حضرت فاطمه(س) و حضرت علی (ع) چگونه ازدواج کردند؟
ازدواج حضرت فاطمه (س) و حضرت علی (ع) از مهمترین اتفاقات تاریخ شیعه وزندگی بانوی دوعالم است، زیرا سلسله امامان شیعه ثمره این ازدواج هستند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری موج، ازدواج حضرت فاطمه زهرا با امیرالمومنین اتفاق مهمی در تاریخ شیعیان است. امام علی در هنگام حیات حضرت فاطمه(س) همسر دیگری اختیار نکردند.
ازدواج حضرت فاطمه (س) و حضرت علی (ع) از مهمترین اتفاقات تاریخ شیعه وزندگی بانوی دوعالم است، زیرا سلسله امامان شیعه ثمره این ازدواج هستند. مطابق با احادیث، پیامبر اکرم (ص) به وحی الهی، حضرت فاطمه را به ازدواج علی علیه‌السلام درآورد.
«فاطمه (س) در سال دوم هجری با حضرت علی(ع) که بیست و سه سال داشت، ازدواج کرد. حضرت فاطمه در آن هنگام ده سال داشت. پیامبر تأکید کرد که انتخاب حضرت علی از میان خواستگاران بسیار حضرت فاطمه، با توصیه ای از عالم غیب و عدم رضایت فاطمه به غیر علی بوده، با آن که زنان مدینه بسیار تلاش کردند تا فاطمه را از ازدواج با علی(ع)، به بهانه فقر آن حضرت و توجه او به جهاد در راه خدا و سختی زندگی اش منصرف کنند، ولی وی از انتخاب خود دست نکشید.
فاطمه(س) هشت سال با علی(ع) زندگی کرد. زندگی خوب این دو زبانزد و ایده آل همگان شد و به صورت نمونه ای اعلا درآمد. فاطمه(س) فرزندانی چون حسن و حسین و زینب و ام کلثوم را برای علی(ع) به دنیا آورد.
ماجرای خواستگاری حضرت علی از حضرت فاطمه
حضرت علی(ع) می فرماید: نزد رسول خدا رفتم. آن حضرت وقتی مرا دید خندید و فرمود: «ای اباالحسن چه شده؟» خویشاوندیم را با آن حضرت و سابقه خود را در اسلام بیان کردم و از یاوری ها و جهاده ایم با آن حضرت سخن گفتم. فرمود: «علی راست می گویی، بلکه تو بهتر از آنی که خود گفتی.»
سپس عرض کردم: «ای رسول خدا، فاطمه(س) را همسر من قرار می دهی؟» فرمود: «پیش از تو کسان دیگری نیز چنین درخواستی کرده بودند و من خواسته آنان را با فاطمه در میان گذاشته ام، اما در چهره او آثار نارضایتی مشاهده کردم. لختی درنگ کن تا باز گردم.»
پیامبر به نزد فاطمه رفت. فاطمه بر پای ایستاد و ردای پیامبر را برگرفت، نعلین از پای آن حضرت به در آورد و برای وضو آب آورد و به دست خود، پیامبر را وضو داد و دو پای آن حضرت را شست و آنگاه نشست. پیامبر به او فرمود: «فاطمه» پاسخ داد: «بلی... بلی ای رسول خدا، کاری دارید؟» فرمود: «علی پسر ابوطالب، کسی است که به مراتب خویشاوندی و فضل و اسلام او به نیکی آگاهی. من از پروردگارم درخواسته ام که تو را به همسری بهترین و محبوب‌ترین مخلوقش درآورد. اینک ازدواج با تو را پیشنهاد داده است. تو خود در این باره چه نظری داری؟» فاطمه خاموش ماند، ولی رویش را برنگرداند. رسول خدا نیز در چهره او آثار ناخشنودی مشاهده نکرد. پس آن حضرت برخاست در حالی که می‌فرمود: «اللّه اکبر، سکوت او قبول این پیشنهاد است.»
سپس جبرئیل به نزد محمد(ص) آمد و گفت: «ای محمد، او را به همسری علی بن ابیطالب درآور که خدا او را برای علی و علی را برای او پسندیده است.»
علی(ع) گفت: سپس پیامبر(ص) فاطمه را به همسری به من داد. پیش من آمد و دستم را گرفت و فرمود: «به نام خدا برخیز و بر برکت خدا بگو: ماشاء اللَّه لا حول و لا قوة الا باللَّه و توکّلت علی اللَّه.» سپس دستم را گرفت و در کنار خود نشاند و آنگاه فرمود: «بار خدایا! این دو محبوب‌ترین مخلوقات در نزد من هستند. پس تو هم این دو را دوست بدار و در نسل آنها برکت قرار ده و از جانب خودت نگاهبانی بر آنان بگمار. این دو و فرزندانشان را از شر شیطان مصون بدار.»
