به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج، سیستم ایمنی بدن، در واقع همانند پلیس برای بدن ما عمل می‌کند. این پلیس وظیفه دارد تا درمقابل میکروب‌ها و عوامل بیرونی که عملکرد بدن را به خطر می‌اندازد، به محافظت از ما بپردازد؛ اما گاهی اوقات پلیس بدن ما دچار سردرگمی شده، به بافت‌ها و سلول‌های خودی حمله می‌کند. این ناهنجاری که اختلال خودایمنی نام دارد، با توجه به نوع آسیبی که وارد کند، منجر به اختلالات مختلفی خواهد شد. یکی از انواع این اختلالات، بیماری ام‌اس است.

بیماری ام‌ اس چیست؟

ام‌اس مخفف مولتیپل اسکلروزیس (Multiple Sclerosis) است. اگرچه  کسی علت آن را نمی‌داند، اما اکثر محققان بر این باورهستند که بیماری MS یک اخلال خود ایمنی است. به این معنا که علائم به دنبال حمله سیستم ایمنی بدن به قسمت‌های سالم بدن ایجاد می‌شود، به طوری که بافت خود فرد به عنوان ویروس یا یک عامل عفونی شناسایی می‌شود.

به طور خاص در ام‌اس، سیستم ایمنی بدن به سلول‌های مغز و نخاع حمله می‌کند و به غلاف میلین آسیب می‌زند، لایه‌ای از سلول‌ها که از سلول‌های عصبی محافظت کرده و عملکرد آنها را بهبود میبخشید.

این آسیب بر عملکرد این اعصاب تأثیر می‌گذارد، که منبع علائم بیماری ام‌اس و ناتوانی در ارتباط است. درمان‌های مربوط به بهبود با جلوگیری از حمله سیستم ایمنی بدن به سیستم عصبی، کار می‌کنند.

به طور کلی این تخریب می‌تواند تخریب سطحی قابل ترمیم یا تخریب کامل غلاف میلین باشد. به‌همین علت است که بیماری ام‌اس، طیف گسترده‌ای از علائم را داراست و روند پیشرفت بیماری ام‌اس در هر بیمار، تفاوت دارد. در بعضی از بیماران روند بیماری ام‌اس ثابت می‌‌ماند و در بعضی به‌مرور پیشرفت می‌‌کند.

علائم بیماری ام‌ اس

علائم ام‌ اس گسترده بوده و بسته به ناحیه‌ تخریب‌شده و میزان تخریب در تغییر است. یک بیمار ام‌اس امکان دارد فقط خستگی و بی‌حسی را تجربه کند و در یک بیمار دیگر، علائم تا اختلال جدی حرکتی پیش برود.

شایع‌ترین نشانه‌های ام‌اس این موارد هستند:

_نشانه‌های مربوط به چشم مانند تاری دید و دوبینی

_سرگیجه، عدم تعادل و اختلال در راه رفتن

_اسپاسم عضلانی یا دردهای شدید و بی‌دلیل عضله

_ بی‌حسی، خواب‌رفتگی و ضعف عضلات

_احساس خستگی

_تشنج، سردرد، ریزش مو، خارش

_اختلالات دستگاه گوارش و مثانه

_اختلالات احساسی، شناختی و حافظه

_افسردگی

_همچنین اختلالات با شیوع کم‌تر شامل اختلال در صحبت کردن و اختلال تنفسی

البته این علائم باید به طور مستمر اتفاق بیفتند و حداقل تا ۲۴ ساعت نیز ادامه داشته باشند. در این صورت حتماً باید به پزشک مراجعه شود. مشاهده‌ی صرف این نشانه‌ها به معنی این نیست که به طور صد درصد مبتلا به بیماری ام‌اس هستیم. گاهی این علائم در افراد سالم هم دیده می‌شود. پس بهترین کار این است که نشانه‌های ام‌اس را جدی بگیریم و به پزشک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنیم.

_بیماری‌های عفونی

برخی از ویروس‌ها با اثرات مخرب مشابه بیماری ام‌اس شناخته شده‌اند. برخی از محققان معتقدند که امکان دارد عفونت‌ها سیستم ایمنی بدن را به سمت حمله به سلول‌های عصبی سوق دهد.

