نگاهی به تکرار مرگ کارگران در کارخانه فرآوری ماهی؛
سوزا در سوز بیتدبیری میسوزد
نبود زیرساختهای ایمنی، فقدان نظارت، بیتوجهی به توسعهی متوازن و به فراموشی سپردن حقوق اولیهی کارگران بار دیگر در کارخانه فرآوری ماهی در منطقه سوزا قشم حادثه آفرید.
ایرج اعتمادی-خبرگزاری موج هرمزگان؛ میگویند مومن از یک سوراخ دوبار گزیده نمیشود، به گمانم یک جای این روایت ایراد دارد، یا ما ایراد داریم. حدودا پانزده سال پیش بود که سه جوان جزیرتی در یکی از شرکتهای فراوری ماهی مستقر در محدودهی سوزا، دقیقا در اثر همین اتفاقی که امروز افتاد، جان باختند و حالا چهار جوان دیگر، که دو نفرشان عضو یک خانواده هستند، متاهل و دارای زن و بچه؛ این حادثه آنقدر تلخ و دلخراش است که به قلم نمیآید.
ولی ما آدمها همه شدهایم نوشداروی پس از مرگ سهراب؛ سیل پیامهای تسلیت است که در شبکههای اجتماعی و فضای مجازی دست به دست میچرخد. هزار بار از این نوع همدردی، ذرهای از درد این خانوادههای عزیز را تسکین نخواهد داد، ولی شاید بار خاطر جامعه را کمی تسکین بدهد و این خوب است و هم بد؛ اگر فقط به این نوع پیامها عادت کنیم که کردهایم، بد است.
خیلی از مسئولین ما اعم از چهرههای سیاسی و مدیران دولتی و شهری و غیره به وقت تبریک و تسلیت و دقیقا پس از مرگ سهراب پیدایشان میشود. عجز و لابههای مردم سوزا سالهاست جلوی چشممان است، بارها در رسانهها انعکاس یافته است، مردم بارها تجمع کردهاند، اعتراض کردهاند، جلسات متعددی تشکیل شده است، ولی گویی قانون دور زده میشود یا یک جای کار میلنگد. هیچ مسئولی تاکنون یک راه حل قطعی برای مردم سوزا که سالها از بوی بد شرکتهای فراوری ماهی شکایت دارند، نیافته است.
تنها راه حل در خیلی از مسائل، بازگشت به قانون است. اگر قوانین و مقررات پاس داشته شود، جان مردم و هم امنیت سرمایهگذاران تامین خواهد شد، در غیر این صورت، دود این آتش هم به چشم مردم و هم سرمایهگذار خواهد رفت، کما اینکه امروز مدیرعامل این شرکت هم در بازداشت به سر میبرد. این شیوه برخورد قاطع دادستان بعضا در خور ستایش است. اما پیش از این اتفاقات باید برگردیم به قانون، قوانینی که تمامی شرکتها، کارگاهها و کارخانهها را ملزم به رعایت یکسری اصول ایمنی برای حفظ جان کارگران و شهروندان میکند.
در این مورد خاص اگر حداقل تجهیزات ایمنی مثل کپسول اکسیژن، ماسک مخصوص، کلاه و دستکش مخصوص وجود میداشت نفر دوم و سوم و چهارم قربانی نمیشدند. آنها میتوانستند برای نجات جان نفر اول با استفاده از آموزشهایی که قبلا باید میدیدند و با استفاده از ماسک مخصوص و کپسولهای اکسیژن به راحتی اقدام کنند، نه اینکه یکی پس از دیگری به چاله فرو روند و در اثر استنشاق گاز، همگی خفه شوند. مهمترین چیز در وهلهی اول بحث آموزش به پرسنل است. دوم، وجود تجهیزات و امکانات ایمنی است. در هر کارگاهی که بالای ده نفر پرسنل دارد، الزاما میبایست یک مسئول ایمنی حضور داشته باشد که در مواقع اضطرار بتواند و آگاه باشد که درستترین تصمیم را بگیرد.
از شواهد چنین بر میآید که این کارگاه فاقد مسئول ایمنی و تجهیزات اولیه بوده است. گفته میشود حتی قراردادهای این شرکت با کارگران فاقد وجاهت قانونی است، مثلا در بندی از قراردادها قید شده است که شرکت هیچگونه تعهدی نسبت به جان افراد ندارد. با یکی از وکلای دادگستری که صحبت میکردم این نوع قرارداد را بالکل فاقد وجاهت قانونی میدانست.
بیتعهدی برخی از شرکتها، نه تنها جان کارگران را به خطر انداخته است که آسیبهای زیستمحیطی آن دامن اهالی سوزا و گردشگران را نیز گرفته است. بوهای ساطع شده از این شرکتها به ویژه برای شهروندانی که دچار مشکلات تنفسی مثل آسم هستند همواره آزار دهنده است، به علاوه باعث سردردهای دایمی و سرفههای مکرر شهروندان سوزایی شده است.
یکی از خواستههای مردم سوزا نصب فیلترهای بوگیر در شرکتهای فراوری ماهی است که متاسفانه در نصب یا تعمیر فیلترها کوتاهیهایی صورت میگیرد که گویای نبود نظارتهای قانونی در این زمینه است. مرجع صدور مجوز شرکتها که سالانه یا هر چند سال تمدید میشود میبایست در هنگام تمدید مجوز، به این موارد توجه ویژهای داشته باشد و یا در طول سال نظارتهای قانونی خود را اعمال کند.
اگرچه دستگاههای ناظر در پارهای مواقع در اثر اعتراضهای مردمی اقدام به تعطیلی یکی دوماهه این شرکتها میکردند ولی مشکل به طور قطعی بر طرف نمیشد و با گذشت مدت زمانی از گشایش مجدد، دوباره صدای مردم بلند میشد. اگر به این صداها کمی توجه میشد، امروز شاهد این اتفاقات تلخ نبودیم.
یکی از خواستههای اساسی مردم، خروج کارخانهها از محدوده مسکونی شهرسوزا است، که در این صورت این شرکتها می توانند تغییر کاربری دهند و فعالیتهای فراوری خود را به منطقهای خارج از محدودهی مسکونی انتقال دهند.
گفتنی است؛ روز یکشنبه 27مهرماه، چهار جوان اهل شهر سوزا به دلیل گازگرفتگی و سقوط در حوضچه انباشت آشغال ماهی جان باختند و یک مصدوم ۲۰ ساله، به دلیل استنشاق گاز در بیمارستان قشم بستری شده است. در پی وقوع این حادثه، به دستور دادستان شهرستان قشم، شرکت فراوری صبا مجد قشمپلمب و مدیرعامل این شرکت بازداشت شده است.
ارسال نظر