به گزارش خبرگزاری موج خراسان رضوی، مسعود فیروزی سرپرست بهزیستی خراسان رضوی گفت: در حال حاضر ۸ مرکز توان‌بخشی کودکان و نوجوانان دارای اختلالات اوتیسم در استان خراسان رضوی فعال هستند، که ۶ واحد از این مراکز در مشهد فعالیت دارند، دو مرکز در شهرستان‌های نیشابور و کاشمر نیز در این زمینه کار می‌کنند و یک مرکز هم در شهرستان سبزوار در حال تأسیس است.

وی ادامه داد: در بسیاری از شهرستان‌ها متقاضی تأسیس مرکز نداریم و همچنین علاوه بر اینکه خانواده‌های مراجعه‌کننده به این مراکز کافی نیستند، نیروهای تخصصی لازم برای کار در این مراکز نیز در خیلی از شهرستان‌های استان وجود ندارد. ما در برخی از این شهرستان‌ها مراکز توان‌بخشی چند معلولیتی راه‌اندازی کرده‌ایم و به خاطر اینکه خانواده‌های دارای کودکان اوتیسم در شهرستان‌های دارای مراکز توان‌بخشی چند معلولیتی نیز جذب مراکز توان‌بخشی نشده‌اند، رغبت زیادی برای تأسیس مراکز جدید ایجاد نشده است.

فیروزی در خصوص تعداد کودکان اوتیسمی خراسان رضوی گفت: هیچ آماری از تعداد مبتلایان اوتیسم در استان و کشور وجود ندارد و برنامه‌ غربالگری اوتیسم با توجه به محدودیت‌های یک سال اخیر و نیز نبود فرهنگ‌سازی کافی، چنانکه انتظار می‌رفت پیش نرفته است.

سرپرست بهزیستی خراسان رضوی گفت: در حال حاضر ۳۱۰ کودک یا نوجوان اوتیستیک در سطح استان تحت پوشش آموزش‌های مراقبتی و توانبخشی قرار دارند. بهزیستی خراسان رضوی به این کودکان بابت دریافت خدمات از مراکز توانبخشی ۸۰۰ هزار تومان یارانه پرداخت می‌کند و مقداری از شهریه‌ مراکز هم توسط خود خانواده تأمین می‌شود.سهم مشارکت خانواده بستگی به درجه‌ کیفی خدمات مرکز دارد ولی به طور عمومی، حدود ۳۰۰ هزار تومان از شهریه را خانواده پرداخت می‌کند.

وی در زمینه چگونگی غربالگری اوتیسم گفت: یکی از تست‌های تشخیص اوتیسم که ترکیبی از تست‌های مختلف کشورهای دیگر بوده و استانداردسازی و بومی‌سازی شده، اکنون در کشور ما قابل دسترسی خانواده‌هاست که در سامانه سازمان بهزیستی وجود دارد و خانواده‌ها می‌توانند از این تست استفاده کنند. این تست، یک سری پرسش مطرح می‌کند که خانواده می‌تواند بر اساس پاسخی که به این پرسش‌ها می‌دهد در مورد ابتلا یا عدم ابتلاء کودک به اختلالات طیف اوتیسم مطلع شود.

سرپرست بهزیستی خراسان اظهار کرد: اوتیسم مجموعه‌ای از یک سری اختلالات رشدی عصبی است که طیف وسیعی از کودکان را شامل می‌شود و دلیل نام‌گذاری طیف آن است که در یک سر طیف، گروهی هستند که حداقل علائم را دارند و به سختی قابل شناسایی هستند و در سر دیگر طیف، این علائم آنقدر شدید است که امکان زندگی مستقل را از فرد می‌گیرد. در طول این طیف نیز اختلالات متنوعی قرار می‌گیرند که نام‌ها و عناوین تشخیصی دیگری دارند.

وی عدم ارتباط مستقیم چشمی، عدم یا کمبود ارتباطات فردی و اجتماعی، نداشتن انگیزش هیجانی، کمبود حس شادی و غم، اختلال در حواس مانند کم‌حسی یا بیش‌حسی در شنوایی و لامسه، نبود قدرت پردازش اطلاعات به اندازه‌ طبیعی و حرکات تکراری و کلیشه‌ای به‌خصوص در دست‌ها و نیمه‌ بالایی بدن، از جمله علائم و نشانه‌های این اختلالات هستند.