خطبه عقد حضرت علی (ع) و حضرت فاطمه (س)
خطبه عقد آسمانی و مقدس حضرت علی (ع) و حضرت فاطمه (س) را فرشته الهی خوانده است و در آسمان‌ها ثبت‌شده است. نخستین روز از آخرین ماه سال قمری، سالروز پیوندی آسمانی است که دیگر هیچ‌گاه مانند آن در تاریخ تکرار نشده است. حضرت علی (ع)، پیشوای پارسایان با حضرت فاطمه (س)، برترین بانوی جهان پیمان بست و خدا، والاترین فرستاده خویش را بر این پیمان گواه گرفت.
تاریخ ازدواج حضرت فاطمه (س)
درباره تاریخ ازدواج امام علی (علیه‌السلام) و حضرت فاطمه (سلام‌الله علیها) توافق چندانی میان مورخان و سیره نگاران نیست. در روایات تاریخ‌هایی که گاه بیانگر زمان صیغه خواندن می‌باشد و گاه بیانگر زمان عروسی و رفتن حضرت زهرا(سلام‌الله علیها) به خانه امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) است، بیان‌شده‌اند.
در تقویم ایران اول ذی‌حجه، سالروز ازدواج حضرت فاطمه (س) و حضرت علی (ع) است و به‌عنوان روز ازدواج نام‌گذاری شده است. ازدواج حضرت علی(ع) با حضرت فاطمه (س) به‌فرمان خداوند، از امتیازاتی است که رسول اکرم (ص) بر آن مباهات می‌کردند. در این پیوند پر میمنت، فرشتگان آسمان در سرور و شادمانی و بهشتیان به زینت و زیور آراسته‌شده بودند.حضرت فاطمه زهرا (س) دختر پیغمبر اکرم (ص) و از دوشیزگان ممتاز عصر خویش بود. پدر و مادرش از اصیل‌ترین و شریف‌ترین خانواده‌های قریش بودند. از حیث جمال ظاهری و کمالات معنوی و اخلاقی از پدر و مادر شریفش ارث می‌برد و به عالی‌ترین کمالات انسانی آراسته بود. پیش از حضرت علی علیه‌السلام افرادی مانند ابوبکر و عمر آمادگی خود را برای ازدواج با دختر پیامبر(ص) اعلام کرده بودند و هر دو از پیامبر(ص) یک پاسخ شنیده بودند و آن اینکه درباره ازدواج حضرت زهرا (س) منتظر وحی الهی است.
شرح ماجرای ازدواج علی(ع) و فاطمه(س) از زبان امام رضا(ع)
حضرت رضا(ع) فرمود: پدرم از پدرش جعفر بن محمد و آن حضرت از پدر خود از جد بزرگوار خویش(ع) نقل فرمود که:حضرت علی(ع) فرمود: تصمیم به ازدواج گرفتم، ولی جرئت نمی‌کردم، این مطلب را به حضرت رسول(ص) عرض کنم و مدتی این موضوع شب و روز در فکرم بود تا اینکه روزی بر حضرت رسول(ص) وارد شدم و آن حضرت فرمودند: ای علی!
عرض کردم: بفرمایید ای رسول خدا! فرمود: آیا میل و رغبتی به ازدواج داری؟ عرض کردم: رسول خدا خود داناتر است و گمان بردم حضرت یکی از زنان قریش را به عقد من درآورند و من از اینکه فرصت ازدواج با فاطمه را از دست دهم، نگران بودم و متوجه نشدم که چه شد که حضرت مرا صدا زدند و در خانه ام‌سلمه به خدمتشان رسیدم. وقتی به من نگاه کردند، چهره‌شان درخشید، تبسمی فرموده به‌گونه‌ای که سفیدی دندان‌هایشان را که می‌درخشید دیدم، حضرت به من فرمودند: ای علی! مژده چراکه خداوند مسئله ازدواج تو را که فکر مرا مشغول کرده بود، خود به عهده گرفت.
