​، رضا بنازاده، رییس نیروگاه اتمی بوشهر ، شامگاه دوشنبه ۱۲ خرداد، در برنامه تلویزیونی «چرخ» به تشریح اهمیت و وضعیت نیروگاه بوشهر پرداخت و اظهار کرد: نیروگاه اتمی بوشهر در زمان جنگ تحمیلی مورد هدف قرار گرفت و بمباران شد. پس از آن، کشور مدتی در حال تصمیم‌گیری درباره آینده این پروژه بود. برخی پیشنهاد دادند که این محل به موزه‌ای تبدیل شود؛ حتی نام‌هایی مانند «موزه عبرت» نیز مطرح شد اما با همت و تلاش‌های فراوان، نیروگاه تکمیل و به بهره‌برداری رسید.

وی تصریح کرد: با افتخار اعلام می‌کنم که این نیروگاه تاکنون بیش از ۷۲ میلیون مگاوات‌ساعت برق تولید کرده و حدود ۱۲ سال است که در حال بهره‌برداری فعال است. نیروگاه اتمی بوشهر اکنون یکی از مراکز مهم و حساس تولید انرژی کشور به شمار می‌رود.

وی افزود: نیروگاه اتمی بوشهر در سال گذشته حدود ۷.۵ میلیون مگاوات‌ساعت برق تولید کرد. البته این عدد بسته به برنامه‌های تعمیراتی سالانه ممکن است تغییر کند. نکته مهم آن است که در سال ۱۴۰۳، نیروگاه بوشهر به‌طور کامل و مطابق با برنامه‌ریزی‌های وزارت نیرو و مدیریت شبکه، حدود ۷.۵ میلیون مگاوات‌ساعت برق تولید و به شبکه سراسری کشور تزریق کرد.

بنازاده با اشاره به چالش‌های انرژی در ایران و جهان گفت: تولید انرژی در کشور ما بیشتر مبتنی بر سوخت‌های فسیلی بوده است. در کنار این منابع، از انرژی‌های تجدیدپذیر مانند خورشیدی، بادی و برق‌آبی نیز استفاده می‌شود. با وجود مزایای فراوان سوخت‌های فسیلی، این منابع دو عیب اساسی دارند: اول، محدود و پایان‌پذیرند؛ دوم، در تولید گازهای گلخانه‌ای و گرمایش زمین نقش دارند. انرژی‌های تجدیدپذیر نیز محدودیت‌هایی دارند؛ به عنوان مثال باد همیشه نمی‌وزد و خورشید همیشه نمی‌تابد. اگر به دنبال منبعی پایدار، مستقل از شرایط محیطی، با قابلیت تولید ۲۴ ساعته و بدون تولید گازهای گلخانه‌ای هستیم، فعلا انرژی هسته‌ای بهترین گزینه است.

مدیرعامل شرکت بهره‌برداری نیروگاه اتمی بوشهر تاکید کرد: نیروگاه اتمی بوشهر، گام نخست کشور در مسیر بهره‌برداری از انرژی هسته‌ای برای تولید برق است. اگرچه سهم انرژی هسته‌ای در حال حاضر حدود ۲‌درصد از سبد انرژی کشور است، اما این سهم باید افزایش یابد. انرژی هسته‌ای یک انتخاب لوکس یا مدرن نیست بلکه یک ضرورت است.

رییس نیروگاه اتمی بوشهر با اشاره به تحولات جهانی در حوزه انرژی هسته‌ای، اظهار کرد: در حال حاضر برخی کشورها تا حدود ۷۰‌درصد برق مورد خود را از انرژی هسته‌ای تامین می‌کنند. یک کشور پیشرفته اکنون بیش از ۹۰ نیروگاه هسته‌ای دارد و یک کشور دیگر همزمان در حال احداث ۲۴ واحد جدید است. در سطح جهانی، ۴۱۲ راکتور هسته‌ای فعال وجود دارد و طبق توافق‌های بین‌المللی، این تعداد باید تا سال ۲۰۵۰ به حداقل ۱۵۰۰ نیروگاه برسد. سهم فعلی انرژی هسته‌ای در سبد برق جهانی ۱۰‌درصد است که باید به حداقل ۲۰ درصد افزایش یابد.

بنازاده ادامه داد: نیروگاه اتمی بوشهر اکنون ظرفیت تولید هزار مگاوات برق دارد که مطابق با نیاز شبکه سراسری کشور تنظیم و به شبکه تزریق می‌شود. همچنین دو واحد جدید با ظرفیت ۱۰۵۷ مگاوات در حال ساخت است که پس از بهره‌برداری، مجموع ظرفیت تولید برق این نیروگاه به حدود ۳۱۰۰ مگاوات خواهد رسید. این میزان می‌تواند به پایداری فرکانس برق در جنوب کشور و تامین مطمئن انرژی برای این منطقه کمک کند.

