پژوهشگر ایرانی جهان اسلام، در گفتگو با خبرنگار موج در حاشیه برگزاری سی و یکمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی، با یادآوری اینکه کلید واژه "دیپلماسی اتحاد اسلامی" را برای اولین بار رهبر معظم انقلاب در حکم انتصاب دبیرکل جدید مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، مطرح و فرمودند که دیپلماسی وحدت اسلامی را به عنوان یک راهبرد مورد توجه قرار دهند، اظهار داشت: در جهان کنونی دیگر روابط بین کشورها همچون گذشته نیست که تنها دولت ها و حاکمیت ها از یکدیگر تاثیر بپذیرند، بلکه در نتیجه بکارگیری  دیپلماسی های نوین وحدت بخش، افزون بر دولت ها، افکار عمومی کشورها یا به تعبیر بهتر افکار عمومی جامعه هدف، یک عامل تاثیرگذار محسوب و در برنامه  ریزی  های روابط بین کشورها منظور می  شود.

محمد خطیب که مقاله ی پژوهشی خود با عنوان"تأملی بر نقش گردشگری در احیای وحدت و تمدن نوین اسلامی" را در این کنفرانس و اجلاس بین المللی ارائه کرده است، اذعان کرد: واقع بینانه باید گفت؛ امروزه تمام کشورهای اسلامی به این نتیجه رسیده‌اند که دیپلماسی رسمی پاسخگوی همه نیازها نیست و همین امر باعث شده حکومت‌های اسلامی تلاش کنند تا از توسعه ابعاد گوناگون همکاری و هم اندیشی اسلامی جا نمانند. از این رو، بیشتر این دولت  ها علاوه بر استفاده از دیپلماسی سنتی، توجه و تأکید ویژه  ای نسبت به دیپلماسی اسلامی مبذول داشته  اند که نیازمند "راهبردی نگری موقعیت کنونی جهان اسلام و راهکارهای فعال کردن مؤلفه های فرهنگ و تمدن ساز" است.

عضو کمیسیون فرهنگ و تمدن سی و یکمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی با ذکر این نکته تاریخی که هیچ گاه در اسلام از جنگ استقبال نشده و این همان برهان اهمیت ویژه  اسلام به نفوس انسان ها و جایگاه آنان است، تصریح کرد: در واقع دیپلماسی چنین هنری دارد؛ در سیره نبوی هم می بینیم که پیامبر اکرم(ص) هم معمولا قبل از هر جنگی، با طرف مقابل گفتگو می کردند. یعنی از نظر ایشان مذاکره مقدم بر جنگ بود. نامه هایی را می فرستادند، سفرایی را اعزام می کردند، بیش از صد نامه پیامبر اکرم(ص) نوشتند که در واقع برای دعوت به اسلام و یا جلوگیری از جنگ و ایجاد صلح بود.

عضو سازمان بین المللی دانشگاهیان (ISIC)، افزود: به تعبیر مقام معظم رهبری، هنوز اقدامات صورت گرفته در این زمینه، پاسخگوی نیازی که جامعه بشری به آگاهی از رسول اکرم(ص)- این پیامبر جهانی و پیامی که ایشان برای بشریت دارند، نیستند. ضمن اینکه این کمبود آگاهی یا درک نادرست از سیره ایشان، به ویژه در فضایی که دشمنان اسلام به صورت ساختگی و جعلی ایجاد نموده و به تحریف رسالت یا محورهای عملکرد ایشان پرداخته اند، موجب گردیده جریانی در غرب علیه اسلام و این پیامبر معظم پدید آید و به توهین و دیگر اقدامات ضدالهی در چارچوبی کلان از «اسلام ستیزی » منجر گردد.

این مؤلف و استاد دانشگاه یادآورشد: چنانچه روشن است اگر دیپلماسی در مسیر اتحاد اسلامی به عنوان یک هنر مورد استفاده قرار گیرد و به خوبی استفاده شود می تواند "تقریب و تفاهم" را در پی داشته باشد.

خطیب با عنوان اینکه ایجاد دیپلماسی اتحاد اسلامی، فقط دیپلماسی رسمی نیست، گفت: دیپلماسی رسمی کار جداگانه ای دارد، در دیپلماسی رسمی به دلیل تنوع مسائل، ممکن است بحث تقریب مذاهب و اتحاد اسلامی در حاشیه قرار گیرد. البته ممکن است یکی از محورهای مذاکره باشد اما گاهی محور اصلی مذاکره نیست. البته نباید طرح موضوع وحدت اسلام در دیپلماسی رسمی ترک شود، اما باید به دیپلماسی غیر رسمی و دیپلماسی عمومی هم بپردازیم.

وی"دیپلماسی اسلامی بر پایه وحدت" را  یکی از بخش های مهم دیپلماسی عمومی ذکر کرد و گفت: دیپلماسی غیر رسمی یعنی نوعی دیپلماسی که هم رسمی است و طرف آن مقامات رسمی کشورها هستند، و هم غیر رسمی هست که مخاطب آن نخبگان، روشنفکران، علمای دینی و در واقع مقامات غیر رسمی و تاثیرگذار بر افکار عمومی هستند.

خطیب افزود: توسعه گفتمان وحدت بر پایه دیپلماسی اسلامی و توسعه مطالعات در این زمینه، وظیفه هر مسلمان و مجمع اسلامی است تا با برنامه ریزی، تولید و نشر آثار و راهبردهای عملیاتی، گامی در راستای ایفای مسئولیت خود و توسعه گفتمان نبوی در حوزه های گوناگون با محوریت دانش و مطالعات وحدت اتخاذ نمایند.

گفتنی است؛ سی و یکمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی ۱۴ تا ۱۶ آذر با حضور ٢۰۰ میهمان خارجی و ٣۰۰ میهمان داخلی و سخنرانی رییس جمهور در آئین افتتاحیه(سالن اجلاس سران) آغاز به کار و با دیدار سفیران، اندیشمندان و پژوهشگران جهان اسلام با مقام معظم رهبری همزمان با هفدهم ربیع الاول و باحضور سران سه قوه استمرار یافت. این کنفرانس بین المللی، صبح امروز با برگزاری کمیسیون های تخصصی ادامه و با سخنرانی علی اکبر ولایتی مشاور بین الملل مقام معظم رهبری و دبیرکل مجمع جهانی بیداری اسلامی در آیین اختتامیه، امشب به کار خود پایان خواهد داد.