، غلامرضا گل‌محمدی، رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، در نشست خبری به مناسبت روز جهانی زنان روستایی و عشایری و روز جهانی غذا، با اشاره به موضوع الگوی کشت و ضرورت برنامه‌ریزی‌های دقیق در این حوزه اظهار کرد: اجرای کامل و دقیق الگوی کشت در کشور، نیازمند تأمین اعتباری بالغ بر ۳۰۰ هزار میلیارد تومان (۳۰۰ همت) است.

وی افزود: هرچند این رقم به صورت کامل تأمین نشده، اما برنامه‌ریزی برای آغاز مراحل اجرایی با اعتبارات موجود انجام شده است. از مهم‌ترین الزامات اجرای الگوی کشت، هم‌افزایی بین بخشی است؛ چرا که صرفاً در حوزه وزارت جهاد کشاورزی خلاصه نمی‌شود. دستگاه‌هایی همچون وزارت کشور، وزارت نیرو، سازمان برنامه و بودجه، و سایر نهادها باید نقش‌آفرینی مؤثر داشته باشند.

گل‌محمدی با اشاره به اینکه سیاست‌گذاری‌ها بدون پشتوانه اجرایی اثربخش نخواهد بود، تصریح کرد: اگر کشاورزی خارج از الگوی مشخص اقدام به کشت کند، فعلاً الزامی برای جلوگیری از آن وجود ندارد، چرا که ابزارهای نظارتی و اجرایی هنوز کامل نشده‌اند. از سوی دیگر، بحث‌هایی چون خرید تضمینی و بیمه محصولات نیز باید هم‌راستا با الگوی کشت طراحی شود.

ابلاغ کشت گیاهان دارویی تا پایان هفته

رئیس سازمان تحقیقات با بیان اینکه امسال برای چهارمین سال متوالی، الگوی کشت به استان‌ها ابلاغ شده است، افزود: در همین راستا دو بسته پیشنهادی به معاونت زراعت ارسال شد که پس از بررسی، یکی از آن‌ها ابلاغ شد. استان‌ها نیز بازخورد خود را تا سطح مراکز خدمات ارائه داده‌اند.

وی ادامه داد: ابلاغیه مربوط به کشت گیاهان دارویی نیز تا پایان هفته صادر خواهد شد. همچنین در خصوص محصولات چوبی نیز مراحل نهایی بررسی در حال انجام است و ابلاغ آن در دستور کار قرار دارد. موضوع محصولات دامی نیز به سال آینده موکول شده است.

گل‌محمدی با تأکید بر اهمیت فرهنگ‌سازی در اجرای صحیح سیاست‌ها گفت: مهم‌ترین اقدام در این مسیر، فرهنگ‌سازی از طریق رسانه‌ها، صداوسیما، دهیاران، شبکه ترویج و بسیج است. تا زمانی که همراهی و پذیرش اجتماعی ایجاد نشود، اجرای سیاست‌ها با چالش مواجه خواهد بود.

وی در ادامه به تغییرات قیمت برخی محصولات اشاره کرد و گفت: به عنوان نمونه، امروز قیمت چغندر قند در برخی مناطق بالای ۲۰ هزار تومان است، اما سطح زیر کشت همچنان پایین باقی مانده که دلیل اصلی آن نبود اطلاع‌رسانی و فرهنگ‌سازی مؤثر در بین کشاورزان است.

زنان روستایی، پیشگامان تکمیل زنجیره‌های کسب‌وکار کشاورزی هستند

گل‌محمدی با اشاره به نقش زنان در توسعه کشاورزی اظهار کرد: حدود ۴۰ درصد نیروی کار بخش کشاورزی در کشور را زنان تشکیل می‌دهند، در حالی که این رقم در سطح جهانی حدود ۵۰ درصد است. امسال نیز شعار روز جهانی زنان روستایی و عشایری «پیشگامان تکمیل زنجیره‌های کسب‌وکار» تعیین شده است.

وی با بیان اینکه زنان روستایی نقش مهمی در تولید محصولات کشاورزی دارند، گفت: بسیاری از تولیدات زراعی با مشارکت مستقیم زنان انجام می‌شود و عملکرد بالایی نیز در این زمینه مشاهده شده است؛ به عنوان مثال در برخی مناطق، کشاورزان با مشارکت زنان موفق به برداشت ۱۲ تن محصول در هکتار شده‌اند.