مدیرعامل شرکت بهره‌برداری نیروگاه اتمی بوشهر درباره صرفه‌جویی‌های اقتصادی و زیست‌محیطی نیروگاه بوشهر نیز توضیح داد: تولید برق در نیروگاه اتمی بوشهر سبب جلوگیری از انتشار حدود ۷‌ میلیون تن گاز آلاینده در سال می‌شود. این نیروگاه همچنین روزانه باعث صرفه‌جویی در مصرف ۶ تا ۶.۵ میلیون مترمکعب گاز طبیعی می‌شود. این در حالی است که گاز باید به‌عنوان خوراک پتروشیمی‌ها و پالایشگاه‌ها مصرف شود، نه فقط برای سوختن؛ بنابراین، توسعه نیروگاه‌های هسته‌ای بازگشت سرمایه بالایی دارد.

وی با بیان اینکه انرژی هسته‌ای نه فقط یک گزینه، بلکه یک نیاز راهبردی برای کشور است، گفت: در فرایند تولید انرژی هسته‌ای، مقدار بسیار کمی جرم مصرف می‌شود و برخلاف سوخت‌های فسیلی، نیازی به احتراق ندارد. به همین دلیل، گازهای آلاینده تولید نمی‌کند و هم‌زمان به‌صورت مستمر و پایدار فعالیت دارد. شرایط آب‌وهوایی نیز روی عملکرد آن تاثیر ندارد. این تکنولوژی نوین، پاسخی به نیاز جهانی برای یافتن راه‌هایی است که بتوان بدون سوزاندن منابع، انرژی تولید کرد. انرژی بادی همیشه در دسترس نیست، خورشید همیشه نمی‌تابد و منابع آب نیز ممکن است به‌دلیل خشکسالی با نوسان مواجه شوند. در این میان، انرژی هسته‌ای یک گزینه پایدار و قابل اتکا برای تامین برق است.

رییس نیروگاه اتمی بوشهر خاطرنشان کرد: در حال حاضر حدود ۲هزار نفر در حوزه نیروگاه اتمی بوشهر فعالیت دارند. علاوه بر واحد اول، دو واحد دیگر نیز در حال ساخت هستند که باید تا پایان برنامه هفتم توسعه تکمیل و راه‌اندازی شوند. این امر نیازمند عزم ملی و حمایت جدی همه نهادهاست. ما امیدواریم مسوولان محترم کشور با همراهی سازمان انرژی اتمی ایران و با مدیریت مهندس اسلامی و تیم متخصص ایشان، زمینه تحقق این پروژه راهبردی را فراهم کنند.

بنازاده در خصوص مدت زمان ساخت و احداث نیروگاه‌های هسته‌ای، اظهار کرد: معمولا چند واحد نیروگاهی در مجاورت هم ساخته می‌شوند. واحد اول ممکن است حدود ۱۰ سال زمان ببرد، چرا که کارهای گسترده‌ای در زمینه تحکیم بستر و استحکام زمین انجام می‌شود. ساخت نیروگاه هسته‌ای نیاز به مصالح خاص، بتن و آرماتورهای ویژه دارد که در برابر زلزله، حوادث، آتش‌سوزی یا حتی سونامی مقاومت کافی داشته باشند. این واحدها باید در هر شرایطی بتوانند پایدار باقی بمانند.

وی خاطرنشان کرد: نیروگاه‌های مدرن بر اساس اصل «دفاع در عمق» طراحی شده‌اند؛ یعنی حتی در صورت بروز حادثه، چندین لایه ایمنی و پشتیبان وجود دارد. این نیروگاه‌ها مانند شعله‌ای هستند که همواره باید روشن بمانند و خاموش شدن آن‌ها نیازمند عبور از لایه‌های متعدد حفاظتی است. نیروگاه‌های VVER۱۰۰۰ که در بوشهر استفاده می‌شوند، از امن‌ترین و به‌روزترین انواع نیروگاه‌های هسته‌ای جهان به‌شمار  می‌آیند.

رییس نیروگاه بوشهر ادامه داد: علاوه بر تولید برق، این نیروگاه به ارتقای کیفیت تولیدات صنعتی نیز کمک می‌کند. برای مثال، تولید کابل یا قطعات فلزی با کیفیت بالا که در محیط پرتویی مقاوم باشند. اما شاید مهم‌ترین محصول این نیروگاه، نیروی انسانی متخصص باشد. شما می‌توانید تجهیزات را خریداری کنید، اما دانش، تصمیم‌گیری و هدایت صحیح سیستم‌ها نیاز به نیروی انسانی دارد.

وی تاکید کرد: در نیروگاه اتمی بوشهر، دانش فیزیک و مکانیک که معمولا روی کاغذ دیده می‌شد، در عمل قابل مشاهده است. متخصصان حوزه هسته‌ای، انرژی نهفته در ذرات را آزاد کرده و در خدمت بشر قرار می‌دهند.

