، چند ماه قبل بود که آمارهای ارائه شده از سوی وزارت آموزش و پرورش ، از اُفت تحصیلی قابل توجه دانش آموزان دبستانی و البته دیگر مقاطع تحصیلی خبر می داد.

با این حال، به تازگی و طبق اطلاعات جدید منتشر شده از سوی وزارت آموزش و پرورش، بار دیگر به کاهش جدی میانگین کشوری نمرات دانش آموزان در امتحانات نهایی خرداد ماه سال 1402 اشاره شده است. به طور خاص میانگین نمرات دانش آموزان در رشته تجربی 11.23، رشته ریاضی 10.79، رشته انسانی 8.75 و رشته معارف 10.56 بوده است. این میانگین نمرات در قیاس با دوره زمان مشابهِ سال 1401 از اُفت قابل ملاحظه ای خبر می دهد به طوری که میانگین نمرات دانش آموزان در رشته تجربی در این سال 13.02، ریاضی و فیزیک 12.64، ادبیات و علوم انسانی 10.20، و معارف 12.01 درصد بوده است.

آمارهایی از این دست سبب شده اند تا بسیاری از تحلیلگران و صاحب نظران حوزه آموزش کشور از به صدا درآمدن زنگ های هشدار و آژیر قرمز در قالب نظام آموزشی کشورمان خبر دهند. با این همه، اینطور به نظر می رسد که در تحلیل چرایی وقوع این تحول، بایستی 2 مولفه را مد نظر داشت.

اولا، باید بپذیریم که تحت تاثیر مشکلات اقتصادی سال های اخیر کشورمان، جذابییت تحصیل برای طیف های قابل توجهی از جمعیت نوجوان و جوان کشورمان کاهش یافته و در عوض، ورود هر چه سریعتر به بازار کار، به یک ارزش و اولویت تبدیل شده است. تقریبا اغلب تحلیلگران روی این مساله اجماع دارند که تاثیر مولفه های اقتصادی را نمی توان در وقوع اُفت قابل توجه تحصیلی دانش آموزان کشورمان نادیده گرفت.

در این میان، باید توجه داشته که تحت تاثیر همین شرایط، جذابیت تحصیل نیز تا حد زیادی میان قشر نوجوان و جوان کاهش یافته است. دلیل آن هم این است که اکنون کشورمان با شمار قابل توجهی از افراد تحصیلکرده بیکار یا افراد تحصیلکرده‌ای که در حوزه تحصیلی خود مشغول به کار نیستند مواجه است. مسائلی که همه و همه از تقویت تمرکز نوجوانان و جوانان به حوزه آموزشی می کاهند و اولویت های متفاوتی را پیش روی آن ها قرار می دهند.

دوم اینکه باید توجه داشته باشیم که در دوره شیوع ویروس کرونا در کشورمان نیز روند آموزشی دانش آموزان به آسیب های جدی دچار شد. در آن دوره، هنور این آمادگی وجود نداشت که آموزش مجازی در سطحی فراگیر برقرار شود و متاسفانه عدم امکان برقراری حضوریِ کلاس ها نیز سبب شد تا آنگونه که باید و شاید فرایند آموزشی دانش آموزان به نحوی درست و منطقی طی نشود.

معادلاتی که برونداد نهایی خود را در اُفت تحصیلی قابل توجه دانش آموزان به نمایش گذاشته اند. با این همه، نکته مهم این است که نظام حکمرانی آموزشی کشورمان بایستی برای این روند فکری کند و با اتخاذ سیاست‌های معنادار و هدفمند، تا جای ممکن از توسعه و گسترش بحران(اُفت تحصیلی دانش آموزان) بکاهد.