، مدیرکل امور سیاسی، انتخابات و تقسیمات کشوری استانداری تهران در تشریح فرآیند برگزاری انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستای اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۵، جزئیات مراحل ثبت‌نام، بررسی صلاحیت‌ها و نحوه رقابت نامزدها را تبیین کرد.

بر اساس توضیحات ارائه‌شده، مرحله ثبت‌نام داوطلبان و بررسی صلاحیت‌ها مشابه روال‌های پیشین برگزار می‌شود و تمامی افراد متقاضی حضور در انتخابات، پس از ثبت‌نام، توسط هیات‌های اجرایی و نظارت مورد بررسی قرار می‌گیرند. داوطلبانی که صلاحیت آن‌ها تأیید شود، به عنوان نامزد نهایی امکان ادامه فعالیت انتخاباتی خواهند داشت.

نامزدهای انتخاباتی پس از تأیید صلاحیت به دو شیوه می‌توانند در رقابت‌ها حضور پیدا کنند؛ یا به صورت عضو یک فهرست انتخاباتی و یا به عنوان نامزد منفرد. مطابق قانون، ارائه فهرست انتخاباتی تنها از سوی احزابی امکان‌پذیر است که مجوز فعالیت از کمیسیون ماده ۱۰ احزاب وزارت کشور دریافت کرده‌اند. این احزاب می‌توانند به شکل مستقل یا در قالب جبهه و ائتلاف‌های سیاسی فهرست مشترک ارائه دهند.

در این فرآیند هر نامزد تنها مجاز است در یک فهرست انتخاباتی قرار گیرد و امکان حضور همزمان در بیش از یک فهرست وجود ندارد. پس از نهایی شدن فهرست‌ها، سامانه جامع انتخابات به تمامی داوطلبان شناسه انتخاباتی و به فهرست‌ها کد اختصاص می‌دهد.

انتخابات شوراهای ۱۴۰۵ به‌صورت تمام الکترونیک برگزار خواهد شد و رأی‌دهندگان با حضور در شعب اخذ رأی، به جای نوشتن نام نامزدها، کد نامزد یا کد فهرست مورد نظر خود را در سامانه ثبت می‌کنند. رأی‌دهنده می‌تواند با وارد کردن شناسه یک فهرست، به تمامی اعضای آن فهرست رأی دهد یا این‌که به صورت ترکیبی، کد چند نامزد از فهرست‌های مختلف یا نامزدهای منفرد را وارد کند.

در مرحله شمارش آرا، تمامی محاسبات به‌طور کامل توسط سامانه انجام می‌شود. آرای هر نامزد به صورت جداگانه محاسبه می‌گردد و مجموع آرای هر فهرست نیز به عنوان یک عدد مستقل ثبت می‌شود. آرای نامزدهای منفرد نیز در قالب یک فهرست مجازی تجمیع و در فرآیند تخصیص کرسی‌ها لحاظ می‌شود.

تخصیص کرسی‌ها بر مبنای مدل تناسبی انجام خواهد شد. مجموع آرای هر فهرست بر کل آرای مأخوذه داوطلبان تقسیم و حاصل آن در تعداد کرسی‌ها ضرب می‌شود تا سهم هر فهرست مشخص شود و به این ترتیب ۲۱ کرسی شورا میان فهرست‌ها توزیع می‌شود.

با این حال، نامزدهای منفرد علاوه بر کسب سهم تناسبی، باید در میان ۲۱ نفر اول از نظر تعداد رأی نیز قرار داشته باشند، در غیر این صورت کرسی به آن‌ها تعلق نخواهد گرفت. تجربه انتخابات‌های گذشته نشان می‌دهد که احتمال ورود نامزدهای منفرد به ترکیب نهایی شورا پایین بوده و این موضوع موجب افزایش نقش فهرست‌های انتخاباتی می‌شود.

در صورت باقی ماندن کرسی، تخصیص نهایی بر اساس بیشترین عدد صحیح و اعشار انجام می‌شود تا تمامی کرسی‌ها تکمیل شود. همچنین افراد علی‌البدل نیز به‌صورت تناسبی تعیین می‌شوند و ۵۲ درصد از سهم کرسی‌های هر فهرست به عنوان اعضای علی‌البدل در نظر گرفته خواهد شد.