،  دونالد ترامپ و ولادیمیر پوتین روسای جمهور آمریکا و روسیه به تازگی در آلاسکا با یکدیگر دیدار و گفتگو کردند. رویدادی که با بازتاب های گسترده رسانه ای در جهان رو به رو شد و تحلیل های مختلفی با محوریت آن مطرح می شود. دستورکار اصلی این نشست معطوف به جنگ اوکراین بوده با این حال، برخی منابع آگاه گفته اند که دو طرف در مورد برخی از دیگر موضوعات مهم نیز گفتگو و رایزنی کرده اند. با این همه، این رویداد در نوع خود با ۳ نکته قابل تامل همراه بوده است.

اول اینکه انتخاب آلاسکا برای این نشست از سوی کاخ سفید، صرفاً یک تصمیم جغرافیایی نبود. این منطقه، که تا سال ۱۸۶۷ بخشی از خاک روسیه بود، در حافظه تاریخی روسیه جایگاه ویژه‌ای دارد. پوتین پیشتر نیز در اظهاراتی مبهم از «میراث‌های از دست‌رفته روسیه» سخن گفته بود. ترامپ با برگزاری این نشست در آلاسکا، عملاً هم قدرت‌نمایی ملی‌گرایانه خود را به نمایش گذاشت و هم در تلاش بود تا افکار عمومی آمریکا را به نوعی غرور تاریخی تحریک کند. از سوی دیگر، این حرکت را می‌توان تلاشی از سوی ترامپ برای بازتعریف دیپلماسی شخصی‌اش دانست. به بیان ساده تر، او سعی داشت تا برَند شخصی اش در سیاست را تقویت کند.

نکته دوم اینکه یکی از محورهای اصلی این نشست، به گفته منابع نزدیک به دولت آمریکا، گفتگو درباره «مدیریت چین» و «مقابله با نفوذ تهران در غرب آسیا» بوده است. ترامپ که از زمان بازگشت به قدرت، موضع سخت‌تری علیه جمهوری خلق چین اتخاذ کرده، اکنون تلاش دارد روسیه را به نوعی از اردوگاه پکن جدا کند یا دست‌کم آن را به بی‌طرفی سوق دهد.

با وجود روابط مستحکم اقتصادی و نظامی میان مسکو و پکن، نشانه‌هایی مبنی بر نگرانی روسیه از نفوذ فزاینده چین در آسیای مرکزی و شمالگان وجود دارد. ترامپ در این دیدار تلاش کرد این نگرانی‌ها را پررنگ‌تر کرده و راه را برای شکاف در محور شرق باز کند. در عین حال، جنگ اوکراین نیز در زمره دستورکارهای اصلی نشست ترامپ و پوتین بوده است. رئیس جمهور آمریکا بر آن بوده تا با پایان دادن به جنگ اوکراین به طریقی که خود مایل است، به زعم خودش یک دستاورد بزرگ را در حوزه سیاست خارجی آمریکا رقم بزند. موضوعی که می تواند موقعیت وی در قدرت را تقویت کند.

مساله سوم اینکه گزارش‌های غیررسمی حاکی از آن است که دو طرف در این نشست درباره منابع نفت و گاز در منطقه قطب شمال نیز گفتگوهایی داشته‌اند. با گرم شدن کره زمین و ذوب شدن یخ‌های قطب شمال، رقابت بر سر مسیرهای تجاری جدید و منابع انرژی این منطقه شدت گرفته است. از این رو، آلاسکا، به عنوان نقطه اتصال به این منطقه، اهمیتی ژئواستراتژیک پیدا کرده است.

آمریکا به دنبال آن است که با جلب همکاری روسیه در بهره‌برداری مشترک از منابع قطب شمال، هم از نظر اقتصادی سود ببرد و هم مانع پیشروی چین در این حوزه شود. برای روسیه نیز، سرمایه‌گذاری غرب در این منطقه (به‌ویژه پس از تحریم‌ها) می‌تواند جذابیت بالایی داشته باشد. اما منتقدان می‌گویند این توافقات پنهان ممکن است پیامدهای فاجعه‌باری برای محیط‌زیست داشته باشد و قربانی آن، بومیان منطقه و اکوسیستم شکننده قطب شمال خواهد بود.