گفتم: قضیه چیست یا رسول‌الله؟ حضرت فرمودند: جبرئیل با سنبل و قرنفل بهشتی نزد من آمد و آنها را به من داد، من آن دو را گرفتم و بوییدم و گفتم: ای جبرئیل! این سنبل و قرنفل را به چه مناسبت آورده‌ای؟ او گفت: خداوند تبارک‌وتعالی ملائکه ساکن بهشت و نیز سایر ساکنین آن را امر فرموده که تمام بهشت‌ها را با تمام درخت‌ها و رودخانه‌ها و میوه‌ها و قصرهایش آذین بندند و به بادهای بهشتی دستور داده تا با بوی انواع عطر بوزند و حورالعین را به خواندن سوره‌های طه، طس، شوری و سوره‌هایی که با طسم شروع می‌شود امر فرمود و به یک منادی دستور داد که چنین جار بزند:ای ملائکه من و ای ساکنین بهشت من! شاهد باشید که فاطمه دختر محمد را به عقد علی بن ابیطالب درآوردم و به این کار راضی و خشنودم، این دو از یکدیگرند. سپس خداوند تبارک‌وتعالی به ملکی از ملائکه بهشت به نام راحیل – که در بلاغت هیچ‌یک از ملائکه به‌پای او نمی‌رسند- امر فرمود که خطبه بخواند، او نیز خطبه‌ای خواند که اهل آسمان و زمین چنین خطبه‌ای نیاورده بودند، سپس به یک منادی دستور داد تا چنین جار بزند: ای ملائکه من و ای ساکنین بهشت من به علی بن ابیطالب حبیب محمد و فاطمه دختر محمد تبریک بگویید، چه اینکه من برای آنان خیروبرکت قراردادم. راحیل گفت: برکت تو بر آن دو بیشتر ازآنچه ما در بهشت و منزلت برای آنان مشاهده کردیم نیست؟
خداوند فرمود: ای راحیل! ازجمله برکت من بر آن دو این است که آنان را بر محبت خودم، باهم همراه می‌کنم و حجت خود بر مردم قرارشان می‌دهم و قسم به عزت و جلالم که از آن دو، نسل و فرزندانی به وجود خواهم آورد که در زمین گنجینه‌داران و معادن حکمت خود قرارشان خواهم داد، بعد از پیامبران، آنان را حجت بر مردم قرار می‌دهم. پس مژده بده ای علی که من نیز، همچون خدای رحمان، دخترم فاطمه را به ازدواج تو درآوردم و آنچه را که خداوند برای او پسندید، من نیز پسندیدم. حال دست همسر خود را بگیر که تو از من نسبت به او سزاوارتری، جبرئیل به من خبر داد که بهشت و اهل آن، مشتاق شما دو نفرند و اگر خداوند تبارک‌وتعالی نمی‌خواست از نسل شما حجتی بر خلق برگزیند، خواسته بهشت و اهل بهشت را در مورد شما دو نفر اجابت می‌فرمود، پس تو چه خوب برادر و چه خوب داماد و چه خوب همدمی هستی و رضایت خدا برای تو کافی است و از رضایت هر کس دیگر بهتر است.
حضرت علی(ع) گفت: «رَبِّ أَوْزِعْنِی‌أَنْ أَشْکُرَ نِعْمَتَکَ اَلَّتِی أَنْعَمْتَ عَلَیَ»؛ پروردگارا مرا بر آن دار که شکر نعمتی که به من دادی، به جای آرم، حضرت رسول(ص) نیز آمین گفتند.
مهریه حضرت فاطمه (س)
مشخص کردن میزان مهریه، از شرایط عقد در اسلام است. حضرت محمد صلی‌الله علیه و آله که نخستین مجری دستورات اسلام بود، در پیوند دخترش با حضرت علی علیه‌السلام از داماد آینده‌اش پرسید: آیا برای این ازدواج اندوخته‌ای داری؟ علی علیه‌السلام پاسخ داد: شما از وضعیت من به‌خوبی آگاهید. تمام دارایی من شمشیر، زره و شتر آبکشم است. پیامبر فرمود: شمشیرت را برای جهاد درراه خدا نیاز داری؛ شتر هم برای انجام کارهای روزمره و امرارمعاش می‌خواهی؛ ولی این زره (پیراهن جنگی) را بفروش و پولش را برایم بیاور. علی علیه‌السلام زره را به پانصد درهم فروخت و پول را به‌عنوان مهریه همسرش نزد پیامبر آورد تا برای ازدواجشان هزینه کند. بدین ترتیب مهریه برترین بانوی دنیا تعیین شد و پیام مهرآفرین آن برای همه دختران مسلمان باقی ماند. این مبلغ به‌عنوان سنت قرار گرفت و هر یک از اهل‌بیت علیهم‌السلام میزان مهریه همسران خود را به همین مقدار مشخص می‌کردند.
سوره‌هایی در مورد ازدواج حضرت فاطمه زهرا (س)
در قرآن آیه‌ای وجود ندارد که به‌صورت مستقیم به ازدواج امام علی(ع) و حضرت فاطمه(س) اشاره‌کرده باشد. ولی آیاتی وجود دارد که به‌گونه‌ای مرتبط و مناسب با این رویداد است. آیه انتهایی سوره کوثر، دشمن پیامبر(ص) را مقطوع‌النسل می‌داند و عنوان می‌کند که خدا به پیامبر اکرم(ص) خیر کثیر عطا کرده است و می‌دانیم که با ازدواج امام علی(ع) و حضرت زهرا(س) بود که نسل حضرت پیامبر(ص) ادامه پیداکرده و گسترش می‌یابد. در آیه‌ای از سوره رحمن چنین آمده: «مَرَجَ الْبَحْرَیْنِ یَلْتَقِیَانِ… یخَرُجُ مِنهْمَا اللُّؤْلُؤُ وَ الْمَرْجَان»؛ دو دریا را روان کرد تا با یکدیگر تماس پیدا کردند… از آن دو مروارید و مرجان بیرون می‌آید. در تفسیر این دو آیه، در روایات آمده که منظور از دو دریا حضرت علی(ع) و حضرت فاطمه(س) و منظور از مروارید، امام حسن(ع) و مرجان، امام حسین(ع) است.
ارسال نظر