بنازاده گفت: افتخار بزرگ ما این است که بهره‌برداری، تعمیرات و نگهداری نیروگاه اتمی بوشهر اکنون به‌طور کامل توسط متخصصان داخلی انجام می‌شود. در ابتدا نیروهای خارجی فراوانی درگیر این پروژه بودند، اما به‌مرور زمان و بر اساس برنامه، این نیروها جای خود را به کارشناسان ایرانی دادند. اکنون در حساس‌ترین بخش‌ها مانند اتاق کنترل، مهندسی تعمیرات، تولید، برق، ابزار دقیق و منابع انسانی، بهترین متخصصان ایرانی مشغول به کار هستند. ما سرمایه‌ای ارزشمند در اختیار داریم که از نظر بسیاری از کارشناسان، از راکتور یا تجهیزات آن هم ارزشمندتر است؛ آن هم نیروی انسانی متعهد، توانمند و مسوولیت‌پذیر ما است که شبانه‌روزی برای خدمت به کشور تلاش می‌کنند.

وی افزود: پذیرفتن مسوولیت بهره‌برداری از یک واحد حساس هسته‌ای، به‌معنای داشتن شغلی است که در آن مفهوم تعطیلی یا استراحت وجود ندارد. این یک کار صرفا اداری یا کارمندی نیست؛ بلکه یک شغل دلی و پرتعهد است. کاری که در نیروگاه هسته‌ای انجام می‌شود، نیازمند تعهد، آمادگی دایمی و احساس مسوولیت بالا است.

رییس نیروگاه اتمی بوشهر با اشاره به نقش حمایت‌های بیرونی در موفقیت پروژه، افزود: الحمدالله با کمک و همکاری تک‌تک نهادها، ارگان‌ها و سازمان‌ها و همچنین با حمایت مردم شریف استان بوشهر که همواره در کنار نیروگاه ایستاده‌اند و البته مردم سراسر کشور که در همه مراحل از برنامه هسته‌ای حمایت کرده‌اند، توانستیم وظیفه خود را به‌خوبی انجام دهیم. امیدواریم این مسیر با تداوم حمایت‌ها ادامه یابد و به نتایج بزرگ‌تری برسیم.

وی درباره جایگاه فنی نیروگاه اتمی بوشهر در سطح جهانی توضیح داد: یکی از ویژگی‌های خاص نیروگاه اتمی بوشهر، استفاده از تکنولوژی‌های روز دنیاست. ما متناسب با تحولات بین‌المللی و تجربیات سایر نیروگاه‌ها، اقدامات به‌روزرسانی مستمر را انجام می‌دهیم. با بازدید از نیروگاه‌های اتمی مختلف و تبادل تجربه، تلاش می‌کنیم آخرین دستاوردها و فناوری‌ها را در بوشهر به‌کار بگیریم.

بنازاده افزود: نیروگاه اتمی بوشهر به‌طور مستمر تحت ارزیابی نهادهای بین‌المللی قرار دارد. خوشبختانه، همکاران توانمند ما در بوشهر با تخصص و تعهد خود توانسته‌اند در همه این ارزیابی‌ها موفق ظاهر شوند. سال گذشته، یکی از اتفاقات ارزشمند برای نیروگاه این بود که از سوی انجمن جهانی بهره‌برداران نیروگاه‌های هسته‌ای (WANO)، به‌عنوان یکی از نیروگاه‌های موفق در مسیر تعالی، مورد تقدیر قرار گرفت.

 نیروگاه اتمی بوشهر در مسیر تعالی، در کنار ۵ نیروگاه برتر دیگر جهان مورد تقدیر قرار گرفت که افتخار بزرگی برای کشور محسوب می‌شود.

وی درباره همکاری با دانشگاه‌ها و بومی‌سازی تجهیزات نیز اظهار کرد: نیروگاه اتمی بوشهر علاوه بر نقش خود در تولید انرژی، محلی برای همکاری تنگاتنگ با دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی کشور است. فعالیت‌های تحقیقاتی و آموزشی ما با هدف بومی‌سازی تجهیزات و فناوری‌ها انجام می‌شود. برخی از تجهیزاتی که اکنون در نیروگاه مورد استفاده قرار گرفته‌اند، برای نخستین بار در کشور تولید شده‌اند. این اتفاق‌ها حاصل حمایت مسوولان محترم و تلاش متخصصان داخلی است.

وی در پایان خاطرنشان کرد: بهره‌برداری از یک نیروگاه هسته‌ای تنها یک پروژه صنعتی نیست، بلکه نماد اقتدار علمی، تخصص داخلی و اراده ملی در مسیر توسعه پایدار کشور است.