سرپرست بهزیستی خراسان رضوی تأکید کرد: البته این به آن معنا نیست که هر کودکی که چند مورد از این علائم را دارا باشد حتما مبتلا به اوتیسم است بلکه کودک مشکوک حتما باید توسط تست‌های علمی دقیق که در مراکز توانبخشی اوتیسم وجود دارد چک شود تا از ابتلا یا عدم ابتلاء او اطمینان حاصل شود.

فیروزی در مورد مشکلات شناسایی و توانبخشی کودکان اوتیسم گفت: اختلالات طیف اوتیسم، درمان قطعی ندارد و کاری که برای این کودکان انجام می‌شود عملیات و اقدامات توان‌بخشی وکمک‌درمانی است که در مراکز اوتیسم انجام می‌گیرد.

وی با اشاره به دوم آوریل (سیزدهم فروردین) روز جهانی اوتیسم درباره شعار امسال سازمان ملل برای این روز گفت: شعار امسال، «فراگیری در محیط کار، فرصت‌ها و چالش‌ها در پسا همه‌گیری» است که بر اساس تجربیات و تحقیقات کارشناسان اوتیسم در سراسر جهان و علاقه‌مندان به این حیطه در مجامع علمی دنیا مطرح شده است.مضمون شعار امسال این است که با توجه به اهمیت اشتغال بزرگسالان اوتیستیک که کارآمدی و سازگاری بالایی دارند و امکان اشتغال در محیط‌های عمومی را دارند، شرایط و زمینه‌هایی فراهم کنیم که بتوانند مانند سایر شهروندان مشغول کار شوند.

سرپرست بهزیستی خراسان رضوی اضافه کرد: وضعیت کووید ۱۹ در کل جهان، شرایط اشتغال و فعالیت‌های اجتماعی را تغییر داده و امکانات و فرصت‌های جدیدی نیز ایجاد کرده است که از آن جمله می‌توان به آموزش آنلاین، توانبخشی آنلاین، مشارکت خانواده‌ها در توانبخشی از طریق فضای مجازی، اشتغال آنلاین، دورکاری و مواردی از این دست اشاره کرد. ما هم به سهم خود تلاش می‌کنیم زمینه‌های عملیاتی‌سازی این شعار را در استان فراهم کنیم و برای اشتغال بزرگسالان اوتیستیک که در محیط‌های کار سنتی، دچار مشکلاتی می‌شوند فرصت‌ها و زمینه‌هایی فراهم نماییم که در فضای مجازی، کسب و کارهای اینترنتی و کار از راه دور، امکانی برای اشتغال این عزیزان ایجاد نماییم تا به استقلال و توانمندسازی آنها کمک کنیم.

فیروزی تأکید کرد: بدون همکاری فعالانه‌ خانواده‌ها و شهروندان، شناسایی، توانبخشی، اشتغال و توانمندسازی کودکان یا بزرگسالان مبتلا به اختلالات طیف اوتیسم امکان‌پذیر نیست و در واقع می‌توان گفت این خانواده‌ها و خود مردم هستند که با مشارکت فعال و احساس مسئولیت در باره‌ همنوعان، می‌توانند این فرایندها را عملیاتی و اجرایی نمایند و بار سنگین بیماری و مشکلات این گروه از شهروندان را سبک نمایند.

فیروزی در خاتمه تأکید کرد: سن طلایی تشخیص اوتیسم در سنین زیر دبستان و خصوصا دو تا سه سالگی است که کودک تکلم و ارتباط را آغاز می‌کند. پدر و مادر می‌توانند از ویژگی‌هایی که در کودک وجود دارد بفهمند آیا کودک‌شان ممکن است به اختلالات طیف اوتیسم مبتلا باشد یا خیر و اگر تردید داشتند با مراجعه به مراکز تشخیصی اوتیسم در استان از این موضوع اطمینان حاصل کنند.