تاب‌آوری معادن ایران در آزمون بحران؛ سهم ما از بازار جهانی چقدر است؟
با وجود پیش‌بینی رشد سالانه ۵ درصدی بازار جهانی معادن فلزی تا سال ۲۰۳۴، ایران به‌عنوان یکی از قطب‌های معدنی منطقه، با چالش ناترازی انرژی روبه‌روست؛ چالشی که تحقق اهداف برنامه هفتم توسعه و نقش‌آفرینی در زنجیره جهانی ارزش را با ابهام مواجه کرده است.
، در حالی که پیش‌بینی‌ها از رشد سالانه حدود ۵ درصدی معادن فلزی در افق ۲۰۳۴ میلادی حکایت دارد، ایران به‌عنوان یکی از غنی‌ترین کشورهای معدنی غرب آسیا با چالش مهم ناترازی انرژی مواجه است؛ چالشی که می‌تواند نقش‌آفرینی ایران در زنجیره جهانی ارزش فلزات را تحت‌تأثیر قرار دهد.
این در حالی است که در سند برنامه هفتم توسعه، رشد ۱۳ درصدی بخش معدن هدف‌گذاری شده و این هدف، ضرورت تأمین انرژی پایدار و استمرار جریان تولید در حوزه معدن و صنایع معدنی را به‌عنوان راهبردی کلیدی برجسته می‌کند.
معدن؛ پیشران توسعه صنعتی و ثبات اقتصادی
براساس آمارهای رسمی، زنجیره معدن و صنایع معدنی کشور با سهم ۳۰ درصدی در ارزش افزوده بخش صنعت، به‌عنوان یکی از پیشران‌های توسعه صنعتی مطرح است. افزون بر این، سهم ۲۴ درصدی این حوزه در بازار سرمایه، بیانگر جایگاه راهبردی آن در اقتصاد ملی محسوب می‌شود.
با توجه به موقعیت جغرافیایی معادن ایران—که بیش از ۹۰ درصد آن‌ها در شعاع ۲۰ کیلومتری روستاها قرار دارند—توسعه پایدار این بخش، پیوند مستقیمی با توانمندسازی مناطق محروم و توسعه متوازن دارد. به اعتقاد کارشناسان، مشارکت مردمی و سرمایه‌گذاری هدفمند در این حوزه می‌تواند به کاهش شکاف اقتصادی و تقویت ثبات اجتماعی در این مناطق بینجامد.
تاب‌آوری معادن در دوران بحران
بخش معدن و صنایع معدنی ایران در سال‌های اخیر و به‌ویژه در دوران «جنگ تحمیلی دوم» و تهاجم رژیم صهیونیستی به کشور، یکی از شاخص‌های تاب‌آوری اقتصاد ملی به شمار آمده است. در این بازه حساس، علی‌رغم ریسک‌های عملیاتی، اختلالات زیرساختی و تهدیدات لجستیکی، زنجیره تولید در این بخش با کمترین آسیب به فعالیت خود ادامه داد.
گزارش انجمن جهانی فولاد حاکی از آن است که ایران در پنج‌ماهه نخست سال ۲۰۲۵ میلادی، جایگاه خود در رتبه‌بندی جهانی تولید فولاد را از دهم به نهم ارتقا داده است. همچنین داده‌های سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) از پایداری تولید در بخش‌هایی نظیر سنگ‌آهن، مس، آلومینیوم، سیمان و زغال‌سنگ در بهار ۱۴۰۴ خبر می‌دهد.
با توجه به موقعیت ژئوپلیتیک، ظرفیت‌های گسترده معدنی و نیاز روزافزون بازار جهانی به فلزات، آینده معدن و صنایع معدنی ایران در گرو حل چالش‌های اساسی همچون تأمین انرژی، توسعه زیرساخت‌ها و افزایش بهره‌وری خواهد بود. تحقق سهم مناسب از بازار جهانی، نیازمند عزم ملی، برنامه‌ریزی منسجم و حمایت عملی از بخش خصوصی است.
ارسال نظر