، صبح امروز دوشنبه (۳۰ تیر) نشست خبری سخنگوی وزارت خارجه با حضور خبرنگاران داخلی و خارجی برگزار شد. بقایی  نخست  از برادر دانشمند شهید محمدرضا صدیقی صابر دعوت کرد تا توضیحی درباره حمله اسرائیل به خانه ای در آستانه اشرفیه در بامداد روز سوم جنگ ارائه دهد.

وی  گفت: در این حمله چهار نفر از همسایگان هم کشته شدند. رژیم صهیونیستی دوبار به خانه برادرم حمله کرد. در حادثه اول برادرم علی رغم سوختگی که دچارش شد، زنده ماند. بار دوم دشمن به خانه پدری ما هجوم برد و امروز چیزی از آن خانه باقی نمانده است. در آن شب اعضای خانواده سوگوار فرزند دکتر صدیقی دور هم جمع شده بودند.  هدف رژیم صهیونیستی فقط دانشمندان نیست بلکه مردم ایران است. من این را با از دست دادن خانواده ام لمس کردم. مطالبه من این است وزارت خارجه در مجامع بین‌المللی به احقاق حق ما بپردازد. نتانیاهو به شما دروغ گفت. کدامیک از این افراد در کار هسته ای بودند؟! ساخت سلاح هسته‌ای یک دروغ بزرگ است. 

در ادامه بقایی گفت: به عنوان وزارت خارجه این را قول را می‌دهیم که از مستندسازی این جنایات و پاسخگو کردن جنایتکاران در سطح بین‌المللی کوتاهی نخواهیم کرد.

وی درباره پیگیری حقوقی این جنگ و شکایت از آمریکا و اسرائیل بیان کرد: از همان روزهای نخست تجاوز رژیم صهیونیستی، اعلام کردم ما مستندسازی با تمام توان پیگیری خواهیم کرد. در روز چهارم جنگ من با داستان شهدای این جنگ در جمع خبرنگاران حضور پیدا کردم. ما مکاتباتمان را با نهادهای حقوق بشری، شورای امنیت و سایر نهادهای بین‌المللی شروع کردیم و تلاش داریم از همه فرصت های حقوقی استفاده کنیم. مجموعه مفصلی از نامه نگاری ها را بخش بین الملل وزارت خارجه آماده کرده است. 

سخنگوی وزارت خارجه تصریح کرد: ما درباره راه های مواصلاتی در قفقاز جنوبی پیشتر مواضعمان را مطرح کردیم. ما تاکید کردیم پیگیری کریدور ها نباید خدشه ای به مرزهای بین‌المللی ایجاد کند. موضع گیری های کشورهای قفقاز شاید دقیق منتقل نمی‌شود و موجب سوءتفاهم میگردد. 

وی گفت: این ادعا که ما غنی سازی یک درصد را پذیرفته بودیم، درست نیست و گزاره واقعی نیست. موضع ما در خصوص مکانیسم ماشه هم اصولی و ثابت است. روز گذشته عراقچی مواقع حقوقی ما را خطاب به اروپایی ها بیان کرد.امروز بیشتر از یکماه قبل، به کارگیری این سازوکار بی معنا و غیرقانونی است. چون کاهش تعهدات ایران براساس بندی در برجام صورت گرفت. بعد از خروج آمریکا از برجام، کاهش تعهداتمان را به صورت تدریجی انجام دادیم. بعد از تجاوز رژیم صهیونیستی نه تنها اروپا آن را محکوم نکرد بلکه سعی کردند آن را توجیه کردند. با این کار موضوعیت مسیله را تغییر دادند. بنابراین اروپایی ها هیچ توجیه اخلاقی و قانونی برای بازگرداندن تحریم ها برخوردار نیستند. ولی دارند از این ابزار برای تهدید ایران استفاده میکنند.

