، در چنین شرایطی، خطر سقوط و آسیب‌های جدی وجود دارد و رعایت نکات ایمنی به‌ویژه انتخاب صحیح لباس و تجهیزات حفاظتی شخصی (PPE) نقش بسزایی در جلوگیری از حوادث دارد. لباس مناسب برای کار در ارتفاع لباس کار باید با توجه به شرایط محیطی، نوع فعالیت و فصل سال انتخاب شود. این لباس‌ها باید هم ایمنی لازم را فراهم کنند و هم اجازه حرکت آزاد و راحت را به کارگر بدهند.

کار در ارتفاع یکی از پرخطرترین فعالیت‌های شغلی است که همواره با خطرات جدی همراه بوده و نیازمند رعایت دقیق استانداردهای ایمنی است. در این محیط‌ها، استفاده از لباس و تجهیزات حفاظت فردی (PPE) نقش به سزایی در پیشگیری از آسیب‌ها و کاهش خطرات دارد. انتخاب غلط یا استفاده نادرست از این تجهیزات می‌تواند منجر به حوادث جبران‌ناپذیری شود.

در این مقاله، به بررسی انواع لباس‌ها و تجهیزات حفاظتی مناسب برای کار در ارتفاع، نحوه انتخاب صحیح آنها و الزامات لازم برای استفاده بهینه از این تجهیزات می‌پردازیم

اهمیت استفاده از تجهیزات حفاظت فردی در کار در ارتفاع

در محیط‌های صنعتی، ساختمانی و خدماتی که در ارتفاعات بالا انجام می‌شوند، خطرات متعددی وجود دارد که شامل:

- سقوط از ارتفاع

- ضربه دیدن از قطعات و ابزارها

- تماس با مواد شیمیایی

- سوختگی ناشی از نور خورشید یا عوامل حرارتی

- سرماخوردگی در هوای سرد

- الکتروشوک در محیط‌های نزدیک به خطوط برق

استفاده از لباس و تجهیزات حفاظت فردی (Personal Protective Equipment) به عنوان آخرین خط دفاعی در مقابل این خطرات، بسیار مهم است. این تجهیزات نه تنها از آسیب‌های جسمی جلوگیری می‌کنند، بلکه باعث افزایش اعتماد به نفس کارگران و بهبود عملکرد آنها می‌شوند.

انواع لباس و تجهیزات حفاظتی مناسب برای کار در ارتفاع

1. لباس کار ایمنی

لباس کار باید به گونه‌ای طراحی شود که در برابر عوامل مختلف مقاومت کند. لباس‌های ایمنی باید:

- ضد سایش و مقاوم در برابر پارگی باشند.

- ضد آتش و غیرقابل اشتعال باشند (به‌ویژه در محیط‌هایی که احتمال تماس با جرقه یا مواد قابل اشتعال وجود دارد).

- تنفس‌پذیر باشند تا اجازه تعریق و جلوگیری از گرماگرفتگی را بدهند.

- در برابر UV خورشید مقاومت کنند.

- رنگ‌های روشن یا فلورسنت داشته باشند تا قابلیت دید کارگر را افزایش دهند.

2. کمربند ایمنی (Full Body Harness)

کمربند ایمنی یکی از مهم‌ترین تجهیزات در کار در ارتفاع است. این کمربند باید:

مناسب با سایز بدن کارگر باشد.

چند نقطه اتصالداشته باشد (معمولاً در قفسه سینه و کمر).

قابلیت تنظیم داشته باشد تا فشار را به خوبی توزیع کند.

دارای گواهی استانداردمانند EN361 یا ANSI Z359 باشد.
 

خط زنده (Lanyard)

این تجهیز بین کمربند و نقطه ثابت اتصال قرار می‌گیرد و در صورت سقوط، نیروی ضربه را جذب می‌کند. دو نوع اصلی Lanyard وجود دارد:

نوع انقباضی (Shock Absorbing Lanyard): برای کاهش ضربه سقوط.

نوع بدون انقباض (Rigid Lanyard): در مواردی که حرکت محدود است.

4. نقطه اتصال ایمن (Anchor Point)

این نقاط باید در محل‌های استحکام لازم دارند و قبل از هر استفاده باید مورد بازرسی قرار گیرند. نقاط اتصال باید:

در بالای سطح کارگر قرار گیرند.

قابلیت تحمل وزن حداقل 2200 کیلوگرم را داشته باشند.

مستحکم و ثابت باشند.

