گروه موسیقی خاصی مد نظر دارید از آنها بپرسید که آیا برای آلتو یا تنور جایی دارند؟ اگر شما میخواهید سبک راک بنوازید بهترین گزینه برایتان تنور است اما اگر میخواهید بصورت کلاسیک بنوازید ساکسیفون آلتو بهتر است.
اغلب بهترین گزینه خرید، یک وسیله ی نو است که مطمئن باشید به خوبی کار میکند و گارانتی سازنده داشته باشد. درست مثل خرید یک ماشین جدید که بیشترین استهلاک آن در چند ماه اول اتفاق می افتد. اگر ساکسیفون دست دوم را از یک فروشنده ی معتبر یا یک معلم خریداری کنید میتواند ایده ی خوبی هم باشد اما ممکن است نسبت به ساکسیفون نو سریعتر به تعمیر نیاز داشته باشد. اگر یک وسیله ی قدیمی تر بخرید توانسته اید یک ابزار حرفه ای با قیمت مناسب بخرید. بعضی از ساکسیفون های قدیمی به اندازه ی ارگونومیک های مدرن تر، برای مبتدی ها مناسب نیستند، استحکام صدا در سراسر منطقه و صدای آهنگشان به اندازه ی شاخص های مدرن نیست اگرچه بعضی از آنها بهتر هم هستند. اگر دودل هستید میتوانید از یک مغازه، وسیله ای برای مدتی قرض کنید بعد در مورد خرید آن تصمیم گیری کنید.
در سالهای اخیر تفاوت بین ساکسیفون های ارزان و گران کم شده است. تا جایی که ساکسیفون های ۶۰۰ هزارتومانی تقریبا از همه لحاظ به اندازه ی ساکسیفون های ۲ میلیون تومانی خوب هستند. برای اغلب نوازنده ها مهمترین چیز مسلما صدای دستگاه است وفاکتورهای دیگری که باید مورد توجه قرار گیرند شامل زیر و بمی صدا، تداوم تن در محدوده، کیفیت ساخت، احساس (آیا دستگاه صرف نظر از صدای پیش بینی شده با احساس و خوب مینوازد؟)، ارگونومی، زیبایی و ارزش داشتن فروش مجدد میباشد.
در حال حاضر این موضوع کاملا بحث برانگیز است. در طول سالهای اخیر ساکسیفون های بسیار خوب از چین وارد میشوند. بسیاری از مردم عقیده های متفاوتی در مورد کیفیت دارند. این راحت است که شما یک ساکسیفون چینی بد را بنوازید و فرض کنید که همه ی ساکسیفون های چینی بد هستند. من وسیله های چینی مختلفی را امتحان کردم و پی بردم که برخی از آنها بسیار خوب هستند درحالیکه قیمتشان حداقل نصف قیمت ساکسیفون های متوسط است و کیفیت ساخت، تن صدا و ظاهر آنها بسیار بهتر هم هست. یک پیشنهاد عالی ساکسیفون آلتو یاماها مدل YAS-280 یا مدل ساکسیفون سوپرانو ژوپیتر مدل JPS–547GL می باشد.
در سالهای اخیر Jupiter, Trevor James, Earlham و غیره بازار میانی را هدف قرارداده است. تا همین اواخر ساکسیفون های متوسط راه خوبی برای شروع کار مبتدی ها بود تا هزینه ی زیادی برای ساکسیفون گران قیمت نپردازند یا وسیله ی دست دوم نخرند. این ساکسیفون ها حدودا نصف قیمت نوع حرفه ایشان هستند. این به این معنا نیست که کیفیت آنها هم نصف ساکسیفون های پیشرفته است بلکه خیلی از آنها بسیار خوب هم هستند. بسیاری از آنها در تایوان ساخته میشوند که تولیدکننده میتواند باخرید آنها نسبت به خرید ساکسیفون های ژاپنی، آلمانی و فرانسوی صرفه جویی کند؛ اما ساکسیفون های تایوانی کیفیت بدی ندارند در واقع بسیاری از آنها بسیار خوب ساخته شده اند. اخیرا مدلهای جدیدتری از تایوان مثل P.Mauriat, Cannonball and Bauhaus Walstein به بازار امده اند که نسبت به پولی که برای ان میپردازید واقعا حرفه ای هستند. یک پیشنهاد خوب می تواند ساکسیفون تنور استگ مدل ۷۷-ST یا ساکسیفون آلتو ژوپیتر مدل JAS 500 باشد.
مردم در مورد چهارتا از بزرگترین تولید کنندگان ساکسیفون های حرفه ای از جمله Selmer, Yamaha, Yanagisawa, Keilwerth صحبت میکنند؛ که دوتای اول حتی از ساکسیفون های متوسط قیمت کمتری هم دارند. همه ی آنها بدون تردید دستگاههای بسیار خوبی هستند و فراتر از افت قیمت اولیه ی زیاد آنها، ارزش خود را بخوبی حفظ میکنند. پس در درجه ی اول همین ۴ مارک را در اولولیت قرار دهید و سعی کنید مدل دقیق ساکسیفون را از بین این ۴ تا انتخاب فرمایید.
هیچ دلیلی وجود ندارد که یک مبتدی نباید ساکسیفون حرفه ای بخرد درصورتیکه توانایی خرید آن را داشته باشد. نواختن این ساکسیفون ها بطور کلی سختتر از ساکسیفون های ارزان نیست. مهم ترین نکته ای وجود دارد این است که این ساکسیفون ها ۱۰ برابر ساکسیفون هایی قیمت دارند که به همان اندازه هم خوب هستند. اگر پی بردید که این ساکسیفون برای شما مناسب نیست باید افت قیمت آن را به دلیل استهلاک اولیه نیز بپردازید. نمیتوان نوع خاصی از این ساکسیفون ها را پیشنهاد کرد به دلیل اینکه همه ی آنها صداها و تون های خوبی دارند. اینکه کدام یک بهتر است بسیار درونی و شخصی است و بسته به این دارد که کدام یک با صدایش احساس بهتری در شما ایجاد میکند و این یکی از دلایلی است که بهتر است شما ابتدا برای مدتی ساکسیفون بنوازید و بهترین آن را برای خود انتخاب کنید. بهترین ساکسیفون های مورد علاقه ی من Rampone & Cazzani alto و همچنین P.Mauriat tenor و Inderbinen tenor است. یک پیشنهاد خوب میتواند ساکسیفون باریتون یاماها مدل YBS-62 یا ساکسیفون تنور ژوپیتر مدل JTS-587GL باشد.
در مورد فروشگاه هایی که سعی میکنند به شما بسیاری از وسایل غیرضروری بفروشند آگاه باشید. به استثنای اینکه یک ساکسیفون حرفه ای خریداری کردید شما احتمالا نیاز به خرید یک دهانه دارید چون بطورکلی آنهایی که با خود ساکسیفون عرضه میشوند خیلی خوب نیستند. بقیه وسایلی که من پیشنهاد میکنم یک نی Reeds، یک Neckstrap خوب و قوی، یک swap ویک stand است. وسایلی که لازم نیست و فقط پولتان را هدر میدهد شامل: padclamps, padsaver, gigdust و هرنوع لیگاتور فانتزی است. هر گونه سوالی در زمینه خرید یک ساکسیفون خوب دارید در بخش نظرات مطرح بفرمایید.
ارسال نظر