بقایی خاطر نشان کرد: سفارت خانه هایی که به دلیل نگرانی از تحولات ناشی از تجاوز رژیم صهیونیستی تعطیل شده بودند، بازگشایی شدند. سفرای آلمان، فرانسه و انگلیس هم اکنون در تهران هستند. روز جمعه هم نشست با اروپایی ها در استانبول برگزار میشود. موضوع گفتگو هم مشخص است: رفع تحریم ها و مسئله هسته‌ای. اروپایی ها باید بابت مواضع ناشایستی که در زمان تجاوز رژیم صهیونیستی اتخاذ کردند، باید پاسخگو باشند و مسئولیت قانونی داشتند طبق برجام، که آن تجاوز را محکوم میکردند. لذا نشست روز جمعه، نشست مطالبه گرانه ای خواهد بود.

سخنگوی وزارت خارجه اظهار داشت: اینکه مقامات آمریکایی در مورد آسیب زدن به تاسیسات هسته‌ای ایران مطرح میکنند، گواه اقدامات غیرقانونی این کشور است و این افتخاری ندارد که چنین مسائلی را مطرح می‌کنند در حالی که عضو دائم شورای امنیت است و کار ما را برای اثبات مسئولیت آمریکا در این رابطه راحت می کند.

وی در مورد سفر لاریجانی به مسکو اعلام کرد: لاریجانی به عنوان فرستاده ویژه رییس جمهور به روسیه سفر کرد و دیدار خوبی با پوتین داشت و درباره مسائل دوجانبه و منطقه گفتگو کردند. امر متعارفی است که کشورها به فراخور تحولات، نمایندگانی اعزام شود.

بقایی در خصوص اخراج اتباع غیرقانونی افغانی از ایران تصریح کرد: بحث تسهیل بازگشت داوطلبان پناهندگان افغانستانی مطرح است. ایران بزرگترین میزبان پناهندگان در پنج دهه اخیر بوده است. جامعه بین‌المللی بارها نسبت به رویکرد اخلاقی ایران در این خصوص تاکید کرده است.انچه در یکسال اخیر انجام شد، بحث ساماندهی اتباع افغانستانی ها بوده است. این دغدغه ما هم هست که حفظ کرامت افراد، این کار صورت بگیرد. در چند روز گذشته هم مراودات ما با مقامات افغانستان در این خصوص بیشتر شده است. قرار است کمیساریای عالی پناهندگان از ایران بازدید کند. مطالبه ما این بود این نهاد، به ما در این راستا کمک کند اما به دلیل تحریم ها، از دریافت این کمک ها محروم بودیم. 

وی افزود: ما به عنوان گذر اتباع سایز کشورها به عراق برای مراسم اربعین هستیم. هفته گذشته وزرای سه کشور پاکستان، عراق و ایران در این رابطه برگزار شد. ما پیگیر این مسئله هستیم تا عبور زائران افغانستانی هم تسهیل شود.

این دیپلمات کشورمان خاطر نشان کرد: تماس ها با سوئیس و مصر در چارچوب روابطی است که با کشورهای مختلف داریم. ما از همه این کشورها می‌خواهیم که رژیم صهیونیستی را وادار کنند دست از زیاده خواهی و جنگ افروزی به ویژه در غزه بردارد. عدم برخورد با این رژیم در غزه آن را به سایر مناطق کشاند. ما در این گفتگوها مطالباتمان را در این خصوص مطرح می کنیم.

بقایی در پاسخ به سوال  خبرنگار خبرگزاری موج درباره اینکه تا چه اندازه می توان به مذاکره با تروئیکای اروپا در روز جمعه آنهم در سطح معاون وزیر امیدوار بود، گفت: سطح گفتگوهای ما با سه کشور اروپایی و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در سطح معاون وزیر بوده است. ما به عنوان متولی و مسئول استفاده از دیپلماسی برای احقاق حق ملت ایران، هر جا احساس کنیم از این ابزار می توانیم استفاده کنیم، درنگ نمی‌کنیم؛ فارغ از اینکه دیگران چه می گویند یا برای خودشان ضرب‌العجلی مانند فعالسازی مکانیسم ماشه بگذارند. این موضوعات ما را از پیگیری امور حقوقی و قانونی ایران بازنمی‌دارد.

