، حمید قنبری ، معاون دیپلماسی اقتصادی وزیر امور خارجه ایران، در یادداشتی با عنوان «تحریم‌های اروپا علیه ایران: مجازاتی جمعی با نامی دیگر» سیاست‌های تحریمی اتحادیه اروپا را به شدت مورد انتقاد قرار داد و این اقدامات را فاقد مبنای حقوقی و اخلاقی، و در عمل طرحی برای بستن شریان‌های حیاتی یک ملت توصیف کرد.

به گفته او، تحریم‌ها که پس از فعال‌سازی «سازوکار ماشه» در ۲۸ سپتامبر ۲۰۲۵ بازگشته‌اند، شامل ممنوعیت واردات نفت (ماده ۱۱)، محصولات پتروشیمی (ماده ۱۳) و گاز طبیعی (ماده ۱۴ الف) از ایران بوده و جریان اصلی درآمد کشور را مسدود کرده‌اند.

قنبری توضیح داد که این درآمدها اصلی‌ترین منابع تامین هزینه‌های غذا، دارو، سوخت و خدمات ضروری مردم هستند. در کنار این موارد، بندهای ۳۰ و ۳۰ الف تقریباً هرگونه انتقال عادی پول را ناممکن کرده و ماده ۳۵ بیمه کردن تجارت با ایران را ممنوع ساخته است؛ به تعبیر او «این مانند قفل کردن درها و دور انداختن کلید است».

وی افزود اگرچه مقررات تحریمی استثناهایی به اصطلاح بشردوستانه (بندهای ۲۶ و ۲۷) برای واردات غذا و دارو با مجوز ویژه پیش‌بینی کرده‌اند، اما قطع جریان درآمد اصلی کشور این مجوزها را بی‌اثر می‌کند، مشابه آنکه «کیف پول فردی را خالی کنید و سپس بگویید اجازه دارد نان بخرد».

در ادامه یادداشت، او تحریم‌ها را حتی از برنامه «نفت در برابر غذا» عراق خشن‌تر دانست، زیرا در آن برنامه فروش محدود نفت برای تامین نیازهای اولیه مجاز بود اما در تحریم‌های تازه اروپا، منابع درآمد به‌طور کامل مسدود شده و استثناها چنان محدود و بروکراتیک هستند که عملاً کارایی ندارند.

قنبری این وضعیت را نه صرفاً یک بحث اقتصادی، بلکه یک مساله حقوق بشری دانست و به تعهدات اعلامیه جهانی حقوق بشر و میثاق بین‌المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در تضمین حق غذا، سلامت و استاندارد زندگی شایسته اشاره کرد.

او تاکید کرد اقدام اتحادیه اروپا مصداق «مجازات جمعی» است؛ مفهومی که حتی در زمان جنگ طبق حقوق بین‌الملل ممنوع است. نکته نگران‌کننده به زعم او، زمان‌بندی اعمال این تحریم‌هاست، زیرا درست در دوره‌ای اجرا شده‌اند که تاسیسات هسته‌ای ایران بمباران و تخریب شده‌اند، به‌طوری که زیرساخت‌ها از هوا هدف قرار گرفته و اقتصاد روی زمین زیر فشار خفه‌کننده قرار دارد.

قنبری گفت با وجود همه فشارها، ایران سقوط نکرده و مردم و اقتصاد راه‌هایی برای سازگاری یافته‌اند. او اذعان کرد تحریم‌ها به هدف سیاسی خود نرسیده‌اند اما زندگی روزمره ایرانیان عادی را سخت‌تر کرده‌اند.

در پایان یادداشت، قنبری رویکرد اتحادیه اروپا را سیاستی دانست که با پوشش ظاهراً فنی و قانونی، معیشت میلیون‌ها انسان را هدف می‌گیرد و تاکید کرد «هیچ چیز بشردوستانه‌ای در این اقدامات وجود ندارد».