گل‌محمدی افزود: با توجه به اهمیت هوشمندسازی بخش کشاورزی، تاکنون ۶۷ ایده و شرکت در این زمینه به سازمان مراجعه کرده‌اند که پس از داوری اولیه، ۳۴ ایده به مرحله مصاحبه راه یافتند و در نهایت ۱۰ ایده برای اجرا انتخاب شدند. از این ظرفیت برای توسعه کشاورزی هوشمند با محوریت زنان روستایی استفاده خواهیم کرد.

رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی با اشاره به اقدامات آموزشی این سازمان در سال جاری گفت: در سال ۱۴۰۳، بیش از ۱۲۵۰ محقق معین در مراکز خدمات کشاورزی حضور یافته‌اند که ارتباط نزدیکی با مدیریت‌ها و کشاورزان دارند. همچنین از ظرفیت بخش خصوصی در حوزه آموزش بهره‌گیری شده و طرح‌هایی در استان‌های گلستان، اردبیل و آذربایجان اجرا شده که در سال آینده نیز توسعه خواهد یافت.

وی ادامه داد: تاکنون ۱۲ هزار زن روستایی در حوزه آموزش‌های مرتبط با تولید، فناوری و مدیریت منابع تحت آموزش قرار گرفته‌اند. در سال گذشته نیز بیش از ۱۲۸ هزار نفر روز آموزش برگزار شده که نشان‌دهنده توجه ویژه به توانمندسازی زنان در این حوزه است.

گل‌محمدی درباره کاهش ضایعات کشاورزی نیز گفت: یکی از طرح‌های کلان سازمان در حوزه کاهش ضایعات، استفاده از پسماندهای کشاورزی برای تولید خوراک دام است. برای نمونه در آذربایجان غربی کارخانه‌ای فعال است که ۶۰ درصد خوراک دام را با استفاده از ضایعات تولید می‌کند. همچنین با استفاده از فناوری‌های نوین، ریزش محصولات برداشت‌شده در بخش غلات را تا ۵ درصد کاهش داده‌ایم.

وی همچنین به طرح‌های مرتبط با هوش مصنوعی در کشاورزی اشاره کرد و گفت: پنج ایده برتر در زمینه استفاده از هوش مصنوعی در کشاورزی انتخاب شده‌اند که به زودی اجرایی می‌شوند. همچنین در حوزه خوراک دام نیز با مشارکت انجمن‌های تخصصی و بخش خصوصی، سرمایه‌گذاری حدود ۵۰۰ میلیارد تومانی در راستای حمایت از ایده‌های نوآورانه پیش‌بینی شده است.

رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی تاکید کرد: با اجرای طرح‌های هوشمندسازی، کاهش ضایعات و توانمندسازی زنان روستایی، می‌توانیم گام بلندی در مسیر ارتقای امنیت غذایی کشور برداریم.

توانمندسازی زنان روستایی و ایجاد زنجیره‌های ارزش

گل‌محمدی در ادامه با اشاره به فعالیت‌های انجام‌شده در حوزه زنان روستایی اظهار داشت: در سال گذشته، ۱۲۳ صندوق اعتبار خرد ویژه زنان روستایی راه‌اندازی شد و بیش از ۸ هزار نفرروز آموزش توانمندسازی در این حوزه ارائه شده است. همچنین ۲۶۳۶ واحد آموزشی-تولیدی برای زنان فعال در روستاها ایجاد شده است.

وی افزود: در حوزه فناوری نیز، ۳۴۶ شرکت در زمینه آموزش و انتقال فناوری مشارکت کردند و بیش از ۳۸ هزار بهره‌بردار آموزش دیدند.

معاون وزیر جهاد کشاورزی همچنین گفت: در سال گذشته ۶۶ هزار نفر در جشنواره کشاورزان نمونه ثبت‌نام کردند که این رقم در سال جاری به ۱۱۴ هزار نفر افزایش یافته و رشد ۸۰ درصدی را نشان می‌دهد.

وی در پایان به نمونه‌هایی از راه‌اندازی زنجیره‌های ارزش در مناطق مختلف کشور اشاره کرد و گفت: در استان خراسان رضوی، شهرستان سبزوار، زنجیره ارزش مرتبط با تخم‌مرغ محلی توسط زنان روستایی ایجاد شده که به سطح برند منطقه‌ای نیز رسیده است. همچنین در استان کرمان نیز پروژه‌ای برای بهره‌برداری بهینه از منابع دامی با محوریت زنان در حال اجراست.