به نقل از وزارت دادگستری، صبح امروز سه شنبه ۳۰اردیبهشت ۱۴۰۴ آیین اختتامیه چهارمین جشنواره آراء برتر قضایی در حوزه کودکان و نوجوانان با حضور امین حسین رحیمی وزیر دادگستری، جهانگیر معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه، کاظمی معاون وزیر دادگستری و دبیر مرجع ملی حقوق کودک، محسنی رییس دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری و تنی چند از قضات دادگستری و فعالان حوزه حقوق و نوجوانان به میزبانی دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری برگزار شد.

وزیر دادگستری در ابتدای این نشست و در سخنانی، یاد و خاطره شهید جمهور آیت الله رییسی و شهدای خدمت را گرامی داشت و به مقام شامخ این شهیدان ادای احترام کرد.

رحیمی در این جشنواره، به موضوع حساسیت و پیچیدگی رسیدگی به پرونده‌های کودکان در دستگاه قضایی اشاره کرد و با تاکید بر اینکه نگاه صرفاً کیفری به این گروه آسیب‌پذیر نمی‌تواند پاسخگو باشد افزود: نوع تعامل و مواجهه ما با کودکان موضوع مهم و اثرگذاری است، به‌ویژه کودکانی که به مرجع قضایی معرفی شده‌اند، نظام قضایی باید فراتر از صدور حکم حرکت کند و بر روی بازگرداندن کودک به مسیر زندگی شرافتمندانه متمرکز باشد.

وی خاطر نشان کرد: هرچند پرونده‌های قضایی کودکان باید به‌موقع و دقیق رسیدگی شوند، اما حساسیت ویژه این پرونده‌ها در نحوه صدور آرای قضایی و نیز در فرآیند دادرسی نباید از نظر دور بماند. رفتار با کودک بسیار مهم‌تر از آرایی است که صادر می‌کنیم، برخورد مؤدبانه و حمایت‌آمیز قضات و کارکنان دستگاه قضا می‌تواند تأثیری بنیادین بر بازگشت کودک به جامعه بگذارد.

وزیر دادگستری در ادامه با اشاره به لزوم ارایه آموزش‌های تخصصی به قضات گفت: به نظر می‌رسد فاصله بسیاری تا شرایط مطلوب وجود دارد و اگر بخواهیم به نتایج دلخواه برسیم، باید بستر آموزش‌های تخصصی و لازم را برای قضات فراهم کنیم.

رحیمی یادآور شد که فقدان پلیس ویژه اطفال و نوجوانان و دادگاه‌های تخصصی، از موانع اصلی در مسیر رسیدگی کارشناسانه به پرونده‌های این گروه سنی است. به دلیل تراکم بالای پرونده‌ها و محدودیت منابع انسانی و مالی، تاکنون امکان تأسیس این نهادها در همه حوزه‌های قضایی میسر نشده، اما باید با برنامه‌ریزی دقیق و تخصیص بودجه مناسب، راه‌اندازی آن‌ها را به‌سرعت دنبال کرد.

رییس مرجع ملی حقوق کودک با اشاره به راه‌اندازی «مجتمع‌های شوق زندگی» به‌عنوان یکی از ابتکارات مؤثر در حمایت از کودکان در تماس با قانون، اظهار داشت: تشکیل این مجتمع‌ها گامی مهم در مسیر بازپروری و توانمندسازی کودکانی است که در معرض آسیب‌های اجتماعی و قضایی قرار دارند. در این فضا می‌توانیم علاوه بر تأمین نیازهای اساسی، زمینه‌های آموزشی و مهارت‌آموزی را نیز برای بازگشت آن‌ها به جامعه فراهم کنیم.

وی تاکید کرد که مجموعه این اقدامات ـ از آموزش قضات و تشکیل نهادهای ویژه تا راه‌اندازی مجتمع‌های حمایتی ـ باید به‌صورت یک برنامه منسجم و بلندمدت دنبال شود تا کودکان درگیر در پرونده‌های قضایی، از فرصت بازگشت به زندگی سالم و مولد بهره‌مند گردند.