دراصل، آنچه آنها گمان می‌کنند این است که، در سیستم ایمنی شما، ویروس یا باکتری یک عفونت “مانند” یک سلول عصبی به نظر می‌آید. سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با این ویروس، سلول‌های تخصصی به نام سلول‌های T تولید می‌کند، این سلول‌های T پس از آنکه عفونت از بین رفت، در بدن شما باقی می‌مانند و زمانی که سلول‌های عصبی را “می‌بینند” دچار سردرگمی می‌شوند و آن را به عنوان مهاجم و به اشتباه مورد حمله قرار می‌دهند.

_ژنتیک

محققان معتقدند که برخی از ترکیبات ژنتیکی موجب افزایش احتمال ابتلا به بیماری ام اس می‌شود. در حقیقت، دانشمندان تعدادی از ژن‌ها را که به نظر می‌‌رسید به این بیماری مرتبط هستند جدا کرده‌ اند، اکثریت آنها در نزدیکی ژن‌های مرتبط با سیستم ایمنی بدن قرار دارند.

علاوه بر تأثیرگذاری در مبتلا شدن به ام اس، امکان دارد که ژن‌ها در شما، به پیش‌بینی نوع ام اس نیز کمک کنند؛ که جدی بودن آن تا چه اندازه‌ای است و آیا شما به خوبی به داروهای اصلاح‌کننده بیماری پاسخ می‌دهید یا خیر.

با این وجود این نکته بسیار مهم است که بدانیم بیماری ام اس یک بیماری ژنتیکی نیست- به این معنی که در ژن‌های موروثی هیچ شخصی، ژنی وجود ندارد که به طور قطعی اعلام شود که شما به می‌توانید به این بیماری مبتلا شوید-. با این حال، مشخص شد که ژن‌ها یکی از عوامل تأثیرگذار در میان بسیاری از علائم هستند.

_سبک زندگی

عناصر خاصی از شیوۀ زندگی شما می‌تواند در احتمال ابتلا به بیماری ام اس تأثیرگذار باشد، از جمله مکانی که در آن زندگی می‌کنید و آنچه در بدن خود قرار می‌دهید.

_استرس یا خستگی بیش از حد جسمی و روحی

_پایین بودن سطح ویتامین D خون

نور خورشید ممکن است حداقل تا حدودی در خطر جغرافیایی نقش داشته باشد زیرا افراد مناطق شمال غربی احتمال کمبود ویتامین D دارند.

طبق یک مطالعه در عصب شناسی، مقادیر بالا ویتامین D  (بیش از ۷۵ ng/mL) به جلوگیری از بیماری‌های ام اس کمک می‌کند. حفظ سطح ویتامین D ممکن است افراد مبتلا به ام اس را از عود و وخامت بیماری حفظ کند.

سایر عوامل سبک زندگی که دانشمندان آنها را به عنوان نقش بالقوه در بیماری ام اس می‌دانند عبارتند از:

_رژیم غذایی با نمک بالا

_چاقی (به خصوص در بزرگسالان)

_سیگار کشیدن

درمان ام‌ اس

پس از تشخیص ام‌اس باید با اعتماد به پزشکمان یک روند درمانی مستمر را زیر نظر او آغاز کنیم. داروهای درمان ام‌اس در سال‌های اخیر به طرز چشمگیری پیشرفت کرده‌اند و در صورت ابتلا به بیماری ام‌اس، دیگر جای نگرانی نیست. درمان‌های مختلفی با توجه به نوع بیماری برای درمان ام‌اس وجود دارد. با پیشرفت علم داروهای خوراکی هم در کنار داروهای تزریقی برای درمان ام‌اس به کار می‌روند که روند درمان را چه از نظر تمایل به مصرف و چه از نظر اثر­بخشی، مؤثرتر می‌کنند.

برای درمان ام‌اس لازم است تا‌ حدی سبک زندگی را تغییر داد. تغییر سبک زندگی در کنار درمان‌های دارویی می‌تواند به کند شدن روند بیماری ام‌اس کمک کند. پس در روند درمان ام‌اس این موارد باید رعایت شود:

_دوری از استرس و کار زیاد

_پرهیز از دخانیات

_ورزش سبک و منظمی که باعث خستگی‌ نشود.

_داشتن یک رژیم متعادل (رژیم متعادل، رژیمی است که چربی، پروتئین و کربوهیدرات آن متناسب باشد.)

_خوردن بیشتر مواد دارای آنتی‌اکسیدان مانند میوه و سبزیجات تازه

_حفظ متعادل سطح ویتامین D خون‌حفظ روحیه و اعتماد به پزشک معالجام‌اس و چگونگی حفظ توانایی‌ها

بیشتر بخوانید:

ویتامین D ضایعات عصبی ناشی از بیماری ام اس را ترمیم می کند