5. کلاه ایمنی

کلاه ایمنی در برابر ضربه‌های سر و سقوط اجسام سنگین محافظت می‌کند. باید:

دارای استاندارد EN397 یا ANSI Z89.1 باشد.

درشتی مناسب داشته باشد.

قسمت داخلی آن قابل تعویض باشد.

6. کفش ایمنی

کفش ایمنی باید:

ضد لیز باشد.

سرشانه ضد ضربه داشته باشد.

مقاوم در برابر نفوذ آب و مواد شیمیایی باشد.

قابلیت تنفس‌پذیری داشته باشد.
 

7. دستکش ایمنی

دستکش‌ها باید بسته به نوع کار، انتخاب شوند:

ضد سایش و پارگی

ضد مواد شیمیایی

ضد حرارت و سرما

ضد لیز

8. عینک و ماسک حفاظتی

در محیط‌هایی که ذرات ریز، گرد و غبار، مواد شیمیایی یا نور شدید وجود دارد، استفاده از:

عینک ضد شعله وری

ماسک فیلتردار

محافظ صورت (Face Shield) الزامی است.

نکات مهم در انتخاب لباس و تجهیزات حفاظتی

1.رعایت استانداردهای بین‌المللی و داخلی: تمام تجهیزات باید دارای گواهی استاندارد باشند مانند ISO، EN، ANSI، OSHA و ISIRI.

2.تطبیق با شرایط محیطی: نوع لباس و تجهیزات باید با شرایط محیطی (گرما، سرما، باران، باد، رطوبت) سازگار باشند.

3.سازگاری با نوع کار: مثلاً در کارهای الکتریکی، باید از لباس و کفش‌های نارسانا استفاده شود.

4.راحتی و قابلیت حرکت: تجهیزات نباید حرکت کارگر را محدود کنند.

5.آموزش کاربری: تمام کارگران باید نحوه استفاده صحیح از تجهیزات را بلد باشند.

6.بازرسی دوره‌ای: تمامی تجهیزات باید به صورت منظم معاینه شوند و در صورت خرابی، جایگزین گردند.

چالش‌ها در استفاده از تجهیزات ایمنی در کار در ارتفاع

-عدم آگاهی کارگران از اهمیت تجهیزات

-کمبود اعتبار مالی برای خرید تجهیزات استاندارد

- استفاده از تجهیزات قدیمی یا فرسوده

- فشارهای زمانی و عدم رعایت مراحل ایمنی

- عدم نظارت کافی در سایت‌های کاری

راهکارهای بهبود وضعیت استفاده از تجهیزات ایمنی

اجرای دوره‌های آموزشی منظم برای کارگران و مدیران.

تامین تجهیزات استاندارد با اعتبار لازم.

نظام‌مند کردن بازرسی و نظارت در سایت‌های کاری.

ارائه انگیزه‌های مالی و معنوی برای رعایت ایمنی.

استفاده از فناوری‌های نوین برای ردیابی و کنترل استفاده از تجهیزات.

ارائه مشاوره تخصصی به کارفرمایان درباره انتخاب تجهیزات مناسب.

کار در ارتفاع یک فعالیت حساس و پرخطر است که نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و استفاده صحیح از تجهیزات حفاظت فردی است. انتخاب مناسب لباس و تجهیزات ایمنی نه تنها از بروز حوادث جلوگیری می‌کند، بلکه باعث افزایش بهره‌وری و رضایت کارگران نیز می‌شود.

در نهایت، ایمنی یک تعهد جمعی است که باید توسط تمامی دست‌اندرکاران صنعت، از کارفرما تا کارگر، رعایت شود. با افزایش آگاهی، تجهیز بهترین ابزارها و رعایت استانداردهای بین‌المللی، می‌توانیم محیط‌های کاری ایمن‌تری برای تمامی کارگران فراهم کنیم.

شرکت تهران راپل با مدیریت آقای احمدوند کار خود را در سال ۱۳۹۳ آغاز نمود. تیم حرفه ای و مجرب تهران راپل، کلیه خدمات کار در ارتفاع نظیر نماشویی ساختمان، پیچ رولپلاک نما ، کار در ارتفاع بدون نیاز به داربست، رنگ نمای ساختمان ، جوشکاری در ارتفاع و بطور کل هر نوع خدماتی که در ساختمان های بلند و بدون نیاز داربست باشد باطناب وباتجهیزات بسیارایمن انجام میدهد.