بقایی تأکید کرد: روسیه و چین اعضای برجام و شورای امنیت هستند و می‌توانند موضع گیری کنند و ما روابط خوبی با آنها داریم. فردا جلسه سه جانبه ای در سطح مدیران کل با روسیه و چین در موضوع هسته‌ای و مکانیسم ماشه داریم. ما در رایزنی مداوم هستیم که ببینم چطور مانع این وضعیت شویم یا اثرات آن را کاهش دهیم.

سخنگوی وزارت خارجه افزود: در گفتگو با چین به عنوان شریک تجاری، در هر تماسی که مقامات جمهوری اسلامی با چینی دارند بحث تجاری یکی از موضوعات اصلی است. در حاشیه نشست بریکس و اجلاس وزرای خارجه شانگهای ملاقات ها و گفتگوهای خوبی با چین و روسیه صورت گرفت که موضوعات اقتصادی از جمله این مسائل بود.

بقایی گفت: ترکیه موضع خوبی در محکوم کردن حملات رژیم صهیونیستی به سوریه اتخاذ کرد. پیشتر هم در مسئله غزه نیز ترکیه مواضع خوبی گرفته بود.

وی تصریح کرد: رابطه ما با پاکستان دیرپا است. تماس هایی که در چند هفته اخیر با مقامات این کشور داشتیم در راستای تقویت همکاری با کشورهای منطقه بود. اما نمیتوان اذعان نکنیم که پس از تجاوز رژیم صهیونیستی این مراودات تقویت شد. ظرف هفته های آینده سفر پزشکیان به اسلام آباد صورت بگیرد.

بقایی گفت: ما در خواست اروپا و آمریکا برای مذاکره، اصالت و جدیتی نمی‌بینم. طرفهای اروپایی و آمریکایی بدهی بزرگی به ملت ایران دارند. اگر منصفانه به کارنامه خودشان نگاه کنند می‌بینند علیرغم بدعهدی ها بسیار، جمهوری اسلامی روند دیپلماسی را ادامه داد. لازمه انجام گفتگو، این است که طرفهای مقابل جدیت نشان دهد.

این دیپلمات کشورمان ادامه داد: در مسیر مذاکره، ما گذشته درس گرفتیم و با چشمان باز هر روندی را دنبال می کنیم که تجارب گذشته تکرار نشود.

وی گفت: درباره بازداشت دوچرخه سوار آلمانی در ایران باید قوه قضاییه اظهار نظر کند. ما در خصوص نقش آلمان گله مند هستیم. استفاده از تعابیر نامناسب مقامات آلمان در جریان تجاوز رژیم صهیونیستی، از لحاظ حقوقی برای آلمان مسئولیت ایجاد کرد که پذیرفت آلمان بخشی از این تجاوز بوده است. پس باید آلمان درباره آن مواضع توضیح دهد تا لکه تاریکی در مناسبات دو کشور نباشد. انتظار میرود با توجه به عضویت آلمان در برجام، در مقابل تجاوز آمریکا و رژیم صهیونیستی به تاسیسات هسته‌ای موضع می‌گرفت و محکوم می کرد.

بقایی تأکید کرد: ما کماکان عضو آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و NPT هستیم. اما از رویکردهای دبیرکل آژانس رضایت نداریم. واکنش مجلس شورای اسلامی را هم به این رویکردها را شاهد بودیم. براین اساس نحوه همکاری با آژانس متفاوت خواهد شد.

سخنگوی وزارت خارجه گفت: ما هیچ مبنایی برای متوسل شدن اروپا به سازوکار ماشه قائل نیستیم.چین و روسیه و موضع مشابهی دارند. طرفهای مقابل از همه ابزارهای تهدید و ارعاب علیه ملت ایران استفاده کرده اند‌. اگر بحث جنگ است شاهد تجاوز اخیر هم بودیم. بنابراین نباید وقعی به تهدیدات طرف مقابل گذاشت که بازگرداندن تحریم هاست.