اصغر جهانگیر معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه از دیگر سخنرانان این جشنواره بود.

وی اظهار داشت: هدف از برگزاری چنین جشنواره‌هایی این است که رفتارهای خود نه کودکان را در مواجه با آنها آسیب‌شناسی کنیم چرا که کودکان بذرهای نوشکفته‌ و آینده ساز جامعه هستند و این جشنواره فرصتی برای بیان نارسایی‌ها و کمبودهای حقوق کودک است.

جهانگیر با بیان اینکه در این جشنواره آرای صادره برای کودکان و نوجوانان در ۱۳ بخش مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت، افزود: با آسیب‌شناسی آرا و تقدیر از آرای نمونه فرصت بازنگری و اصلاح رفتارها فراهم می‌شود. همه آرای دریافتی دبیرخانه جشنواره برای ارزیابی در مجموع قابل قبول بود و البته برخی کاستی‌ها وجود داشت. یکی از موضوعاتی که باید به آن توجه کنیم، استفاده از نهادهای ارفاقی است و در آرای مربوط به کودکان کمتر از تعویق مراقبتی استفاده شده بود.

وی خاطرنشان کرد: کودکان و نوجوانان در مرحله رشد هستند و هرچه صدور آرای قضایی را کاهش دهیم، شاید فرصت‌های بیشتری را به آنها بدهیم تا اینکه آرا برای آنها صادر شود.

سخنگوی قوه قضاییه در ادامه به توجه به ویژگی‌های شخصیتی کودکان در فرایند قضایی اشاره کرد و گفت: براساس تحلیل و آسیب‌شناسی آرای صادره در پرونده‌های حوزه کودکان و نوجوانان، پرونده شخصیت برای کودکان معمولا دقیق نبود و عمدتا براساس اظهارات خود فرد بود درحالی که باید از ابعاد مختلف شخصیت کودکان مورد توجه قرار گیرد تا نگاه به کودک خاص و تک بعدی نباشد.

وی با بیان اینکه دنیای کودکی متنوع و منعطف و درعین حال مبتنی بر الگوپذیری است، اظهار کرد: در برخی موارد که برای کودکان دستور تعلیق مراقبتی داده شده بود، دستوراتی مانند رونویسی از کتب شرعی یا شرکت در مراسم مذهبی باید توجه داشت که شاید نتواند اینگونه اقدامات ابعاد لازم تربیتی را ایجاد کند.

جهانگیر افزود: یکی از موضوعات مهم عدم توجه به تعیین کیفر بود؛ معمولا در صدور آرای مربوط به کودکان و نوجوانان برای افرادی که از کودکان سوءاستفاده کردند؛ کمتر در آرا توجه شده است و برای آنها مجازاتی را درنظر نگرفته‌ بودند؛ درحالی که در کمیسیون‌های بین‌المللی این مهم به جد مورد توجه قرار دارد.

سخنگوی قوه قضاییه تصریح کرد: نگاه به کودک باید عدالت محور و با توجه به همه جنبه‌های حمایتی صیانتی و نظارتی باشد و دوستدار کودک بودن به عنوان یک اصل مورد توجه قرار گیرد.

در این جشنواره همچنین کاظمی معاون وزیر دادگستری و دبیر مرجع ملی حقوق کودک، محسنی رییس دانشگاه علوم قضایی و منیژه خاکی بختیاروند مدیرکل دفتر امور زنان و خانواده و پیشگیری‌های فرهنگی و اجتماعی قوه قضاییه به ایراد سخن و طرح دیدگاه‌های خود در خصوص این جشنواره و آراء برگزیده پرداختند.

چهارمین جشنواره آرای برتر قضایی در حوزه کودکان و نوجوانان، به همت مرجع ملی حقوق کودک وزارت دادگستری برگزار و با هدف ارتقای کیفی آرای قضایی در حوزه اطفال و نوجوانان و ترویج رویکردهای نوین همچون عدالت ترمیمی برگزار و از ۹ قاضی صادر کننده آرای برتر در حوزه کودکان و نوجوانان قدردانی شد.