به گزارش خبرگزاری موج از رشت، ولی جهانی با اشاره به نیاز روز افزون جامعه بشری به شناخت ریشه‌های فرهنگ شهری،طرح ایجاد دفتر باستان‌شناسی شهری را یک ضرورت خواند و اظهار داشت: یکی از مهم‌ترین وظایف این دفتر کسب اطلاعات از هسته اولیه شهری،روند شکل‌گیری و نیز گسترش شهرهای گیلان از طریق کاوش، بررسی و نظارت بر خاکبرداری‌ها و حفاری‌های پروژه‌های عمرانی شهری است.

وی با بیان اینکه عدم وجود مدارک باستان‌شناسی از روند تکاملی شهر بزرگی همچون رشت و وجود مطالب مختصری در متون تاریخی و سفرنامه‌ها نیاز به ایجاد دفتر باستان‌شناسی شهری را پر اهمیت می نماید، با ذکر مختصری از نحوه شکل‌گیری و رشد شهرها، آنها را  به دو گروه عمده تقسیم کرد و افزود:دسته نخست شهرهایی که توسط حاکمان یا متولیان امور شهری در ادوار مختلف،با پلان از پیش تعیین شده و مشخص ایجاد شده است که این شهرها عموماً با پلان‌های چهارگوش و دایره‌ای و با تقسیمات درونی شطرنجی ساخته می‌شدند و گونه دوم شهرهایی که بدون داشتن پلان از پیش تعیین شده،از مراکز جمعیتی کوچک‌تر چون روستاها و قصبات با رشدی ارگانیگ،به شهرها و کلان‌شهرها تبدیل می‌شوند.

جهانی افزود: مطالعه متون پیش از اسلام به ویژه منابع یونانی و ارمنی،اطلاعات بسیار کلی و کمی در رابطه با جغرافیای تاریخی شهرهای گیلان به ویژه کلانشهر رشت در اختیار قرار می‌دهد؛چرا که صعب‌العبور بودن دامنه شمالی البرز،دسترسی جغرافیدانان و مورخان دوران باستان را به این مناطق محدود ساخته بود؛در نتیجه اطلاعات بسیار اندک و گنگی از این ناحیه در متون کهن یافت می‌شود.

این مسئول رشت را به عنوان بزرگترین مرکز جمعیتی شمال کشور خواند و پیشینه‌ای بیش از هزار سال دارد.

سرپرست معاونت میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری گیلان خاطرنشان کرد :سرگذشت سیاسی و تاریخی شهر رشت و ابعاد ناشناخته آن در روند رشد ارگانیک شهر امروزی مدفون شده و حقایقی از هویت فرهنگی را در خود حفظ نموده که در هیچ سند مکتوبی مشابه آن را نمی‌یابیم،بر همین اساس اداره کل میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری استان گیلان طرحی به منظور ایجاد دفتر باستان‌شناسی شهری ارائه کرده است.

وی به اهم فعالیت‌های مصوب برای این دفتر اشاره کرد و بیان داشت:اجرای پروژه‌های تحقیقاتی باستان‌شناسی شامل نظارت های باستان‌شناسی بر روند خاکبرداری‌ها،کاوش و گمانه‌زنی در محدوده شهر،ثبت و مستندنگاری معماری و بافت تاریخی شهر از دیدگاه باستان‌شناختی و مطالعه روند شکل‌گیری و توسعه شهر از اقدامات این بخش خواهد بود.

این مسئول اظهار کرد: از آن‌جا که باستان‌شناسی شهری از زیرشاخه‌های باستان‌شناسی اجتماعی است،مطالعه این روندها در قالب محیط انسان‌ساخت و مطالعه کارکردهای بخش‌های مختلف آن از زمینه‌های اصلی پژوهشی است و منجر به روشن شدن ارتباط شهر با رویدادهای مهم تاریخی خواهد شد.